Beladen huis Memoir

Prachtig boek, zeer herkenbaar voor vrouwen die deze tijden hebben meegemaakt. De tweespalt tussen de beroepsprofessionaliteit en het hebben van kinderen. De zorg dragen voor de kinderen maakt dat je minder serieus genomen wordt in je vak. Nu jaren later het besef komt hoe je het leven misschien anders geleefd zou kunnen hebben. Jij jezelf geschaamd hebt en verexcuseerd hebt voor zaken waar je niets aan kon veranderen en die bij het leven horen.

Een opmerking over het gebruik van de leestekens. Er worden te veel komma's gebruikt door de schrijver. Deze staan niet altijd op de goede plekken, dat maakt het lezen soms stroef.

Geschreven bij Beladen huis

Het boek werd tijdens een podcast genoemd en trok mijn interesse. Het was wel boeiend omdat ik toch snel uit heb gelezen maar tijdens het lezen vroeg ik mij vaak toch weer af wat ik nu eigenlijk gelezen had. Een (voor mij belangrijke clue) van het verhaal kwam pas vrij laat in het boek waardoor ik het boek een beetje langdradig vond. Desondanks las ik ook veel over familiepatronen en herkende ik de relatie die omschreven werd ook wel. Doordat het in een podcast als tip werd genoemd was ik natuurlijk al bevoordeeld. Misschien is dat ook niet helemaal eerlijk. Het is in iedergeval mooi om te lezen hoe Christine in het boek terugkijkt op alles wat er was geweest of ook juist niet. Ze stipte ook veel dingen aan die nog steeds gaande zijn: als vrouw/moeder doe je het toch niet goed, waar je ook voor kiest. Dat is helaas nog steeds zo. Bedankt voor het delen van jouw ervaringen Christine en jouw inzichten. Daar kunnen we als lezers alleen maar van leren. Sterkte!

Geschreven bij Beladen huis

Ik heb dit boek in een paar uur uit gelezen. En er kwam 1 woord in me op, namelijk 'verbazing'. Verbazing van de auteur, notabene hoogleraar Vrouwenstudies, die er zo langzamerhand achter komt dat zij in een lange, lange relatie met haar man meer heeft gegeven dan ze voor mogelijk hield en dan redelijk was. Verbazing van mij, als lezer, dat niemand voor zover bekend deze waarschijnlijk bijzonder charismatische (maar naar mijn idee ook uiterst manipulatieve) man ooit op zijn gedrag heeft gewezen. De minst interessante mensen zijn voor mij zij die blijven hangen in een jeugdtrauma en dit te pas en vooral te onpas als excuus voor onaangenaam gedrag opvoeren.

De auteur zou misschien tot de conclusie kunnen komen dat zij een slachtoffer is geworden van deze manipulatie, zonder zich daarvan bewust te zijn. Maar: ook zij voert zijn jeugdtrauma op om zijn kleinerend en kinderachtig jaloers gedrag tegenover haar te legitimeren. En dat doen er meer. Vrienden tegenover wie hij zich meestal prettiger gedraagt (blijkbaar heeft hij dan niet zo'n last van zijn jeugdtrauma) en zelfs psychiaters en psychotherapeuten noemen zijn trauma als belangrijkste verklaring voor zijn gedrag. Kortom: iedereen trapt erin. De auteur zou minder hard voor zichzelf moeten zijn dat ze deze situatie, die met de jaren verergert, geaccepteerd heeft. Daarbij speelde overigens ook angst een rol. Binnen het proces van manipuleren liet A niet het achterste van zijn tong zien. Zijn zwijgen en dus niet weten wat er in iemands hoofd omgaat ontaarde soms onaangekondigd in een driftaanval, die de auteur 'verlamde van schrik' (CB). Over manipulatie gesproken. Conclusie is voor mij dat deze man helaas weinig van het leven heeft geleerd. Oprecht dealen met een trauma vereist veel moed. Niet iedereen heeft dat. De auteur is wel moedig genoeg zichzelf een spiegel voor te houden. Verbaast zijn over het feit dat ze zo lang in een toxische relatie bleef hangen betekent eigenlijk dat ze in een bepaald opzicht een ander mens was en is dan ze zichzelf ziet. En dat is een heel wijze les. Het is allemaal niet voor niets geweest. Zij heeft gelukkig wel geleerd van dit leven.

Prachtig en integer geschreven!

Geschreven bij Beladen huis

Ik heb dit boek met gemengde gevoelens gelezen. Het boek biedt zeker stof tot nadenken en tot gesprek.
Ik vind het van Christien Brinkgreve ergens eerlijk en dapper dat ze dit boek geschreven heeft. Ik kan daar respect voor hebben. Het roert heel wezenlijke vragen aan en schetst ook een beeld van de tijd waarin zij jong was, en deed mij beseffen hoe veel ontwikkelingen er sindsdien zijn geweest in het denken over relaties en verhoudingen tussen mannen en vrouwen. En toch...
Ik vraag me af of ze het echt in deze vorm had moeten publiceren. Ik heb bijna steeds met kromme tenen zitten lezen omdat ze dit alles schrijft over de man van wie zij hield. En het aanvult met uitspraken van psychiaters en therapeuten over hem. Hij wordt geanalyseerd maar kan zelf geen weerwoord of eigen kijk op de zaak meer geven.
Persoonlijk zou ik er nooit voor kiezen om over iemand van wie ik houd, na zijn dood, deze zaken te delen met de buitenwereld. Ook al had die persoon veel aangericht. Ik kan me niet voorstellen dat hij dit had gewild. Ik meen dat de meeste mensen niet zo beschreven zouden willen worden, na hun dood, door hun partner. Ook of de kinderen hier blij mee kunnen zijn? Ik betwijfel het... Dus ja, moet je dit willen? Ze stelt die vraag wel maar de antwoorden zijn voor mij niet overtuigend. Of de waarde van het boek zoals-het-is groter is dan het belang van het respecteren van de privacy? ....
Brinkgreve had dit boek voor zichzelf kunnen schrijven en het daarna kunnen omwerken tot een roman of ander soort boek waarin de thematiek wel tot uitdrukking komt, ook op een doorleefde manier, maar zonder man en paard zó direct te noemen.
Zou het boek ook een bestseller zijn geworden als het niét over twee publiekelijk bekende personen, ook nog ouders van twee bekende auteurs, was gegaan? Dat is een beetje wrange vraag die bij mij opkomt.
Ook had het boek best nog wat beter geredigeerd kunnen worden; leestekens kloppen hier en daar niet zoals anderen al opmerkten, en het herhaalt zich hier en daar vrijwel letterlijk. Ik had ook last van het enorme aantal citaten van andere schrijvers die dan met naam en boektitel in de tekst genoemd werden.

Desalniettemin roert het boek belangrijke thema's aan. Op de vaak herhaalde vraag hoe het anders had gekund, kwam bij mij het antwoord op dat ze hem meer had moeten confronteren. Zijn beleving: 'kinderen geboren, vrouw verloren' zou niet zijn opgegaan als ze hem gedwongen had meer aandacht aan de kinderen te geven en meer samen te zorgen voor het gezin. Tegelijkertijd zijn ook de angsten om dit te doen en de neiging daarvan weg te vluchten herkenbaar, zeker in die tijd.
Wat Brinkgreve noemt in een interview met Trouw, dat ze ook bij hem bleef omdat ze zijn scheiding had meegemaakt en haar zoons dat verdriet niet wilde aandoen, vond ik in het boek niet terug, tot mijn verrassing. Ook over die scheiding en het gegeven dat haar man al een compleet gezin had achtergelaten, en hoe hij dat ervoer, is in het boek niets te vinden.
Verder vond ik het ook wel een zeer cerebraal verhaal, twee mensen die alles willen begrijpen, analyseren, benoemen. Goed met woorden, jawel maar niet goed in voelen en in loslaten, in 'live and let live'. Ik lees wrok bij de echtgenoot maar ook zeker bij de auteur.
Bizar is dat niet alleen van beide echtelieden maar ook van hun kinderen en ouders en zelfs een paar grootouders als ik me niet vergis, een wikipedia pagina bestaat. Zo zag ik dat qua numerologie (even een zijstapp) Christien een man koos met hetzelfde geboortegetal (4) als haar vader. Het getal 4 staat bekend om starheid en om issues met familieleden. 'Voelen' past niet in hun straatje. Christien daarentegen heeft het getal 12, opgeteld 3, dat juist om emotie en expressie draait. Dus dat was beslist een lastige combinatie.

Dagen na het in een adem uit gelezen te hebben, nog stil van. Dankjewel Christien.

Geschreven bij Beladen huis

Het hier beschreven huwelijk met 'A' deed me denken aan de biografie van Hella Haasse, die echter veel minder ontplooiingskansen heeft gehad dan de auteur.

De beschreven relatie is goed te typeren als narcisme (hij, A) versus codependency (zij, auteur). Economisch en maatschappelijk heeft ze haar autonomie wel degelijk veroverd en veiliggesteld. Relationeel en emotioneel stelde zij zich in zijn dienst, veegde ze al haar heldere inzichten steeds opnieuw aan de kant, omdat ze hem voor geen goud kwijt wilde. Ook codependency is eigenbelang (doodsangst om zonder hem ten onder te gaan, hunkering naar zijn erkenning, groot onvermogen tot begrenzen, reddersbehoefte), maar dat wordt weggepraat met meer sociaal wenselijke beweegredenen als 'voor de kinderen', etc.

Ik lees het als een verhaal over twee mensen die onlosmakelijk aan elkaar vastzaten t.g.v. destructieve intergenerationele problematiek aan beide kanten, tot de wal het schip keerde (zijn dood). Hij met een grote manipulatieve en kindse aandachtzucht inclusief hoardersachtige trekjes, zij met een weerloosheid en onvermogen om zijn wangedrag adequaat te stoppen en met een hardnekkig gemis aan durf/wil om passende consequenties te trekken.

Punt is wat dit voorbeeldverhaal van een voormalig hoogleraar vrouwenstudies betekent voor feministische theorieën over 'het patriarchaat'. Annie M.G. Schmidt had een omgekeerd ouderlijk voorbeeld (haar moeder erg dominant, vader het weerloze watje) en voelde zich niet sterk tot het feminisme aangetrokken. Het laat zien dat het niet om macht (en kracht) van man t.o. vrouw gaat, maar om (genderloze) machtsuitoefening en persoonlijkheidsproblematiek. De machtsrollen kunnen net zo goed omgekeerd zijn.

Zie hoofdstuk 40/41. "Ook voor A was de dominante moeder een terugkerend thema: hij begreep het feminisme alleen als je de rollen omdraaide." "Een visie die haaks stond op de gebruikelijke en schuurde met de mijne [...]" “Bij hem had het een sterk autobiografisch element, en hij was op dit punt niet terughoudend om zijn eigen ervaring te generaliseren.” Zij doet precies hetzelfde, maar dan gaat het om “het oude diepe spoor van het patriarchaat”.

Hoe wetenschappelijk en hoe privégekleurd is zulk onderzoek?

Ik zie met dit verhaal bevestigd wat voor mij lastig blijft aan het feminisme - dat ik heel dankbaar ben voor veel maatschappelijke verworvenheden op vrouwenrechtengebied - namelijk dat alle frustraties en emotionele privégevechten van vrouwen tegen hun vaders (en echtgenoten) de heldere kijk op meer maatschappelijke gelijkwaardigheid vertroebelen. Laten die frustraties, hoe “collectief” dan ook, vooral liever privé blijven en privé uitgewerkt worden. En dat geldt zeker voor een autoriteit en rolmodel als Christien Brinkgreve: hoog tijd dat ze verantwoordelijkheid gaat nemen voor haar persoonlijke (familiaire) weerbaarheid zonder het veilige patriarchaatexcuus.

A kan zich niet meer verdedigen. Hij zag dit onderscheid scherp. Het boek doet mij nadrukkelijk pleiten voor extra aandacht voor privéfrustratievrij wetenschappelijk onderzoek in vrouwenstudie.

Gespreksstof voor relaties. Er is nogal wat herhaling. Maar dat geeft de pijnlijke emotie goed weer. Zo kan t gaan. Ieder met zijn eigen bagage. En maar volhouden vol false hoop. Je kunt niet zeilen op de wind van gisteren.

Had er iets meer van verwacht. Ik vraag me echt af hoe je als verstandige, onafhankelijke vrouw in zo'n relatie kunt blijven hangen. De schrijfster zelf waarschijnlijk ook, vandaar de analyse achteraf. Toch is mij dat niet echt duidelijk geworden. Aanvankelijk boeide het boek mij wel maar op enig moment valt het verhaal veel in herhaling en vind ik het soms ook wat eenzijdig belicht. Je hoort (leest) het maar van een kant. Bepaalde inzichten achteraf zijn vooral flatterend voor de schrijfster. Misschien als schrale troost?

Prachtig geschreven over lastig onderwerp