De bijenhouder van Aleppo roman

Het is lastig om het multitude aan verschillende emoties te beschrijven dat dit boek in mij opgewekt heeft, het verhaal heeft je van het begin tot aan het einde volledig in haar ban.

De ervaringen van de hoofdpersonages zijn zo enorm realistisch gebracht en de gevolgen van de oorlog zo goed beschreven dat ik direct moest denken aan hoe oorlog mijn thuisland, Libanon verscheurd en verdraait heeft.

Het besef van de gevolgen van oorlogen en de ontberingen die mensen moeten doorstaan moeten gedeeld worden. Het is overduidelijk dat Christy Lefteri heel goed weet waar ze over schrijft, want door heel Libanon heen hoor je van de miljoenen Syrische vluchteling soortgelijke en ergere ervaringen.

Ik heb gehuild, ik heb gelachen en ik heb de moed van de mens in het geschreven woord gezien!

Dit is een verhaal dat gedeeld moet worden.

Na een rustig leven in Aleppo heeft de oorlog hen alles ontnomen en moeten Nuri en Afra hun thuisland ontvluchten. Het is een levensgevaarlijke reis van land naar land, waarbij ze zijn overgeleverd aan overbelaste instanties en de welwillendheid van smokkelaars. Onderweg ontmoeten ze medereizigers en maken ze afschuwelijke dingen mee. Gebeurtenissen die ze nooit meer kunnen vergeten. De hoop via de mails van Mustafa die hen is voorgegaan naar Engeland houdt hen gaande. Het is een verhaal dat verteld moet worden, over verlies, overleven en kwetsbare hoop. Dit boek vertelt het persoonlijke verhaal achter de krantenkoppen en cijfers. Het verhaal van Nuri staat symbool voor de belevenissen van veel Syrische vluchtelingen, waardoor de lezer begrip krijgt voor de diepe wanhoop, maar ook hun hoop op een nieuw leven in een veilig land. Met dit verhaal heeft auteur Christy Lefteri de vluchtelingen een stem gegeven. De bijenhouder van Aleppo is op 28 mei 2019 uitgegeven door Uitgeverij Mozaïek. Uitgebreidere recensie op Hemelse Boeken.wordpress.com.

Ik heb dit boek in 1 ruk uit gelezen. Prachtige beschrijvingen, ontroerend en adembenemend. Vanaf de eerste bladzijde word je meegenomen in een ontzettend treurig verhaal, maar voel je de kracht en hoop van de personages. Het geeft je een andere kijk op de asielzoeker, maar is tegelijkertijd een prachtig liefdesverhaal. Iedereen moet dit lezen.

Mensen zijn geen bijen, wij werken niet samen, wij hebben geen besef van een groter goed (blz 93)
Nuri en Afra moeten vluchten uit Aleppo, wanneer ze alles al zijn verloren: hun zoontje Sami, hun bezittingen en bijenvolken maar ook door alles zijn ze elkaar kwijtgeraakt.
Samen beginnen ze aan hun vlucht uit Aleppo, en hopen Engeland te bereiken.
Een verhaal waarin alles intens wordt beschreven: de wederzijdse liefde tussen Nuri en Afra, hun liefde voor Sami, maar ook de liefde van Nuri voor bijen: je voelt zijn pijn als zijn bijen door de oorlog worden vernietigd; de verschrikkingen die ze tijdens hun vlucht mee moeten maken. Onmenselijk: het vluchtelingenbestaan.
Ondanks alle tegenslagen en ontberingen houden ze vast aan hun droom om Engeland te kunnen bereiken en daar een nieuw bestaan op te bouwen.

Waar bijen zijn, zijn bloemen, en waar bloemen zijn, is er nieuw leven en nieuwe hoop (blz 213)

Een boek om in een adem uit te lezen, wat je lang bijblijft, wat iedereen zou moeten lezen zodat iedereen tot besef komt dat vrede en vrijheid het grootste goed is wat er bestaat!

In de bijenhouder van Aleppo lees je pas echt wat het is om een vluchteling te zijn in Europa. Het laat je voelen wat het is in een oorlogsgebied te wonen, alles te verliezen en bang te zijn om ieder moment opgepakt worden. Het laat je zien dat je echt niet zomaar je thuisland verlaat. Het geeft een vluchteling een gezicht, iedereen zou dit moeten lezen

Na A watermelon, a fish and a bible, Christy Lefteri’s debuut uit 2010, duurde het tot 2019 voor er weer een roman van haar uitkwam. Ze was bij haar vader op Cyprus toen ze besloot wat voor vluchtelingen te gaan doen. Ze vertrok naar Athene en werkte daar twee jaar als vrijwilliger in het Hope-Centre, een opvanghuis voor vrouwen en kinderen. De, soms gruwelijke, verhalen die ze daar hoorde inspireerden haar tot het schrijven van De bijenhouder van Aleppo, dat in 2019 in het Nederlands is verschenen.

Nuri Ibrahim is bijenhouder en woont met zijn vrouw Afra en zevenjarige zoontje Sami in Aleppo. De oorlog is in volle gang en bij een bombardement komt Sami om het leven en wordt Afra blind. Tot overmaat van ramp worden Nuri’s bijenkasten ook nog eens vernield. Redenen genoeg voor Nuri en Afra om Syrië te ontvluchten om in Groot-Brittannië een nieuw leven op te bouwen. Zijn neef en zakenpartner Mustafa woont daar al, is er een bijenhouderij begonnen en wacht op de komst van Nuri. De reis naar hun nieuwe land is er echter niet een die zonder gevaren is.

Het verhaal in De bijenhouder van Aleppo wordt verteld vanuit het perspectief van Nuri, maar staat in feite symbool voor dat van het merendeel van de vluchtelingen. Het is immers niet alleen zijn verhaal, maar ook dat van al zijn lotgenoten die door verschrikkelijke omstandigheden hun vaderland hebben moeten verlaten. Je laat namelijk alles achter je, je spullen, als daar ten minste nog wat van over is, maar ook alle herinneringen, vooral de mooie. Een hele stap die ervoor zorgt dat je leven een drastische verandering ondergaat. En dat is precies wat in deze roman beschreven wordt.

Ieder hoofdstuk begint in het heden, Nuri bevindt zich ondertussen in Groot-Brittannië, en maakt na een aantal bladzijden een flashback, ook weer in ieder hoofdstuk, waarin Nuri’s leven, maar vooral de vlucht van hem en zijn vrouw uitvoerig beschreven worden. Deze terugblikken verlopen chronologisch en daardoor maakt de lezer van begin tot eind mee wat Nuri heeft moeten doorstaan. Dat ligt overigens ook aan de manier waarop Lefteri het verhaal geschreven heeft. Die is beeldend, maar ook dusdanig dat je niet de indruk krijgt een fictief verhaal te lezen. Dat komt natuurlijk vooral doordat de auteur de vele verhalen van de vluchtelingen waarmee ze te maken heeft gehad erin verwerkt heeft. Die zijn vaak aangrijpend, triest, wanhopig en toch ook wel optimistisch. Het overbrengen van deze emoties is Lefteri dus uitstekend gelukt.

Van het feit dat de vluchtelingenproblematiek natuurlijk een zwaar thema is, is in dit boek niet zo heel erg veel te merken. Het verhaal is namelijk bijzonder toegankelijk en in een fijne en mooie stijl geschreven. Toch komt de ellende die de vluchtelingen doormaken heel goed naar voren: het uit nood geboren verlaten van hun eigen land, de zware reis naar hun nieuwe bestaan, de hulpverleners die het werk moeilijk aankunnen, de overvolle vluchtelingenkampen. Maar, en dat is de andere kant van dit alles, de hoop die iedere vluchteling heeft, blijft ook niet onderbelicht. En dat is misschien wel het mooie van het geheel, ondanks de problemen en eventuele tegenslagen zien ze hun toekomst optimistisch tegemoet.

Na afloop van het verhaal richt de auteur zich ook nog even tot de lezer. Hierin licht ze toe hoe ze tot het schrijven van De bijenhouder van Aleppo gekomen is. En dat het, hoe triest het feitelijk ook is, zo’n succesverhaal zou worden had ze waarschijnlijk in haar stoutste dromen niet verwacht.

‘De ogen van mijn vrouw boezemen me angst in. Dode vensters zijn het; ze kan er niet door naar buiten kijken en niemand anders kan erdoor naar binnen kijken. Stenen zijn het, grijze stenen, kiezels uit de zee’…
Met deze woorden begint het hartverscheurende verhaal van de Syrische Nuri en zijn vrouw Afra. Heel hun bestaan in Aleppo wankelt, als de oorlog en terreur toenemen. Als ze alles hebben verloren wat hun lief is, vluchten ze weg uit hun stad en laten alles achter. Maar ook in vrij gebied worden ze achtervolgd door hun diep verborgen angst en verdriet. De gevolgen van hun trauma’s worden langzaam zichtbaar en Nuri en Afra dreigen in hun pijn ook elkaar nog kwijt te raken. Er is nog één ding waar ze zich aan vastklampen: hun neef Mustafa wacht in Engeland op hen om hun bijenhouderij weer voort te zetten.

Op creatieve manier worden in dit boek twee verhaallijnen door elkaar geweven. Het leven in Aleppo en de beschrijving van de verschrikkelijke vlucht door Turkije en Griekenland worden met een kernwoord verbonden aan hun leven hier en nu, wat een bijzondere leeservaring geeft. Het boek neemt je mee naar Syrie, waar je de bloemen ruikt, de bijen hoort zoemen en de specerijen opsnuift op de markt. Het laat je mee dobberen in een volgepakt bootje op de Middellandse Zee, waar de paniek haast voelbaar wordt. Om vervolgens de uitzichtloosheid en wanhoop te ervaren, die in de verschillende vluchtelingenkampen haast wordt ingeademd.

De schrijver is er in geslaagd om haar ervaringen als vrijwilliger in een vluchtelingenkamp om te zetten in een meeslepend en ontroerend verhaal van liefde en verlies, angst en wanhoop, moed en hoop. Een verhaal dat raakt en onthutst en met andere ogen leert kijken naar de gevluchte medemensen in onze eigen omgeving.

‘En op een dag, op een dag gaan we weer terug naar Aleppo, en dan herbouwen we de bijenstallen en wekken we de bijen weer tot leven.’ Want: waar bijen zijn, zijn bloemen, en waar bloemen zijn, is nieuw leven en hoop!

Dit is geen roman over het vluchtelingenvraagstuk of over immigratieproblematiek. Dit is een roman over mensen zoals jij en ik: mensen die liefhebben, geworteld zijn, verlangen naar een thuis, een veilige plek. Bijna alles verliezen ze, vermorzeld tussen de raderen van een vuile en alles verwoestende oorlog. Nuri en Afra raken beiden, elk op hun manier, verwond tot in het diepst van hun ziel, maar geven de moed niet op en blijven hopen op en vechten voor een nieuw thuis. Een knappe en indrukwekkende roman, met prachtige taal.

De schrijfster Christy Lefleri heeft in de zomer van 2016 en 2017 gewerkt als vrijwilligster in een vluchtelingenkamp in Aleppo.
Dit alles heeft zo,n indruk op haar gemaakt dat zij het als haar plicht ziet om te vertellen hoe het er daar aan toe gaat.
Dit is het verdrietige en ontroerende verhaal van Afra en Nuri. Nuri is bijenhouder en Afra kunstenares en zij hebben een zoontje Sami waar zij dol op zijn en wonen gelukkig en tevreden in Syrië. Hun leven wordt totaal op zijn kop gezet als de oorlog uitbreekt en als de situatie onhoudbaar wordt voelen zij zich genoodzaakt om te vluchten. Dit alles met een groot verdriet met zich meedragend.
Dan begint de ellende pas goed, zij krijgen te maken met mensensmokkelaars, slechte opvangplekken, onzekerheid en angst.
Uit alles wat zij meemaken spreekt hun liefde voor elkaar. Dit wordt zo mooi en puur beschreven dat het pijn doet in je hart. De liefde voor hun werk en vaderland is zo voelbaar.
Er zijn twee verhaallijnen vanuit het perspectief van Nuri, heden en verleden, met prachtige citaten die je doen nadenken. Ook de hoop om terug te keren naar hun vaderland houdt hen op de been.
Door dit verhaal ga je als lezer toch anders tegen de vluchtelingenproblematiek aankijken. Er is veel moed voor nodig om je eigen land te verlaten en niet te weten waar je terecht komt.
De cover met de open handen spreekt voor zich.
Dit boek zal ik niet snel vergeten.

Dit boek is een must-read voor iedereen. Naast het feit dat het een relevant boek is, is het ook erg goed geschreven waardoor je alleen maar door wilt lezen. Het verhaal is aangrijpend en raakt je ook echt. Dit komt mede doordat de hoofdpersonen zijn geïnspireerd op echte mensen. De schrijfster heeft namelijk in Athene met vluchtelingen gewerkt en veel verhalen gehoord en veel ervaren. Daarnaast zijn haar ouders ook vluchtelingen geweest. De achtergrond van de auteur zorgt er dan ook voor dat het zodanig geschreven is dat je je goed kunt inleven in de hoofdkarakters. Het is een verhaal over vluchten, maar ook over hoop, verbinding en rouw. Lees de rest van de recensie op
http://bookbarista.nl/recensie-de-bijenhouder-van-aleppo-van-christy-lefteri/