Winterlogboek

Elk levensverhaal is een bron van zingeving, en Paul Auster wordt bejubeld als een van de beste levende schrijvers van Amerika. Twee gegevens die gelden voor dit boek.
In Winter Journal confronteert Auster zichzelf en ons met het gegeven dat er intussen meer leven achter hem ligt dan dat er vóór hem zal zijn: het boek opent met het gegeven dat hij bijna zijn 64ste verjaardag viert. Het winterlogboek maakt de balans van 63 levensjaren op, en doet dat, verrassend, met de vraag: wat heeft dit lichaam allemaal beleefd? Wat heeft het allemaal gevoeld aan geluk, pijn, extase of verdriet?
Paul Auster verstaat de kunst om met gevoel voor understatement te schrijven, waardoor de lezer steeds enkele seconden achter lijkt te lopen in het beseffen van de impact. Ook zijn er vele passages die verrukkelijk lezen en die met zichtbaar plezier zijn gecomponeerd. Dat alles wijst erop dat we van doen hebben met een talentvolle schrijver die houdt van zijn vak.
Van de sensatie van blote voeten op koel gras, tot de schrikervaring die zich in je lijf heeft genesteld na een dramatisch auto ongeluk: levenservaring ligt opgeslagen in het lichaam. En we weten allemaal dat herinneringen zich opdringen als we een fysieke sensatie terughalen, bijvoorbeeld een geur. Juist die zintuiglijke ervaringen kunnen een poort zijn naar beleving en betekenis.
Littekens op het lichaam hebben allemaal een verhaal. De ervaring van rouw, vooral in combinatie met teveel drank, is ook een verhaal: Auster schrijft met evidente kennis van zaken. Hij schrijft de fysieke ervaringen navoelbaar op, en diept ze uit, van buiten naar binnen en weer terug, en je leest ademloos mee. Het mooist geschreven vind ik het gedeelte waarin Auster vertelt over de dood van zijn moeder, om daarna verslag te doen van haar leven. Dat zindert nog lang na, terwijl het boek intussen alweer opschuift naar de volgende ervaringen.
Het opmaken van de balans via de ervaringen van het lichaam is een construct dat soms ook wel wat gekunsteld aandoet. Vooral het gegeven dat alles in de ‘jij’ vorm is opgeschreven, leest soms wat moeizaam: “Je hebt niets met de goeie ouwe tijd. Telkens wanneer je bij jezelf iets van nostalgie voelt opkomen…” etc (blz. 151). Auster is mij ook wat te dwangmatig in zijn ijver om alle 21 woonadressen chronologisch langs te lopen, of wat te uitputtend in het maken van lijstjes, bijvoorbeeld van etenswaren. Maar wat geeft dat?
Auster geeft ons iets dat belangrijker is: hij helpt ons herinneren dat we met ons lichaam in de wereld staan; dat we er niet kunnen zijn zonder ons lijf. Als je dan met Auster mee leest hoeveel rijkdom er in de ervaringen verborgen ligt, dan weet je het weer: het lichaam is een grote bewaarplaats van ervaring en zin.

10 aug 2012
Paul Auster heeft een geweldig mooi logboek geschreven. Hij blikt terug over zijn jaren tot nu toe en dat zijn er 63. Hij vertelt o,a, hoe vaak hij verhuist is, hoeveel vrouwen hij heeft gehad totdat hij de ware tegen kwam. Hoe vaak je bepaalde handelingen doet. Hoe lang je onderweg bent van huis naar werk. Hoe vaak en waarheen en hoelang je gereisd heb. Werkelijk alles heeft hij benoemd. Een prachtige bespiegeling over het ouder worden. Vooral de slotzin:

"Er is een deur dichtgegaan. Er is een andere deur opengegaan".

"Je bent de winter van je leven ingegaan".

Mooi geschreven terugblik op zijn leven van een auteur in de winter van zijn leven.

Boeiende mémoire van een van Amerika's voornaamste schrijvers. Vlot geschreven, bespiegelend.