De Laatste Manager een pleidooi voor vrijheid, gelijkheid en ondernemerschap

"De laatste manager" is een heel nuttig boek dat bijna iedereen wel bekende problemen uit bedrijven en instellingen aan de kaak stelt. Dat er veel te veel ondeskundige managers zijn die grotendeels in de weg zitten én die bovendien bovenmatig betaald worden is het hoofdprobleem. Zeker in deze tijd van bezuinigingen zou het erg goed zijn als talloze managers de laan worden uitgestuurd en sterk hiërarchische organisaties veel platter worden gemaakt.
Er zijn wel wat kanttekeningen te maken. Zo lijkt de auteur te suggereren dat bijna iedereen ZZP-er moet worden, terwijl daar niet iedereen aanleg voor heeft en sommige beroepen (zoals politieagent en leraar) zich hier helemaal niet voor lenen. Ook het optimisme over de jongere generatie deel ik niet. Ze zijn vaak wel zelfbewust en erg goed gebekt, maar aan vakkennis en binding met een bedrijf of instelling laat het nogal eens te wensen over.
Ook lijkt het optimisme over het snelle einde van de manager, zoals Ben Kuiken suggereert, een nog niet erg realistisch beeld beeld.
In elk geval heeft de schrijver een mooie aanzet gegeven voor de hervorming van de arbeidsmarkt. Laten we hopen dat de ideeën uit dit boek snel worden uitgevoerd en er dan ook zeer drastisch gaat worden gesneden in andere banen van twijfelachtig kaliber.

'De laatste manager' is een confronterend boek. Het laat zien wat er mis is in de huidige organisaties, hoe dat komt en wat er moet veranderen. Ben Kuiken laat gelukkig ook zien dat er andere manieren van organiseren en managen zijn die meer opleveren voor alle betrokkenen. Het boek helpt ook reflecteren. Problemen, oorzaken en oplossingen komen evenwichtig aan bod. Ruimte en vrijheid, gelijkheid en zelfsturing zijn daarbij de kernbegrippen. Het nieuwe werken in de breedst mogelijk betekenis. Op een open manier beschreven, zonder poespas.

Nico Jong

Als manager kocht ik dit boek uit nieuwsgierigheid. Het is een inspirerende boek met een vernieuwende kijk op organisaties. Ga uit van de kwaliteit die je in huis hebt en heb vertrouwen. Dat blijft hangen en zet ik al in. Wel is het belangrijk dat je weet wat je in huis hebt om zo recht te doen aan een nieuw systeem en cultuur. Als coach vind ik het uitermate interessant Hoe je mensen in hun kracht weet te zetten en durven te gaan waarin ze geloven. Zo voelen mensen hun drive en creer je een win-win situatie.
Gewoon lezen! Het zet je zeker tot nadenken.

De laatste manager is een prettig leesbaar boek. Het geeft aan hoe het ook kan. Hoe alle medewerkers binnen een organisatie het beste van zichzelf geven, zonder een leger van managers. We gaan een nieuw tijdperk in met een nieuwe generatie werkenden, die andere ambities hebben dan wij vroeger. Het zou dus maar zo kunnen, dat de manager zoals wij die nu kennen, inderdaad zijn langste tijd heeft gehad.

Ik wil ‘de laatste manager’ graag aanbevelen bij alle managers in de zorgsector.

Als leidinggevende in de zorg heb ik, onder druk van de marktwerking, een toename van de ‘command and control’-cultuur gezien, met als gevolg afhankelijke of gedemotiveerde professionals die slechts een fractie van hun professionaliteit en vakbekwaamheid (konden) inzetten. De kwaliteit én de efficiëntie in de zorg kan echt beter als we vakmanschap erkennen en waarderen en samen met de professionals naar oplossingen zoeken.

In ‘de laatste manager’ geeft Ben Kuiken tal van voorbeelden van bedrijven die hun organisatie zo hebben ingericht dat er recht wordt gedaan aan vakmanschap en professionaliteit. De ‘laatste manager’ is prettig geschreven en nodigt uit tot reflectie; een inspirerend boek. Het heeft mij een hart onder de riem gestoken en geïnspireerd in mijn leiderschap.

Het is niet voor het eerst dat ik schrijf over een feest der (h)erkenning, Toeval bestaat niet. Bij het lezen en recenseren van “De laatste manager” had ik dat gevoel heel sterk. Alsof je een oude vriend of collega tegenkomt met wie je in gesprek gaat en herinneringen ophaalt.

Veel bekenden, veel (h)erkenning. Het boek is uitgegeven in juni 2010. In de maand dat Bas Blekkingh op Nyenrode samen met 120 high potentials / talenten het “Handvest nieuw leiderschap” presenteerde.

Enkele hoofdpunten: voorbeeldfunctie, vertrouwen, inkomensmatiging (bonussen) innovatie en stakeholdersbelangen.

Al deze punten komen terug in het boek. Over naadloos aansluiten en synchroniciteit gesproken. In een reactie op social media schreef ik over Kuiken “Trendsetter, vooruitziende blik en visionair”.

Ik begon met het lezen van “bronnen en verder lezen” Je bent onderzoeksjournalist of je bent het niet. Waardevolle en inspirerende onderbouwing, achtergrond en links. Mooi! Alleen al door deze informatie is het boek zijn geld meer dan waard. In het boek staat een aantal voorbeelden dat je aan het denken zet en bewijst dat topdownsturing niet alleen achterhaald is, maar ook garantie voor geldverspilling. Ondergetekende genoot met name van de case NEDAP. Aandeelhouders zullen daar wat minder enthousiast over zijn (geweest).

Het boek is nog steeds actueel en een waarde(n)volle bijdrage aan nieuw leiderschap en nieuw organiseren. Ook mooi om te lezen dat de trendsetters steeds meer volgers krijgen. In “De laatste manager” komen o.a. voorbij: Jos de Blok, Piet van Schijndel, Theo Rinsema, Tex Gunning, Pauline van der Meer Mohr, Eckart Wintzen (R.I.P), Mathieu Weggeman, Jaap Peters, Judith Pouw, Fokke Wijnstra en Roland Hameeteman.

Aan de orde komen: Rijnlands denken, vertrouwen, klanten, betrokkenheid, passie en plezier, intrinsieke motivatie, stakeholders en nog veel meer.

Ook goed om te lezen dat de visie van Jos de Blok – De beste werkgever van 2015 – echt werkt. In het boek is sprake van 2000 medewerkers. Medio 2016 hebben we het over 9300 medewerkers. Die geven de organisatie een 8.7, terwijl 96.3 % betrokken en bevlogen is. Buurtzorg werkt 26 % efficiënter dan de andere aanbieders. En wat te denken van het feit dat men geen advertenties hoeft te plaatsen om aan gemotiveerde mensen te komen. Ze staan bij wijze van spreken op de stoep. Vergelijk dat maar eens met de kosten die sommige bedrijven en organisaties maken om talent binnen te halen (10.000 euro per kandidaat). En dan hebben we het nog niet eens over de kosten en effecten van verloop, ziekteverzuim en lage klanttevredenheid. Ernst & Young becijferde dat de zorgkosten met 2.000.000.000 euro omlaag zouden gaan door deze aanpak. Mooie bijkomstigheid is dat Jos de Blok zijn organisatie in 2 dagen per week kan runnen.

Tot slot. Is alles gesneden koek ? Nee, het invoeren van zelfsturing vereist moed en vertrouwen. Je moet jezelf kwetsbaar op kunnen stellen en de guts hebben om los te laten. Fouten moeten worden gezien als leermomenten. De betrokken medewerkers moeten de juiste kaders aangereikt krijgen, “Eigenaar” worden. En ze moeten zich realiseren dat ze de belangen moeten dienen van alle stakeholders. Dat hadden ze bij het bedrijf Gore niet goed begrepen. Daar nam men niet de tijd en de moeite om de schrijver terug te bellen.

Ik beveel dit boek van harte aan. Het zou op de boekenlijst moeten staan van alle HBO- en WO-studenten en een plaats krijgen als standaardwerk en handboek voor managers, bestuurders en toezichthouders. Ga er mee aan de slag. Het zal je leven veranderen. Je wilt toch ook horen bij de trendsetters en succesvolle leiders die beter presteren dan de concurrentie, hun bedrijf of organisatie zien groeien, meer plezier in je werk hebben en – last but not least – ook een betere balans tussen werk en privé vinden. Goed voor je eigen motivatie

Vanuit verschillende cases en bedrijven de aanpak beschreven om anders te werken en anders om te gaan met kenniswerkers. De valkuilen en de wijze lessen zijn hierin beschreven op een toegankelijke en beeldende manier. Zou het al tijd zijn voor de laatste manager?