Het brilletje van Tsjechov reizen door Rusland

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

In het voetspoor van Tsjechov
Hoogleraar in de Ruslandkunde J.W. Bezemer had ooit gezegd dat je om Rusland, zowel dat van vroeger als dat van nu, echt te kunnen begrijpen nog maar het beste zijn grote schrijvers kon lezen. De verhalen en toneelstukken zoals De dame met het hondje, Oom Wanja, De drie zusters, De kersentuin worden bevolkt door allerlei personages die de lezer het Russische leven van alledag laten zien van winkeliers, boeren, kleine landheren met hun verwende vrouwen en mooie dochters en aartsluie zonen, altijd op zoek naar een doel in hun leven, maar het lukte hen nooit dit te vinden. Vooral de verlammende Russische bureaucratie met de zwermen kleine ambtenaren, die alle vooruitgang tegenhouden, kregen er bij Tsjechov van langs. Voor Krielaars het begin van zijn liefde voor alles wat Russisch is. Hij heeft geprobeerd door het brilletje van Tsjechov, een pince-nez, de vreemde wereld die Rusland is en waar hij vijf jaar (2007-2012) corresponde nt voor NRC Handelsblad is geweest, te doorgronden. Hoe is het nu gesteld in Rusland, is de bureaucratie en daarmee gepaard gaande corruptie nog steeds aanwezig? De lezer wordt door Krielaars meegevoerd op de reizen die hij maakt in het voetspoor van Tsjechov die in zijn leven heel wat reizen in Rusland heeft gemaakt. En altijd weer betrekt hij de liberale opvattingen en meningen van de schrijver op alles wat hij dan meemaakt. De homofobie komt uitgebreid aan bod, heel actueel door de onlangs aangenomen strenge wet op uitingen hiervan. Dit alles ook onder grote druk van de orthodoxe kerk, die dezer dagen weer prominent aanwezig is. Zeer opmerkelijk: na de revolutie in 1917 waren heel veel kerken verwoest en priesters en andere religieuzen vermoord of naar de werkkampen gestuurd: religie was immers opium voor het volk.
Maar Poetin heeft sinds 2001 op de scholen weer verplicht bijbelles ingevoerd.
In navolging van Tsjechov op zijn reis naar Sachalin komen we ook terecht in Perm waar jaarlijks een goelagfestival Pilorama geheten wordt gehouden. Hier waren n.l. beruchte strafkampen sinds 1946 opgericht onder Stalin’s terreurregime opgericht en waar inde jaren 70 van de vorige eeuw dissidenten naar toe werden gestuurd: intellectuelen, kunstenaars, schrijvers, journalisten, wier mening door de autoriteiten als een gevaar voor de staat werd beschouwd. Op het festival komen mensen uit allerlei geledingen van de Russische samenleving af: communisten, anarchisten, punkers, nationalisten, mileuactivisten, liberalen. Er treden diverse groepen op en er wordt volop gediscussieerd, waarbij het er vaak hard aan toe gaat, zeker ook met de politieke gevangenen die in deze kampen hebben gezeten.
Verder komt van alles aan bod: joden, Pussy Riot, Oekraine,de Olympische Spelen, Poetin’s speeltje, alles nu bijzonder in het nieuws en eigenlijk niets nieuws onder de zon!

Bijzonder lezenswaardig boek, heel veel te leren over de geschiedenis van Rusland en hoe dit doorwerkt in het heden. Een must read voor onze koning en premier Rutte en alle schaatsers!

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Wat zijn geschiedenisboeken toch mooi om te lezen. Vooral als het op een prettige manier is geschreven.

Zo neemt Michel Krielaars je mee op een reis door Rusland met de boeken van Tsjechov als reisgids. Je hoort en leest veel over Rusland in negatieve zin. Maar tot mijn verbazing zijn er heel veel mensen in Rusland die Poetin niet zien zitten. Ze worden nog steeds onderdrukt en vrijheid van meningsuiting is ver te zoeken. Corruptie is een van de grootste problemen van het land. En komt overal voor. Wil je een betere verzorging of iets geregeld krijgen dan "moet" je dokken.

"Nergens in Europa houden zo weinig mensen zich aan de wet als in Rusland. Want ondanks de dikke wetboeken, werken de wetten alleen als het de overheid zo uitkomt. Ze zijn handig als je ze nodig hebt".

Er is een groot verschil tussen arm en rijk. Mensen op het platte land voelen zich veiliger dan in Moskou. De mensen zijn gastvrij, houden ondanks alles van hun land en de wodka die royaal ingenomen wordt en van eten. Michel Krielaars heeft het leven in de stad, de dorpen en het platteland beeldend beschreven. Veel kennis van de cultuur, de gebouwen, muziek en de Russische schrijvers.

Tsjechov was zijn tijd ver vooruit. Had oog voor de maatschappelijke problemen. Het is in weze nog altijd hetzelfde Rusland dat Tsjechov in zijn verhalen vertelt, een land van onmetelijke tegenstellingen, waar rechtvaardigheid schaars is.

Een intrigerend en boeiend boek.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Een prachtig geschreven boek waarin Krielaars je meeneemt naar alle plekken waar Tsjechov kwam in zijn leven, zoals Moskou, Sint Petersburg, Perm, Vladivostok, Samara, Odessa en Jalta. Overal zoekt Krielaars uit hoe het gesteld is met Tsjechovs culturele erfenis en of van zijn bevindingen in zijn brieven en verhalen(te lezen in prachtig met de lopende tekst verweven citaten) nog iets terug te herkennen is in de huidige steden, dorpen en landschappen. Ondertussen schrijft Krielaars over het leven in hedendaags Rusland, soms met net iets teveel nadruk op de dronkenschap van de inwoners, maar dat is hem vergeven. De vele gesprekken met Russische vrienden en de beschrijvingen van hun belevenissen en politieke/culturele opvattingen maken dat dit boek tegelijkertijd een levendig historisch en hedendaags beeld geven. Een absolute aanrader, hoewel enige noten over de herkomst van de citaten wel welkom zouden zijn. Ook een iets mooiere uitgave, waarin je niet met bruut geweld steeds de rug om hoeft te buigen en wellicht met enkele mooie illustraties zou dit mooi geschreven boek veel eer aandoen.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Prachtig boek. Leuke manier om aan de hand van de levensgeschiedenis van Tsjechov de geschiedenis van Rusland te beschrijven. Heel af en toe blijft Krielaars teveel hangen bij het Tsjechov-deel maar daar moet je even doorheen lezen. In tegenstelling tot wat de titel doet vermoeden is dit boek ook interessant voor de niet-Tsjechov kenners. Sterker nog, je wordt erg nieuwsgierig naar het werk van Tsjechov.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Dit boek kon alleen door Michel Krielaars geschreven worden en het is, lijkt het, het boek dat Michel Krielaars eigenlijk wel moest schrijven. Hij brengt zijn rijke ervaring als correspondent in Rusland mee, hij schrijft prachtig en hij leeft van literatuur. Zijn kennis van de Russische schrijvers is breed en diep.
Ik las het boek omdat ik over Tsjechov wilde lezen en ik las veel meer dan Tsjechov. Krielaars reist Tsjechov achterna, maar zijn reis vindt plaats in het Rusland van nu. Een Rusland dat hij goed kent en waarin hij zich beweegt als de ideale gids: hij spreekt de taal, hij weet precies waar hij moet kijken om het land te begrijpen en hij brengt zo het land dichterbij, in mooie schetsen: hij heeft veel van Tsjechov geleerd.
De biografie die hij terloops schrijft van Tsjechov is informatief, sprankelend en onderweg vindt Krielaars sporen van nog veel meer schrijvers – Paustovski, Achmatova, Babel. Over elk vertelt hij mooie verhalen. Hij heeft de ideale vorm gevonden om tegelijk over het (literaire) Rusland van toen en het Rusland van nu te schrijven. De fragmenten uit Tsjechovs werk en brieven zijn heel goed gekozen: je wilt Tsjechov (weer) gaan lezen.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Tsjechov is in dit boek de leidraad. De ervaringen van de schrijver, die zoveel jaren in het huidige Rusland heeft doorgebracht gepaard met een grote kennis van de Russische klassieken, maakt dit boek tot een standaardwerk dat verplicht zou moeten zijn voor onze politici.

Wil men plaatjes erbij hebben in het boek, dan kan men die allemaal vinden op Google afbeeldingen, waar o.a. vrijwel allerlei schilderijen van Levitan te zien zijn. Een ervaring apart.
Ook zijn er landkaarte te over op Google.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Ik ben het boek aan het lezen met heel veel plezier, maar wat een frustratie bij elke citaat van Tsjechov om niet te kunnen achterhalen uit welk opus hij komt, roman of theater stuk.
Nog erger : Krielaars citeert vaak de schilder Isaak Levitan voor zijn landschappen, maar er zijn geen foto's van de desbetreffende schilderijen te vinden. Hetzelfde geldt voor de uitvoerige beschrijvingen van alle huizen waar Tsjechov heeft gewoond : het had veel leuker (en interessanter) kunnen zijn voor de lezer om enkele foto's van die huizen (als ze er nog zijn) en van die verschillende plaatsen te mogen zien.
Voor de rest een super leerzaam boek over een zeer actueel en boeiend onderwerp

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Intrigerend boek. Je hoort veel over Rusland, vooral in negatieve zin. En hoe Poetin het land regeert. Soms denk ik wel eens, Rusland gaat terug naar de tijd van de Tsaren.
Met plezier had ik mee gereisd met Krielaars door Rusland. Af en toe met las ik met verbazing hoe mensen daadwerkelijk over Poetin denken en hoe de mensen onderdrukt worden. Maar ook het verschil tussen al die steden en dorpjes met Moskou. Het grote verschil tussen rijken en armen. Wat ook sterk naar voren komt: de mensen die ver weg van Moskou wonen, voelen zich eigenlijk
veiliger dan mensen die in Moskou wonen.
Met verbazing las ik dat studenten zelfs gedwongen worden om op Poetin te stemmen, doen ze dat niet dan krijgen ze geen goed cijfer en gaan ze dus niet over. Hoezo vrijheid?

Wat ook intrigerend is aan dit boek, was het leven van Tsjechov en hoe hij het wereld ervoer. En dat zijn wereld niet zoveel anders was dan de wereld van nu in Rusland.
Ik vind het mooi om te lezen hoe Michel Krielaars op basis van de dagboeken en
brievenwisselingen van Tsjechov door Rusland reist. En beschrijvingen van Tsjechov vergelijkt met het Rusland van nu. Maar ook hoe Krielaars de omgeving en mensen beschrijft, heel beeldend. Dit soort verhalen kunnen gauw een droog, langdradig worden. Maar in dit geval is het dat niet. Ik heb het in enkele dagen uitgelezen. Het is een boeiend, intrigerend boek.

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Het is een leuk en verassend verhaal geschreven je krijgt er een goed gevoel bij, als je dit boek leest

Geschreven bij Het brilletje van Tsjechov

Dit boek moet je gelezen hebben als Rusland en Anton Tsjechov je interesseren, echt! Uitstekend geschreven, zowel Nederlandstechnisch als inhoudelijk. Het geld meer dan waard. Zonder voetnoten, dus ook geschikt voor e-readers.