De witwasser

Zakenbankier Jeen Mansveld verdrinkt in de nacht onder merkwaardige omstandigheden in het zwembad van zijn villa in Zuid-Frankrijk. De agenten van de gendarmerie voeren een routinematig gesprek met zijn weduwe Ghislaine de Villiers, een omhooggevallen vrouw. Haar antwoorden op de vragen van de politie zijn snibbig en koel. De weergave van het gesprek is zo fraai, dat de kilte ervan voelbaar is. Die heerste ook in haar huwelijk met Jeen.

Officier van justitie in Amsterdam Rhonda Zander bezoekt beroepshalve de uitvaartbijeenkomst van Mansveld omdat zij het gevoel heeft dat de Franse autoriteiten het onderzoek naar de doodsoorzaak te gemakkelijk afsluiten. Aldaar is een opvallend incident dat tot nadenken stemt. Rhonda ontmoet ter plaatse enkele opmerkelijke personen: de boezemvrienden van Jeen Jan Willem Schoots en Hans-Onno van Boetselaer, en de advocaat Ebbe Wolfswinkel.

Dan gaat het verhaal drie jaar terug in de tijd. Plaats van handeling is de Bilderbergconferentie in Portugal waar Jeen Mansveld een bijzondere ontmoeting heeft met de verleidelijke (nomen est omen) Russische bankier Alexia Sjarapova, die verregaande gevolgen zal hebben. Mansveld is zakenbankier bij Kellermann, Bollinger & Mansveld en gaat uit dien hoofde om met omvangrijke geldstromen.
Rhonda besluit in samenspraak met hoofdofficier van justitie Rutger Jan Bloembergen verder onderzoek in Frankrijk te gaan doen. Haar gesprekken met haar Franse collega Jeanne Benoit leveren vooralsnog niet veel op evenals haar naspeuringen bij de villa van Mansveld. Dan richt ze zich op het eeuwenoude Italiaanse klooster Trisulti waar zich schimmige zaken afspelen rond het extreem rechtse Instituut voor het Avondland onder leiding van een zekere Steve (een figuur geënt op de voormalige adviseur van Donald Trump Steve Bannon) en de criminele Rus Jevgeni Prigozjin. Bij haar verblijf in Italië ontmoet ze bij toeval Wolfswinkel weer die curator is in het faillissement van de onderneming van Hennie ter Mors. In de boedel daarvan blijken grote geldstromen te zijn weggesluisd, en het spoor leidt Ebbe naar hetzelfde klooster. Er volgen boeiende ontwikkelingen waarin diverse maatschappelijke misstanden een rol van betekenis spelen. De ontknoping van het verhaal is zeer onderhoudend en spannend.

Roel Janssen is een goed ingevoerde kenner van dit onderwerp. Dat wordt de financieel onderlegde lezer al snel duidelijk. De schrijver heeft een heldere, soepele schrijfstijl zonder opsmuk. Razendsnel voert hij de lezer mee in de materie die allesbehalve saai wordt beschreven. Het louche financiële trapezewerk is voor elke geïnteresseerde lezer probleemloos te volgen. De schrijver lardeert de gebeurtenissen regelmatig met mooie sfeerbeschrijvingen van zowel personages en hun handelen als de omgeving en de natuur.

“Het panorama dat zich voor haar uitstrekt is als een impressionistisch schilderij, met glooiende heuvels, knoestige olijfbomen en statige cipressen.“

Enorme geldstromen, belastingontwijking en –ontduiking met behulp van allerhande witteboordencriminelen en daarmee soms gepaard gaande niets en niemand ontziende handelingen vormen de kern van het boek. Janssen heeft er een boeiende thriller omheen geweven die in niet onbetekenende mate gestoeld is op echte feiten. Daarop heeft hij zijn fantasie losgelaten en daarmee de nodige fictie toegevoegd. In een uitgebreide verantwoording aan het eind van het boek geeft de schrijver de lezer de nodige handvatten voor het feitelijke deel van het verhaal, als die al niet zijn onderkend.

“De witwasser” is een boeiende financiële thriller die als zeer goed wordt beoordeeld en daarmee vier witgewassen sterren verdient.

De witwasser valt qua cover op mijn blauwe opvallende kleur en het witte klooster in het midden van de pagina. Doordat de kleur naar beneden donkerder wordt valt bijna niet op dat het klooster in het bos staat, maar wel in een aantal kernwoorden te lezen staat waar De witwasser over gaat. Op de achterkant een uitgebreide inleiding op het verhaal, waarbij er wel wat teveel informatie al weggegeven wordt.
Hoofdpersonage Rhonda Zander is goed neergezet door de auteur, haar gedrevenheid en ambitie om de waarheid boven tafel te krijgen maken haar geloofwaardig in de keuzes die ze maakt. Ze schroomt niet om zich uit te spreken en zoekt soms ook de grenzen van het grijze gebied op om haar werk te kunnen doen. Naast haar heeft ook advocaat en curator Ebbe Wolfswinkel een eigen verhaallijn, waarin zowel zijn werk als privéleven voorbij komen. Juist door deze twee kanten een rol te laten spelen kan Janssen ook zijn beide kanten laten zien die hem maken tot wie hij is, van de zachte en conflict vermijdende kant tot het doorzettende en confronterende deel van zijn karakter.
Naast deze beide spelen ook een aantal anderen een bijrol, zoals de vrouw van Mansveld, zijn stiefzoon en diens vriend en de leiders van het instituut. Roel Janssen weet ze over het algemeen met slechts weinig achtergrondinformatie zo neer te zetten dat ze passen bij de rol die ze hebben in het plot.
Janssen neemt de lezer mee in de financiële wereld en gebruikt Patricia Selman, in haar rol als zelfstandig forensisch onderzoeker, om uitleg te geven over hoe witwassen werkt. Ook al weet deze dame het in makkelijke en begrijpelijke taal te schetsen, toch blijft het wel een uitdaging om het te volgen. Een enkel plaatje had hier wel kunnen helpen om e.e.a. inzichtelijker te maken.
Ook al is de theorie over hoe witwassen in elkaar steekt wat droog, toch weet de auteur voldoende te boeien om door te lezen en ook enigszins te snappen wat er zich achter de deuren van het klooster afspeelt. De spanning in het plot zit hem vooral in het onderzoek naar de dood van de bankier, al weet Janssen zeker ook voldoende spannende momenten in te bouwen in het oude klooster. Een locatie die zich zeker voor spanning leent en goed gekozen is als extra locatie.
Wat betreft de spanning heeft de lezer van De witwasser geen klagen, door de afwisseling in de verhaallijnen wordt de spanning goed vastgehouden en zeker richting het einde wil je het boek niet meer wegleggen tot de laatste pagina is dichtgeslagen.

Wat ik vooral goed vind: spannend, fantasierijk.

Spannend en interessant boek om te lezen. Het verhaal geeft een kijkje in een luxe leven dat goed tot de verbeelding spreekt. Naast veel spanning, krijg je ook een eenvoudig beeld over enkele financiele constructies. Boek leest gemakkelijk weg.