Gedane zaken

Gedane zaken is een hartverscheurende roman over moederschap, adoptie en het leven van vrouwen op het Engelse platteland in de vorige eeuw.

Wat vond ik er van:
Ik lees heel graag zo nu en dan een boek dat zich in het verleden afspeelt. Ik kan me altijd heel goed in die tijd verplaatsen en geniet er dan ook van.
Dit verhaal beschrijft heel goed de verhoudingen tussen een aantal familieleden in een heel andere tijd dan de onze. Geheimen zijn een groot onderdeel van het verhaal. Je moet wel een beetje open staan voor het feit dat het zich ongeveer 100 jaar geleden afspeelt. Wanneer je dat niet kunt, moet je niet aan zo'n boek beginnen. Je kunt het verhaal dan niet goed op zijn waarde schatten.
Het is een echte vertelling, die heel beeldend is waardoor je alles wat er gebeurt als het ware kunt zien terwijl je leest en je afvraagt hoe vrouwen het vol hebben kunnen houden. Respect !

Op het voorblad staat: 'We stappen in dezelfde rivier, en ook weer niet. We zijn en we zijn niet.'
Heraclitus(Grieks filosoof)
Dit is heel toepasselijk voor dit verhaal: niemand doet twee keer hetzelfde, want de persoon verandert en de omstandigheden veranderen. Daarom kan het niet hetzelfde zijn.

Ik waardeer dit boek met 4/5 sterren. Een heel mooie roman !

Naast het lezen van boeken is een recensie schrijven over een gelezen boek voor mij een vorm van ontspanning, een rustpunt in mijn dagdagelijkse bezigheden. Als ik dit aan mensen vertel krijg ik steevast de reactie: “je verdient er toch wel wat mee, je doet dat toch niet voor niets?!” Ik verdien er inderdaad geen geld mee maar ik geniet enorm van het schrijven, repliceer ik dan hierop. Maar af en toe pikt een uitgeverij een door mij geschreven recensie op en levert me dat een pre read exemplaar op van een nog te verschijnen roman. Aan de vele lezers van de debuutroman Britannia Road 22 van Amanda Hodgkinson hoef ik niet duidelijk te maken hoe opgetogen ik was toen ik van de uitgeverij Orlando als cadeau een exemplaar mocht ontvangen van haar nieuwste roman “Gedane zaken”!
Het verhaal speelt zich af in het Engeland van de jaren 1910 tot de vroege jaren zestig. We leren de zussen Marsh kennen. De meisjes Nellie en Vivian groeien samen op onder de hoede van hun veel oudere zus Rose. Ze leven een armoedig, teruggetrokken, een haast geïsoleerd bestaan. Nellie en Vivian beloven Rose dat zij elkaar nooit zullen verlaten, dat ze steeds bij elkaar zullen blijven. Allerlei omstandigheden en beslissingen leiden er echter toe dat beiden hun eigen weg gaan. Maar hoe groot de fysieke afstand tussen beiden ook mag worden, het geheim, ‘hun geheim’ zullen ze nooit ofte nimmer prijsgeven.
De sterkte van deze roman zit hem - net als bij haar debuutroman - in de manier waarop de schrijfster de personages, hun karakters, hun uiterlijke kenmerken alsook hun leefwereld, hun onderlinge relaties tot leven weet te wekken. Ook weet ze als geen ander de natuur te beschrijven. Je ziet de landschappen, de akkers, de rivier, de stad, als het ware op je netvlies verschijnen. Haar schrijfstijl is eenvoudig en gedetailleerd. Haar taal is eerder zacht te noemen, maar zonder afbreuk te doen aan de -voor het verhaal- noodzakelijke emotionele diepgang. Het verhaal ontvouwt zich langzaam, zodat je als lezer op een rustig ritme alles in je kunt opnemen. Je gaat je haast automatisch onderdompelen in de functie, de rol, de verwachtingen, de omgangsvormen welke gepast en vereist werden van een vrouw in die tijd.
“Gedane zaken” is een roman over vrouwen, familiebanden, moederschap, liefde, verlies, rouw en nog veel meer. De roman onderschrijft zonder meer de spreekwoorden: “de geschiedenis herhaalt zich” en “gedane zaken nemen geen keer”. Een heerlijke roman om enkele uren in te vertoeven!

Vijf sterren dat zegt genoeg dacht ik

Het boek vertelt het levensverhaal van de zussen Vivian en Nellie. We volgen de Marsh-zussen van hun tienerjaren in 1913 tot de jaren zestig. Drie ongetrouwde zussen Rose, Nellie en Vivian wonen in een eenvoudig oud huisje aan de rand van een rivier. Ze leiden een teruggetrokken, maar gelukkig bestaan, ver weg van de grote stad. Wanneer Rose overlijdt neemt zij een groot geheim mee in haar graf. Met de dood van hun oudste zus komt er een eind aan het zorgeloze bestaan van Vivian en Nellie. Boerenknecht Joe verschijnt in hun leven. Deze weet in korte tijd zowel de harten van beide zussen te breken als de goede band die de meisjes samen hadden. De zussen geven hun geheim een zeemansgraf en gaan ieder hun eigen weg…
Vivian trouwt met Frank. Een man op leeftijd die er warmpjes bij zit. Ze verruilt haar oude huisje maar wat graag in voor het riante landhuis van Frank. Van echte liefde is geen spraken, maar het stel is gelukkig. Frank had iemand nodig die het huishouden regelen kon en Vivian krijgt door het huwelijk een goede sociale status. Wanneer frank overlijdt blijft Vivian, tot haar verdriet, kinderloos achter. Nellie trouwt met oorlogsveteraan Henry. Het stel trekt in bij Henry’s broer George, die een pub runt in Londen. Door zijn zwakke gezondheid kan Henry geen kinderen om zich heen verdragen. Wanneer Nellie toch een dochter krijgt wordt het kind ondergebracht bij Vivian. Na twee jaar haalt Nellie haar dochter Birdie weer op en blijft Vivian opnieuw alleen achter in haar grote huis. Op achttien jarige leeftijd vertrekt Birdie voor de tweede keer naar Vivian. Ditmaal omdat zij zwanger is. Haar zwangerschap moet geheim blijven, zelfs voor vader Henry of was het nu vader George? Birdie trouwt en wordt moeder van een zoon, Framsden. Ze is erg gelukkig, maar het gemis van haar dochter blijft. Als eerste van haar familie besluit zij haar geheim op te biechten. Zullen de andere familieleden haar voorbeeld volgen?
Het boek speelt zich af in Sufford. De schrijfster is in dezelfde omgeving opgegroeid. Haar liefde voor de kneuterige platteland sfeer en het vele water komt goed naar voren in het boek. Je ziet de omgeving voor je ogen verschijnen tijdens het lezen. Gedane zaken is een verhaal over de relatie tussen zussen, moederschap, verlies en geheimen. Ik vond het mooi hoe de schrijfster deze geheimen aan haar lezers onthulde. Ik merkte toen hoe diep ik in het verhaal gedoken zat. Toen Framsden bijvoorbeeld een stukje schedel vond hechtte hij geen waarde aan de vondst. Wat had ik die jongen toen graag het geheim van zijn oudtante willen onthullen…. Omdat je de Marsh-zussen zo’n vijftig jaar volgt zie je wat de tijd met hen doet. Zo werden de baby’s van Rose, Vivian en Birdie nog verzwegen voor de buitenwereld. In de zestiger jaren is het kind van de ongetrouwde Framsden en Judith juist meer dan welkom! Gedane zaken nemen geen keer. De vrouwen kunnen hun eigen fouten niet meer terugdraaien, maar de komst van de kleine kay is wel een keerpunt in hun leven! Alle teleurstellingen, verdriet en gemis lijken door de komst van het kind verdwenen te zijn. Birdie krijgt haar Kay terug. Nellie kan eindelijk moeder zijn en zélfs de wens van Vivian wordt vervuld. In het grote stille landhuis zal, na vijftig jaar, eindelijk een kinderstem klinken!

Een prachtig verhaal over 3 zussen in de vorige eeuw in Engeland. Rose de oudste heeft haar leven gegeven voor Nellie en Vivian maar Rose leeft voort in hen. Dit familieverhaal in oorlogstijden heeft diepe indruk op me gemaakt en ik werd emotioneel van het boek wat ik toch erg knap vind omdat het vrij dun is. Het leest erg prettig en ook lettertype leest fijn.

n deze roman staan de zussen Rose, Nellie en Vivian Marsh centraal. De zussen groeien op ver buiten het dorp op het platteland aan de rivier. In het district East Anglia. Ze zijn op elkaar aangewezen. Rose, de oudste, zorgt na het overlijden van hun ouders voor haar twee zussen. Ze hebben alle drie een eigen inbreng in het huishouden. Rose, werkt bij een boer, Nellie verzorgt alles rondom hun huisje en Vivian doet de huishouding. Een grote overstroming en de komst van Joe Ferier zet het leven van de zussen compleet op zijn kop. Rose wordt ziek, komt te overlijden. Nellie en Vivian voelen zich ontheemd. Rose had altijd de leiding over hun leven gehad. Nellie en Vivian voelen zich aangetrokken tot Joe Ferrier, een goed uitziende, vrolijke man, die werkt op een boerderij in de buurt. Maar wil zich niet binden, gaat uiteindelijk weer weg, een nomade, een zwerver die altijd weer verder trekt. Vivian raakt zwanger van Joe, Nellie is zwaar teleurgesteld en gaat het huis uit. Er is geen contact meer tussen de zussen. Ieder gaat zijn eigen weg.

Maar het lot beslist anders. Door een tragisch voorval komen de zussen weer bij elkaar en wonen zelfs weer samen. Vivian, ontmoet Frank Stewart, een oudere man. Ze trouwen en gaan in het pension wonen van Frank zijn moeder en zetten het voort. Als Frank sterft, erft Vivian alles en is een bemiddelde vrouw geworden.

Nellie trouwt met sergeant Henry Far, ze heeft hem leren kennen in een militair hospitaal. Hij is een oorlogsslachtoffer met een trauma. Ze vertrekken naar Londen, om daar te gaan wonen en werken. Ze trekken in bij George een broer van Henry, hij heeft de leiding over een pub die familie eigendom is. Nellie krijgt een dochter, Birdie. Het opvoeden valt Nellie zwaar. Ze vraagt Vivian om hulp, en zij neemt Birdie mee, en zorgt vijf jaar voor haar nichtje.

Birdie komt weer terug naar Londen, groeit daar verder op, gaat ook werken in de pub. Wil graag zangeres worden. Zij raakt ongewenst zwanger op haar twintigste. Zoekt en vraagt hulp aan moeder Nellie. Die roept de hulp van Vivian weer in. Birdie verblijft de hele zwangerschap bij haar tante. Er wordt voor de baby van Birdie een adoptiegezin gevonden. Zodat Birdie weer verder kan met haar leven. Birdie ontmoet Charles, en gaan trouwen. Charles heeft een huis laten bouwen op de plek waar Nellie en Vivian zijn grootgebracht. Ze gaan daar wonen. Zo is de cirkel weer rond.

Het is een pracht verhaal en een tijdsbeeld wat afspeelt op het Engelse platteland. 1917-1964. De beide oorlogen spelen daarin een grote rol. Heel sterk zijn de beschrijvingen van de zussen, en van de natuur, en de omgeving.

Liefde, verraad, moederschap, adoptie en vergeving dat is het waar het om draait in deze mooie roman.

Amanda Hodgkinson verraste in 2012 met haar debuut: Britannia Road 22. Het boek kreeg alom lovende recensies en werd een internationale bestseller. Met 'Gedane zaken' verschijnt haar tweede boek. Ze woont met haar man en twee dochters in Frankrijk, waar ze inmiddels aan haar derde roman werkt.

'Gedane zaken nemen geen keer' luidt het gezegde waar de titel van dit boek naar verwijst. En dat is dan ook het leitmotiv van de zusjes Marsh aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. De jonge Vivian en Nellie wonen met hun oudere zus Rose in een klein huisje op het platteland van East Anglia, vlak bij een grote rivier, die een grote rol in hun leven speelt. Wanneer Rose aan tuberculose overlijdt, moeten Vivian en Nellie het samen zien te rooien. Met vallen en opstaan, liefdes, verliezen en geheimen leven ze hun leven tot ze op hoge leeftijd terugkeren naar waar het verhaal eens begon. De cirkel is rond.

Gedane zaken is, na haar zeer goed ontvangen debuut Britannia Road 22, de tweede roman van Amanda Hodgkinson. En hoewel de intensiteit van het debuut hier niet wordt geëvenaard, geeft ze met Gedane zaken een prachtig tijdsbeeld van het leven in de eerste helft van de vorige eeuw en dan met name de maatschappelijke verhoudingen (of liever gezegd: beperkingen) waar vooral vrouwen mee te maken hadden.
De auteur heeft veel research gedaan naar de beschreven periode en dat merk je. Ze schetst mooie, krachtige, levensechte hoofdpersonen tegen de achtergrond van een onrustige tijdsgeest. Het verhaal loopt soepel door de jaren heen waarbij thema's als moederschap en verlies in al hun facetten goed uitgewerkt worden. Ook de omgeving en de sociale context komen goed naar voren.
Gedane zaken nemen geen keer en dus kunnen wij, net als Nellie en Vivian, maar het beste vooruit blijven kijken. En hopen dat niet al onze geheimen aan het licht komen.

Gedane zaken vertelt het verhaal van de drie zussen Rose, Nellie en Vivian Marsh.
Het verhaal begint in 1919 en eindigt ongeveer 45 jaar later. Dat maakt dit boek ook zo boeiend, we volgen de zussen bijna van hun geboorte tot hun dood. We groeien mee in de karakters en leven mee hun leven.
En die levens lopen niet altijd van een leien dakje.

De zussen groeiden op in een afgelegen armoedig huisje aan de rivier. Rondom hen komt de moderne wereld tot stand maar in het huisje aan de rivier blijft alles lang hetzelfde. Tot de komst van Joe en de grote overstroming. Zij zetten een stortvloed van gebeurtenissen op gang. Te veel om hier te beschrijven, dat zou trouwens ook het leesplezier kunnen vergallen. Want de levens van de zussen nemen onverwachte wendingen. Je ziet ze opgroeien, fouten maken, geheimen creëren en onthullen.
Sommige zaken komen alsnog uit maar andere blijven voor altijd geheim en dat is goed, volgens de zussen.
Net als het vorige boek van Amanda (Britannia Road 22) draait het in dit boek ook om familiegeheimen, moederschap en de liefde in al haar facetten.

Het mooie aan dit verhaal is, voor mij, de rol van de rivier die meer is dan een decorstuk. De rivier wordt meer en meer een soort van personage en ze speelt een belangrijke rol.
Het boek begint aan de rivier en eindigt er ook.

Gedane zaken is dus een boek over het echte leven. En net als onze levens verlopen de levens van de zussen soms rommelig. Er zijn ups en downs, geboortes en sterftes. Mensen komen en gaan. Er blijven wroegingen, er rest spijt. Geheimen drijven net onder de oppervlakte.
Je krijgt ook een boeiende inkijk in het leven van vrouwen op het Engelse platteland in de vorige eeuw.

De ‘Marsh levens’ hangen aan elkaar vol tornige rafels en losse eindjes. Hoewel het verhaal een open einde heeft, blijkt aan het einde van het boek de cirkel rond te zijn.
Aan het einde -dat eigenlijk geen einde is maar een nieuw begin- komt veel, dan niet alles, goed.
Dat maakt dit boek troost- en hoopgevend.
Het is een pareltje van genot om te lezen.

In deze tijden van crisis, waarin iedereen het druk-druk heeft is het goed om even stil te staan.
Of zitten, met een goed boek. Een boek dat je aan het denken zet, dat je een lach en een traan bezorgt en achterlaat met een fijn gevoel.

‘Mensen nemen elkaar soms de maat maar dat geeft niet als je maar familie hebt die je steunt.’
Dat is, voor mij, de belangrijkste boodschap uit dit boek. Familie, gekozen of gemaakt, is het allerbelangrijkste.