De kat en de generaal

Geschreven bij De kat en de generaal

'De kat en de generaal' is weer een prachtige Haratischwili. Het greep me vanaf het begin en liet me niet meer los. Aanrader dus en weer zo bijzonder vormgegeven!

Geschreven bij De kat en de generaal

Prachtig verhaal net als het vorige boek

Geschreven bij De kat en de generaal

Na het overweldigende succes van de fenomenale, vuistdikke kroniek 'Het achtste leven (voor Brilka)' - haar derde roman, maar het eerste werk van Haratischwili dat in een Nederlandse vertaling uitkwam - waren de verwachtingen van haar tweede vertaalde tweede roman hooggespannen. Zullen de lezers ook dit verhaal in hun hart sluiten?

Het is 1995 en in de Tsjetsjeense Republiek Itsjkerië woedt de Eerste Tsjetsjeense oorlog die het Russische leger naar het dorp heeft getrokken waar de zeventienjarige Noera Gelajeva woont. Noera droomt van een beter leven, zonder oorlog en ziet zichzelf het liefst verhuizen naar rustiger oorden.

In Moskou duikt de zachtaardige Malysj het liefst met zijn neus in de boeken, ziet er geen brood in om het leger in te gaan, zoals zijn dode vader hem was voorgegaan, maar zijn moeder heeft een andere visie en doet erg haar best om hem op andere gedachten te brengen. Veelvuldig vertelt ze haar zoon over de heldendaden van zijn vader, die in Afghanistan zijn missie uitdroeg om de mensheid te redden. Wat ze hiermee bereikt is dat Malysj's beeld van zijn vader met elk verheerlijkend verhaal daalt, maar vaders spullen worden uit het stof gehaald en Malysj kan niet anders dan het te zien als een fait accompli. Met een zwaarmoedig hart vertrekt hij om dienst te doen.
Hier schetst de auteur een indringend beeld van een jonge man die in zijn leven noodgedwongen een heel ander pad zal moeten bewandelen dan hij voor zichzelf voor ogen had.

Het gelaagde verhaal kent meerdere plots - zowel qua personage, als qua tijd - en vier protagonisten. Hierdoor verspringt ook het perspectief en wisselt de auteur tussen het ik- en hij-perspectief. Ook deze keer spelen de oorlog en onverwerkte gebeurtenissen een grote rol. In een interview dat ik bijwoonde, vertelde Haratischwili over de research die ze heeft gedaan in het hedendaagse Tsjetsjenië, over de angst die overal voelbaar is; een geïsoleerd land dat officieel nog steeds een deel van Rusland is en een dictatoriaal bewind heeft. Nog altijd is de bevolking niet vrij om openlijk te praten en de beeltenis van Poetin hangt op elke straathoek in het opnieuw opgebouwde land dat qua uiterlijk nu het gevoel geeft of je je in Dubai bevindt.

De invloed die de oorlog en de daarmee verbonden geschiedenis heeft op het mens-zijn, wordt pijnlijk duidelijk en mondt uit in gruwelijkheden. Wanneer de soldaten door hun meerdere worden gesnapt tijdens een van de voedseltransacties, wordt Noera als represaille gevangen genomen en in het bijzijn van de vier jonge soldaten gemarteld, maar ze houdt zich ijzersterk wat alleen maar meer woede opwekt. Het gebeuren en vooral het ijzingwekkende einde zal Malysj zijn verdere leven niet meer van zijn netvlies kunnen wissen en doet hem verharden tot een meedogenloos man.

Haratischwili heeft ook deze keer weer bewezen een rasverteller te zijn en weet te raken, hard te raken. Een diepe buiging voor de auteur die het niet schuwt om ook de politieke omstandigheden in een dictatuur aan de kaak te stellen.
De vele personages die ze ten tonele voert maken het voor sommigen misschien een complex boek, maar allemachtig... wat is dit weer smullen.

'De klok in de andere kamer stond op vijf voor twaalf. Dadelijk zou hij het spel openen.'

Geschreven bij De kat en de generaal

Met veel verwachting begonnen aan dit boek, nadat ik "Het achste leven"had gelezen.Een boeiend verhaal, dat mij "pakte" en een hele poos niet meer los liet toen ik het uit had.
De Kat en de Generaal, echter vond ik ontzettend ingewikkeld met heel veel personen, die ik niet meer goed kon plaatsen, als ik het boek een paar dagen niet had gelezen.
Als ik hier de recencies lees, begrijp ik het verhaal beter dan toen ik het aan het lezen was.
Ik vond het een "bittere pil" , maar heb het wel uitgelezen.

Geschreven bij De kat en de generaal

Mooi boek, interessant, leest makkelijk, maar niet oppervlakkig

Geschreven bij De kat en de generaal

Vond het achtste leven een van de mooiste boeken ooit maar dit nieuwe boek was helaas een grote teleurstelling. Teveel vorm waardoor de inhoud niet echt uit de verf komt. Doodzonde want ze schrijft prachtig en ook in dit boek komen pareltjes van zinnen voor. En toch niet uitgelezen kon me er niet toe zetten..

Geschreven bij De kat en de generaal

Ik heb dit boek in december 2019 besteld, want was/ben helemaal weg van Het achtste leven van Brilka. Ik heb het boek een jaar lang bewaard, omdat ik hoopte dat dit boek net zo mooi zou zijn als 'Brilka', en ik het tegoed wilde houden.
Maar ik vond het boek een kleine deceptie na 'Brilka'. Misschien omdat ik er teveel van verwachtte.
Het verhaal sprak me enorm aan. De vertellingen van Haratischwili waren me te bloemrijk, te bedacht, te ingestudeerd. Het duurde een poos (blz 440) tot de verhaallijnen bijelkaar komen, en dat wat een mooi moment, en had ik ook weer zin in het boek. Maar de uitwerking ervan viel me ook weer tegen, zo uitgebreid als het eerste deel, zo beknot wordt nu alles nu snel afgehandeld.
Omdat er zoveel informatie is, gaat het nergens echt de diepte in. Het zijn heel uitgebreide oppervlakkige beschrijvingen, soms soap-niveau
Er zitten wel goede wendingen in hoor, maar Haratischwili lijkt zichzelf na Brilka willen overtreffen en heeft te hard haar best gedaan.
Tot slot, zitten er ook inconsistenties in: ze schrijft het een, en bladzijden later is het net anders (bijvoorbeeld een geldbedrag staat op de rekening, dan bladzijden verder wordt het een dezer dagen gestort). In mijn druk ook een stuk of 5 zetfouten van de drukker.
3 sterren voor de moeite, voor een mooi verhaal in potentie, maar deze barokstijl van schrijven bekoort mij niet, evenmin als de opgemerkte foutjes en gebrek aan diepgang.

Geschreven bij De kat en de generaal

Heel anders dan Brilka, harder denk ik, minder romantisch. Het verhaal is in ieder geval hard. Rusland en Tsjetjenie. Rusland als de vrije economie operns om zich heen grijpt. Een spel zonder regels. Imponerend vond ik de plotse verandering van de Generaal, van bang mannetje in diens absolute tegenpool.

Geschreven bij De kat en de generaal

De opening is een intrigerend wiegeliedje!
“…een Tsjetsjeen sluipt daar, begerig.. ’t moordmes in de hand…maar jouw vader…wint… slaap maar rustig lieve kleine…”
De thema’s van deze lijvige roman: oorlog, plunderingen en verkrachting. Schuld en boete, en de (on)mogelijkheid af te rekenen met misdaden uit het verleden.
Al vanaf de eerste bladzijde treft me de poëtische taal.
“… zwaar en stil was de mist de dorpen binnen gekropen en met zijn onverzadigbare muil had hij alles en iedereen opgeslokt…”(blz 9)
In dit eerste deel wordt Noera aan ons voorgesteld. Zij woont in Tsjetsjenië in een kleine boerengemeenschap, zeer gesloten en traditioneel. Zij heeft een zucht naar vrijheid, kan zij dit verwerkelijken?
In beeldende taal wordt de jeugd van Aleksander Orlov geschetst, zijn ouderlijk huis en de geest van zijn dode heldenvader, waarmee zijn moeder getrouwd blijft:
“… een mausoleum, waar de klokken achteruit leken te lopen… een vesting van herdenken en aanbidden…”(blz 67, 70)
Zijn moeder die leeft:
“… in een naar mottenballen ruikende schimmenwereld..” (blz.78)
Kat, geboren aan de Oostzee in Duitsland, gestudeerd in Wenen. Zij speelt een bijrol in een opera van een moderne componist. Zij kan nog drie maanden huur betalen en dan?
Heden en verleden wisselen elkaar vloeiend af. Het verhaal speelt in verschillende jaren en springt heen en weer van 1994 naar 2016, zo lees je de geschiedenis van de personages, die steeds meer voor je gaan leven. En je leest over de gruwelen die zich in het kleine boerendorp hebben afgespeeld tijdens de Eerste Tsjetsjeense Oorlog. De verkrachting en moord van Noera door 4 Russische soldaten in een ondervragingshok’.. Hij (later: De Generaal) beseft:
“… onschuldig kom ik niet uit deze schuur…!” (blz 433)
Deze gebeurtenis berust op werkelijke feiten die hebben plaats gevonden.
Nog drie maanden huur? En dan? Dan benadert Onno Bender Kat. Hij heeft het affiche van Kat (Georgische) gezien en vindt dat zij sprekend op Noera (Tsjetsjeense) lijkt… hij doet haar een voorstel. Speel een video voor mijn opdrachtgever. Aleksandr Orlov: De Generaal. Dat is nu een super rijke oligarch die manipuleerde en fraudeerde bij menig bouwproject van de Staatsdienst Speciale Bouwprojecten een gigantisch kapitaal bij elkaar. In de roerige tijd van de perestrojka was ‘alles mogelijk’.
Bender heeft ook belang bij de toezegging van Kat, want in ruil krijgt hij exclusief alle gegevens voor een biografie van De Generaal. Hij krijgt contact met Ada, de dochter ven de Generaal. De Generaal aanbidt zijn dochter, maar zij ontdekt zijn oorlogsverleden en pleegt zelfmoord.
De dood van Ada “… was een scheur in ’t universum…” (blz. 294).
Otto Bender neemt Kat mee naar de Generaal. Deze is innemend, aardig en charmant. Hij wil dat Kat een video maakt en zijn drie voormalige ‘soldaat-collega’s’ uitnodigt voor een reünie. Kat heeft haar haar donker geverfd en lijkt nu precies op Noera. Zelfs De Generaal moet meerdere keren goed kijken! Het bedrag dat Kat eist wordt direct aangenomen. Vanaf dat moment zit Kat in het ‘spel’. De generaal:
“… Wie wint mag gaan, wie verliest blijft hier..”
Haratischwili weet op een spannende manier de politieke geschiedenis te laten leven, het verleden dat doorwerkt in het heden, de geschiedenis van het verleden dat in het heden littekens blijft slaan.
Een prachtig boek, meeslepend en spannend. Het staat borg voor vele uren leesplezier!

Geschreven bij De kat en de generaal

Goede verhaallijn, mooie schrijfstijl, boeiend vanaf het begin tot de laatste pagina.