De gelukkige krijgers

Ik vind het bijzonder respectloos en vreselijk irritant lezen dat de vertaler alles letterlijk vertaald, tot aan namen van personages, plaatsnamen, geografische locaties en huizen aan toe. Een gevalletje vertaalmachine vertaling.

De verhalen van Halldór Laxness zijn zo mooi geschreven maar het doet geen enkele eer aan de namen die vaak nergens meer op slaan ook. Namen van boerderijen in IJsland zijn vaak heel mooi en symbolisch maar laat ze in hun originele naam, omdat vertalingen gewoon te verwarrend zijn en voeg een lijst met betekenissen toe. Ik ben al na een paar paginas gestopt met lezen, het gaat echt niet en ga op zoek naar de Engelse versies, of hoop dat mijn IJslands gauw goed genoeg is om het in originele taal te lezen. Want dit is echt helemaal niets :-(

Geschreven bij De gelukkige krijgers

N.a.v. de kritiek op de vertaling het boek zelf gelezen en ik constateer dat de kritiek erg overdreven is en
vooral misplaatst!
Taaldocent zijnde, lees ik alles met een nieuwsgierige, maar kritische blik en ik herken desondanks de kritiek op de vertaling absoluut niet. Omdat ik een passie heb voor Scandinavië ken ik het werk van Marcel Otten en is zijn Nederlands altijd soepel, mooi. Ook in dit boek, komt de sfeer van IJsland heel mooi en overtuigend naar voren, waan je je in de oude geschiedenis en de prachtige natuur van dit eiland.
Enkele namen zijn omgezet naar het Nederlands, maar het merendeel beslist niet!
Bovendien vertelt de vertaler in zijn epiloog heel veel over de achtergronden van schrijver en boek, de vertaalproblemen en de beste man komt op mij zeer erudiet en bescheiden over.
Hij heeft in het verleden als niet-IJslander zijnde, het grote boek de Edda vertaald, als dat géén expertise is! Dit boek is een heidense klus geweest, een huzarenstukje en zelfs dán toont de vertaler zich bescheiden en staat hij open voor vragen en aanvullingen van lezers. Dat vind ik klasse! en daar lees ik hier in sommige reviews niets over! Dat is dus onterechte, onrechtvaardige kritiek! Vals geneuzel.
Desondanks spreekt het boek me minder aan, maar dat komt door de stijl van Laxness zélf, mannelijk en eenzijdig. Het boek heeft een mooie, bijna mythologische sfeer door verhaallijnen, tijd en gebeurtenissen.

Geschreven bij De gelukkige krijgers

Op IJsland geweest en de saga’s ontdekt? Dan is dit boek een aanrader. Een beetje de draak stekend met de oud saga’s, enigszins cynisch geschreven maar meesterlijk in de vertel trand van weleer.

Met een passie voor Scandinavië en voor Scand. talen ben ik erg verbaasd over de reviews hier. Te lezen dat mensen kritiek op de vertalingen hebben. Voor zover ik weet is Marcel Otten een expert, hij heeft zelfs de Edda vertaald. En veel Noorse en IJslandse boeken in vele jaren. Ook nog uit andere talen.
In het geval van de reviewschrijvers zou ik eens een mailtje sturen met open vragen over de vertaalkwestie. Open vragen omdat die de meeste antwoorden opleveren vanuit iemands expertise.
Wellicht krijgt u de goede antwoorden. Ik heb eens een tijdje gemaild met een bekende vertaalster van een ander IJslands boek, dat ik uitmuntend in soepel Nederlands vertaald vond. Zij vond dat fijn om te horen en er volgde een leuke uitwisseling. Vertalers zijn gewoon mensen en hebben dus antwoorden n.a.v. de keuzes die ze maken bij vertalingen. Via de uitgeverij of online moet het mogelijk zijn een e-mailadres te vinden.
De boeken waar het hier over gaat, lees ik niet vaak. Ik vind Laxness vaak niet te pruimen. Al duizenden jaren deden de Ijslandse vrouwen de rechtspraak, de godsdienst, de geboortes, de landbouw, de buitenwereld én de binnenwereld en hielden de hele gemeenschap in stand vele eeuwen lang.
De mannen veroverden de buitengebieden en/of zaten op zee. Waren soms jaren weg, áls ze al terug-
kwamen. Vrouwen en meisjes waren altijd gelijkwaardige wezens t.o.v. de mannen en jongens. In de huidige wetgeving omtrent land en bezit zie je dit nog steeds op IJsland terug, hoe IJslanders bezit en erfrecht hebben vastgelegd in hun wetten.
Maar in de boeken van Laxness kom je daar geen enkel facet van tegen. Vrouwen zijn onderdanige, onmondige wezens en vervullen de bijrol van moeder, zus en buurvrouw. Zelfs in het boek "onafhankelijke mensen" is er alleen sprake van de onafhankelijkheid van mannen, nooit de vrouwen. In het boek "salka valka" leert een vrouw zelfstandigheid plus lezen en schrijven. Maar in die tijd waren er meer afhankelijken en ongeletterden op Ijsland.
Deze perceptie van de schrijver is geen literaire verrijking, maar verarming. Of iemand nou de Nobelprijs gewonnen heeft in de vorige eeuw, maakt voor mij geen enkel verschil. Maar deze vertaler heeft wél alle antwoorden!

Aangezien de schrijver ooit een Nobelprijs voor de literatuur had ontvangen had ik hoge verwachtingen van dit boek, maar het viel zwaar tegen. Het was moeilijk door te komen en de namen van de personages in je op te nemen. Veel te ingewikkeld naar mijn zin!