Over over morgen Andere verhalen over de toekomst

Er heerst een weinig hoopvolle visie op de toekomst in onze samenleving. In het kader van het literaire project 2084- de toekomst is hoopvol verscheen de bundel Over over morgen. Andere verhalen over de toekomst (2021). Hierin komen tien Vlaamse en Nederlandse auteurs samen, die elk een kortverhaal schrijven over een hoopvolle toekomst. Elk van deze verhalen vertrekt vanuit een verleden, waarbij het oude leven niet langer haalbaar is. De personages leven in een primitieve samenleving waar andere maatschappelijke regels gelden. Elk van deze kortverhalen heeft de sterkte van de natuur. Het is een toevluchtsoord en een plaats van verbinding.
Zo schreef Grunberg het kortverhaal Trek uw wandelschoenen aan waarin we het verleden en het heden van de 17 jarige Lubos volgen. Doorheen het kortverhaal wordt zijn huidige situatie stukje bij beetje ontrafelt. Via humor en mysterie lezen we op welke manier hij hoop terugvindt bij de mensen rondom hem en hoopvol is over de toekomst.

Ten eerste start het kortverhaal Trek uw wandelschoenen aan in medias res. Je wordt in het verhaal gegooid, na de feiten. We weten niets over het hoofdpersonage, geen naam, geen afkomst, geen leeftijd, niets. Pas na enkel paginas ontdekken we dat hij zeventien jaar is, uit Slowakije komt en zijn naam Lubos is. Dit kan verwarrend zijn, wanneer je het kortverhaal start. Hierdoor weet je niet wie deze personage is. Langs de andere kant houdt dat de spanning erin. Je wil graag doorlezen om te ontdekken wie hij is en wat er gebeurd is. De schrijver heeft ervoor gekozen om in de tegenwoordige tijd te schrijven, alhoewel het kortverhaal hoofdzakelijk over het verleden vertelt. Het merendeel van het kortverhaal zijn flashbacks. Er wordt dikwijls afgewisseld tussen het verleden en het heden, wat maakt dat het niet logisch is opgebouwd en soms moeilijk te ontcijferen is. Ondanks deze elementen kan je niet stoppen met lezen.

Vervolgens zien we in het kortverhaal (A. Grunberg) meerdere dystopische elementen terugkeren. Dit geeft geen realistisch beeld weer. Er wordt gesproken over achterblijvers en zelfevacuatie. Hier tegenover staat dat er toch realistische elementen inzitten. Lubos woont aan de kust en is een pizzabezorger. De dystopische elementen helpen ons nadenken over de crisissen in ons dagelijks leven en weerspiegelen de hoop.

Als laatste is het duidelijk dat de schrijver ons een boodschap wil bijbrengen namelijk; wees hoopvol en zoek hoop in de kleine dingen. Dit is wat Lubos ook doet in het kortverhaal. Lubos zag hoop bij nummer 129 en de man zonder anus. Ondanks de negatieve blik op de wereld, wordt er humor in het kortverhaal gestoken. Lubos blijft geloven in zichzelf en probeert een zo positief mogelijk beeld te hebben over de toekomst. De schrijver wil deze boodschap overbrengen op de lezers.

Trek uw wandelschoenen aan zoekt ondanks de negative voorgeschiedenis van het hoofdpersonage, de tegenslagen en de verliezen naar hoop en humor in het heden en in de toekomst. Dit kortverhaal laat je stilstaan bij heel wat zaken in het heden en geeft je hoop voor een betere toekomst. De dystopische elementen kunnen helpen om te leren omgaan met de crisissen in ons dagelijks leven zoals de klimaatverandering. Deze bundel laat ons stilstaan bij het heden, waardoor je beseft dat je opnieuw kan beginnen en het beter kunt doen in de toekomst, zolang je de obstakels van het heden aanpakt.

Over over morgen. Andere verhalen over de toekomst. Door: Project 2084: De toekomst is hoopvol.

Dit boek is het resultaat van een alliantie van organisaties die tal van missies koppelen aan de zoektocht naar duurzaamheid. Zij kozen 10 auteurs, uit België en Nederland, die een hoopvol kortverhaal over de toekomst schreven. Onder hen een paar van mijn favoriete schrijvers/denkers: Rebekka De Wit, Annelies Verbeke, Jeroen Olyslaegers en anderen.

In een wereld die aan elkaar hangt van problemen, waarin het wereldnieuws gedomineerd wordt door een pandemie en een ongeziene klimaatcrisis heb ik het moeilijk om nog lichtpuntjes te (durven) zien. Ik wil het nieuws volgen en op de hoogte blijven, ik wil actuele/relevante boeken lezen. Maar ik krijg vaker en vaker de bijna onweerstaanbare drang om een deken over mijn hoofd te trekken en me af te schermen van de wereld.

Dan doet het deugd om hoopvolle verhalen over de toekomst te lezen. Moge ze mensen niet enkel hoop geven maar hen ook inspireren. Het meest hoopgevende is sowieso het feit dat een groep mensen genoeg in de toekomst geloven om er dit geweldige boek aan te wijden. Waarvoor dank én hulde.