Celinspecties Winnaar VSB Poezieprijs 2013

In deze bundel brengt zij tien gedetineerden voor het voetlicht, wier voornamen plus initiaal van de achternaam de titels van de hoofdstukken vormen: “Menno F.”, “Frans van A.”, enzovoort. Na het gedicht dat de naam draagt van de gedetineerde volgen dan steeds drie of vier gedichten, die algemener zijn en gaan over onder andere hun jeugd, over relaties, over vrouwen die brieven schrijven aan gevangenen; maar deze gedichten zijn lang niet altijd terug te voeren op de crimineel met wie het hoofstuk begon.

De reden van deze indeling is niet altijd duidelijk: Perquin geeft in haar gedichten diverse mensen een stem: de gedetineerden zelf, de rechter, de cipiers, maar er zijn ook gedichten bij waarvan het niet te achterhalen is wiens gedachten zij vertolken of waarom ze juist bij deze crimineel in dit hoofdstuk geplaatst zijn. Het lijkt alsof ze er maar bij gezet zijn om de maat vol te maken. Dat is jammer, want de opzet van deze bundel, die zo interessant had kunnen zijn, lijkt nu van de hak op de tak te springen en zorgt voor verwarring bij de lezer.

In het allereerste gedicht spreekt de dichter zelf: “Liet me argeloos vallen die dag in andermans leven, [...]”, waarmee ze haar werk in de gevangenis een motivatie lijkt te willen geven. Ze wil de gedetineerden begrijpen en ook helpen: “En overal wist ik de weg [...]” , maar geeft ook aan dat dat niet altijd mogelijk was. Het tweede gedicht, een prozagedicht over de gehele blazijde zonder ook maar één witregel, alsof er echt geen kans meer op ontsnappen is, heet dan ook “Beperkingen”.

Beperkingen worden door justitie aan een verdachte opgelegd in voorlopige hechtenis en houden in dat de verdachte geen tv mag kijken, geen krant mag lezen en geen radio mag luisteren. Bovendien mag hij geen telefoon hebben en er geldt een contactverbod: de verdachte wordt gescheiden van de andere gevangenen.

Perquin probeert in dit gedicht de eenzaamheid weer te geven, die iemand in berperking ondergaat, en hoe daaraan te wennen.

In de daaropvolgende gedichten worden de gedetineerden aan de lezer voorgesteld. Het is niet bij allemaal even duidelijk wat ze voor misdaad begaan hebben, maar bij een enkeling valt dat wel te lezen: een verkrachter, een schutter in een winkelcentrum, een lustmoordenaar...Hoewel het zeer zware vergrijpen zijn, wordt de poëzie van Perquin nergens zwaar genoeg om hiermee in overeenstemming te zijn: het blijft te oppervlakkig, te keuvelend. Het gaat niet tot op het bot. De gedichten komen op me over als van een reclasseringswerker die probeert excuses aan te voeren om de misdaad van zijn cliënt af te zwakken en zelfs te verontschuldigen: een slechte jeugd gehad, armoede, vader dronk, moeder had geen aandacht, enzovoort enzovoort. Perquin probeert te begrijpen en mee te leven. In tegenstelling daarmee staan de gedichten “Legale activiteiten”, waarin gefantaseerd wordt over de folteringen die een gevangene kunnen worden aangedaan.

Hoewel de gedichten bedoeld zijn om de lezer deelgenoot te maken van de belevingswereld en de gedachten van de gedetineerde, slagen zij daar maar gedeeltelijk in. De beste gedichten – want Perquin kan wel degelijk schrijven en haar metaforen zijn vaak zeer geslaagd – zijn die, waarin óf duidelijk gerelateerd wordt aan de gedetineerden, zoals in het gedicht “Welkom terug”, waarin gevangenen terugkomen na een weekendverlof, “...Hun handen nog komvormig van de vastgehouden kinderhoofden”, óf die er juist helemaal niets mee te maken hebben, zoals “Begrip voor jongedames”, over een meisje dat in de menigte een man heeft gezien, wiens gezicht voor haar onvergetelijk is en dat ze voortaan overal denkt te zien:

“Dat houdt niet meer op: hij bestaat.

Overal kom je hem tegen.

Met een beetje geluk is je latere man

tot dat eerste gezicht te bewegen.”

Het laatste, lange gedicht heet simpelweg: “Lied”, over een gedetineerde die zelfmoord heeft gepleegd. Het is een mooie afronding van deze bundel; de dood als einde.

® Hettie Marzak - www.theSword.nl

Gedichten over gedetineerden,met afgewisseld ook andere gedichten.
Prachtig taalgebruik .
Al houd ik niet zo van de gedichten die gaan over gedetineerden,deze personen krijgen een mooi gedicht ,maar ik ken de personen niet,en ik kan ze daarom ook niet plaatsen .
De andere gedichten in deze bundel vind ik zeer goed .
Koop de bundel en oordeel zelf.
Winnaar vsb poezieprijs 2013

Ik ben zeer tevreden over dit artikel. Wat ik vooral goed vind: Goede kwaliteit, Voordelige koop, Duurzaam