Soumission

Het meest schokkende aan ‘Soumission’’, de nieuwste roman van Michel Houellebecq is dat het eigenlijk weinig schokkend is. Een misogyne naamloze hoofdfiguur, zoals die uit ‘Plateforme’ en ‘La Carte et le Territoire’, ondergaat de religieuze, politieke en sociale omwenteling in het Frankrijk van over een jaar of tien. Met enige verwondering: niet veel meer.
Als docent aan de Sorbonne Universiteit beperkt zijn interesse zich tot zijn specialisme: de 19de eeuwse half-Nederlandse en half-Franse auteur Joris-Karl Huysmans. Deze regeringsambtenaar met decadente fantasieën bekeerde zich aan het eind van zijn leven tot het Katholicisme.
Met geloof - welk dan ook - heeft de ik-figuur trouwens weinig op. Hij leeft net zo’n saai leven als Folantin, de vrijgezel in Huysmans’ novelle ‘A vau-l’eau’(Op Drift). Maar waar Folantin in slechte restaurants zonder protest smerige maaltijden wegkauwt, laat de Houellebecqiaanse anti-held lekkere, oriëntaalse hapjes thuisbrengen. Op net zo’n manier ontbiedt hij exotische hoertjes thuis,
als zijn joodse aan/uitvriendin naar Israël emigreert. Tot zijn verwondering verlaat ze het veranderende Frankrijk. Het lijkt net zo’n onderbreking in zijn routine als een niet nader aangeduide stadsveldslag op de Place du Clichy die hij passeert.
Als na een politieke patstelling bij de presidentsverkiezingen Marie Le Pen buiten spel wordt gezet treedt een president van de Franse Islamitische Broederschap aan. In de overgangsperiode verlaat de ik-figuur Parijs om zich in Huysmans’ bekering te verdiepen. Onderweg blijken zich gruwelijke overvallen te hebben afgespeeld, waarvan hij stoïcijns kennisneemt. Toch wordt Frankrijk onder de Islamitische president, geruggesteund door Saoedisch kapitaal, geen kalifaat.
De nieuwe politiek is ongeïnteresseerd in de portefeuille economie al lost ze wel ‘en passant’ de werkeloosheid op. Vrouwen zijn uitgesloten van de arbeidsmarkt. Het nieuwe Frankrijk kent geen scheiding kerk-en-staat meer en zet in op onderwijs, dat daarvoor door politiek links en rechts werd onderbedeeld. Dat biedt ongekende mogelijkheden voor de collega’s op de universiteit. Zonder scrupules happen ze toe. Eerder onderbetaald toucheren ze nu een vorstelijk salaris, bewonen de prachtigste appartementen en kunnen elk jaar… een piepjonge bruid trouwen. Er is “slechts één voorwaarde: onderwerping aan de Islam (‘Soumission’), zoals men ooit om praktische redenen katholiek werd. Hoe consequent de ik-figuur aan zijn westerse, lullig-spirituelige waarden vasthoudt laat naar zich raden.
Vergeleken met de vorige romans leunt ‘Soumission’ sterk op een consequent what-if idee, die Houellebecq in interviews overigens wegzette als pure fictie. Islamitische groeperingen in Europa missen onderling een politieke eenheid om werkelijk macht uit te oefenen.
De fatalistische fictie is welbeschouwd nogal onaanstootgevend en zal later wellicht het zwakke punt van het boek kunnen zijn. Heerlijk Houellebecqiaans is de onderhuidse, zwartgallige humor, grofgebekte monologen en de grappig werkende “lelijke teksten”: zielloze marketingpraat voor de technische kwaliteiten van auto’s en toeristische attracties. Met zo’n bleke hoofdfiguur moeten zijn gesprekspartners het verhaal de nodige politieke inhoud geven, wat wel eens geforceerd aandoet.
Het knapste aan ‘Soumission’ is hoe Houellebecq Huysmans en diens alter ego’s spiegelt in de hoofdfiguur. Die verklaart aan het eind op pagina 300 overigens dat hij zich “nergens over zou hoeven te schamen.”

Chris Reinewald

Geschreven bij Soumission

Na lezen van Houellebecqs laatste werk "Soumission" blijf ik achter met een dubbel gevoel. Uiteraard is er de indirecte link met de gebeurtenissen rond Charlie Hebdo - de promotiecampagne rond het boek was net opgestart maar op verzoek van de schrijver onmiddellijk na de aanslag stopgezet - en zet het ons aan tot reflectie over de situatie van de islam in onze geseculariseerde Westeuropese wereld, in het bijzonder in Frankrijk en België. Dit is uiteraard een positief gegeven.
Beschouw ik het werk enkel om zijn literaire kwaliteiten, dan blijf ik op mijn honger zitten. Het plot komt me erg gekunsteld over. Zonder de inhoud prijs te geven lijkt me de reden van de hoofdpersoon om zich tot de islam te bekeren erg ongeloofwaardig. Ook de politieke intriges en de haast probleemloze overgang van de lekenstaat ("état laïque") Frankrijk naar een door de islam beheerste samenleving staat mijn inziens mijlenver van de realiteit.
Besluit: deze roman is zeker geen hoogtepunt in het werk van Houellebecq.

Geschreven bij Soumission

Goed geschreven boek! Weer een chef-d’œuvre de Houellebecq

Geschreven bij Soumission

Ik heb het cadeau gedaan aan mijn oom van 97 en hij was er gigantisch mee in zijn nopjes!

Geschreven bij Soumission

De pluspunten van dit boek vind ik: Fantasierijk
Maar wat ik jammer vind: Voorspelbaar

Geschreven bij Soumission

Let op, dit boek is helemaal niet Engelstalig maar Franstalig. Vervelend dat de omschrijving anders zegt..