De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen

Geniaal geschreven in een pracht Nederlands.
Het enthousiasme van de bijbehorende pod-cast lees ik terug in dit boek.

Heel knap hoe Bart van Loo de geschiedenis van de Bourgondiërs en de Lage Landen heeft gereconstrueerd. Het verleden komt hiermee tot leven. Het is wel heel veel informatie waardoor je af en toe de neiging hebt om even pauze te nemen of terug moet zoeken hoe het ook weer zat.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Deze week het nieuwe boek van Bart Van Loo uitgelezen, “De Bourgondiërs”, waar hertogen met tot de verbeelding sprekende namen als Jan Zonder Vrees, Filips de Goede en Karel de Stoute zich niet alleen wisten te handhaven tijdens één van de meest turbulente periodes in de Europese geschiedenis, maar er ook in slaagden hun invloed en grondgebied gestadig uit te breiden. Ook de Nederlanden vielen onder Bourgondië en gingen er uiteindelijk het zwaartepunt van uitmaken. Bart Van Loo trekt alle registers open – als begenadigd schrijver, podiumbeest, rasverteller, pletwals- en dompelt ons onder in het wapengekletter en de diplomatieke spitstechnologie tijdens de Honderdjarige Oorlog (1337-1453). Landen als Frankrijk en Engeland kregen niet alleen verder vorm, maar bestreden elkaar ook om de controle over het continent. Daarin speelde Bourgondië met onder andere de Vlaamse steden een belangrijke rol. Het hertogdom hing feodaal af van Frankrijk maar was economisch voor een belangrijk deel georiënteerd op Engeland. Van Loo weidt ook uit, bijvoorbeeld over lifestyle, dress code en hoofse etiquette op en rond het steekspel, of de succulente overdaad die de revue passeerde op exuberante en diplomatiek zeer uitgekiende bruiloften. Of over kunst. Jan van Eyck komt bijvoorbeeld uitgebreid aan bod. Van Loo portretteert de schilder en zijn werk op een sleutelmoment in de kunstgeschiedenis, waarin de kunstenaar uit de schaduw treedt en een meer zichtbare rol gaat spelen in de maatschappij. In “De Bourgondiërs” slaagt Bart Van Loo er in het gevoel in stand te houden dat we in een geweldig jongensboek zitten (Jan Zonder Vrees! Steekspel! Veldslagen! Exquise moorden en samenzweringen!) maar geeft ons uiteindelijk een genuanceerd beeld over een erg complex tijdsscharnier in onze geschiedenis. Hij beschrijft een kantelende wereld waarin ridders en edellieden hun relevantie verliezen en burgers meer ruimte opeisen. Het wordt een fascinerend verhaal over staatsvorming in de lage landen en ook elders in Europa, met veel aandacht voor de economische onderbouw en de financiële ruggengraat daarvan. Monumentaal.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Luister a.u.b. de podcast op clara.be omdat deze door de schrijver zelf gesproken is.
De stem, intonatie en uitspraak zal iets in u naar boven halen dat u voorheen nog niet kende.

U wordt onherroepelijk tegen alle natuurwetten in alsnog uitermate enthousiast voor dit veel te dikke boek, gedrukt in een lettertype dat spontaan haast zo muf is dat het ook zo ruikt. Wie wil zo'n gevaarte nou helemaal naar huis slepen, laat staan open slaan? Toch zult u dit boek met veel liefde in huis halen in de armen nemen en dikwijls koesteren.

De podcast is fantastisch, met passende muziek en gedichten.
De beschrijvingen zitten vol cultuur. Prachtig om te horen dat zelfs Jan van Eijck zijn bonnetjes moest overleggen.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Meer dan 500 pagina’s en toch kost het moeite het boek niet in één adem uit te lezen: wegleggen is een beproeving! Het boek beschrijft een ten onrechte vergeten stukje geschiedenis. Een enerverend stukje geschiedenis: de opkomst en ondergang van een machtig rijk, bestuurd door zeven generaties van een puissant rijke familie: moord en doodslag, verraad, haat, bedrog, tragiek, bloedstollende intriges, doortrapte slimheid, verbijsterende blunders en frappante toevalligheden: niets ontbreekt.
Dit diepgravend gedocumenteerde boek leest desondanks als een spannende roman. De auteur schrijft zoals hij spreekt: aanstekelijk enthousiast en met de nodige humor, in een vlotte hedendaagse stijl met een snufje bloemrijke Vlaamse – Bourgondische – charme. Vergeet Game of Thrones, dit stukje historie is meer bizar en aangrijpend dan de beste fantasyauteur kan bedenken!

Geschreven bij De Bourgondiërs

Bart Van Loo heeft mij opnieuw aangenaam verrast met dit boek.
Op zijn eigengereide manier neemt de auteur ons mee op een reis door onze geschiedenis, de geschiedenis van De Lage Landen.
In de proloog motiveert de auteur waarom hij dit boek wou en moest schrijven, om vervolgens naadloos en meesterlijk onze geschiedenis te beschrijven.
Bart van Loo geeft ons inzicht in het ontstaan van de Lage Landen, waar strategie een heel belangrijke hoofdmoot van was. Niet enkel strategisch op gebied van handel en verdragen, maar ook op gebied van huwelijk. Immers door mensen aan elkaar te koppelen kon het ‘rijk’ worden uitgebreid en zaten o.a. de Bourgondische hertogen op hun troon gebeiteld.
Niet alles verliep echter van een leien dakje, vaak moesten offers worden gebracht en werden veldslagen uitgevochten.
Zoals steeds bij Bart van Loo, leest ook dit boek lekker weg. Ondanks de droge materie, is het boek vlot en boeiend geschreven. Tijdens het lezen hoor je Bart van Loo het verhaal uitbundig en uit het hart vertellen. Hij is een rasverteller.
Hij leert ons meer over de gewoonten, de normen , de waarden en de moraal aan het hof. Hij verduidelijkt in een heel levendige en beeldende stijl hoe bv. een riddertornooi verliep. Je beleeft dit als het ware vanop de eerste rij.
Het boek staat vol van wist-je-datjes, vol van anekdotes en vol van leuke wetenswaardigheden.
Leuk zijn de weetjes waar een woord vandaan komt: “…men schoof een houten of metalen snijplankje onder het brood, dat ook tailloir of tranchoir werd genoemd. Vlamingen noemen hun bord heden ten dage nog steeds teljoor of telloor” (p. 126)
Niettegenstaande de vlotte schrijfstijl en de gemoedelijke verteltrant, vereist het boek toch de nodige concentratie. Er zijn immers erg veel personen, veel namen, veel families en hun onderlinge verbanden en verbonden die onder de aandacht worden gebracht.
Achteraan het boek vinden we gelukkig naast een heel interessante bibliografie en chronologie, ook een lijst met historische figuren, de stambomen en vorstenhuizen en tenslotte ook enkele praktische kaarten.

Ik vind het persoonlijk een gemiste kans dat deze stambomen niet uitklapbaar zijn, wat het leesplezier nog versterkt zou hebben. Dit enige minpuntje is natuurlijk verwaarloosbaar in het totale plaatje.
Ik heb erg genoten van dit meeslepende, leerrijke en spannende boek dat leest als een trein en kan het iedereen aanraden.
Ik geef 4.5 (vier en halve) ster aan dit fijne boek.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Uitstekend geschreven boek. Met Bourgondië als centrale thema komt de geschiedenis van grote delen van West-Europa aan de orde. Met name het ontstaan van Frankrijk en de Bourgondische Nederlanden. Waaruit o.a. Nederland en België (Vlaanderen) voortkwamen. Het boek positioneert figuren als Filips de Schone, Karel Martel en tal van andere figuren die (oudere) lezers zich nog kunnen herinneren uit soms saaie lessen ‘vaderlandse geschiedenis’ in een heldere context. Na het lezen van ‘t boek vroeg ik me af of ik Nederlander of Bourgondiër was.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Ik was bekend met de graven van Karel de Stoute en Maria van Bourgondië in Brugge, de resten van het Kartuizer klooster en de Put van Mozes in Dijon en het Hôtel Dieu in Beaune, maar de historische samenhang tussen deze monumenten kende ik minder goed. Dit geweldige boek heeft daar op vakkundige wijze een einde aan gemaakt. Bart van Loo schrijft luchtig en her en der ook zeer humoristisch, wat het lezen van een geschiedenis die een slordige duizend jaar beslaat, een heus feestje maakt. Hulde!
Enige punt van kritiek zijn de slordigheden in tekst en illustraties. Her en der zijn letters weggevallen, zodat bijvoorbeeld Hendrik V van Engeland wordt genoemd waar het Hendrik VI had moeten zijn. Het register verwijst daardoor ook abusievelijk naar Hendrik V. In de chronologie zijn 1516 en 1517 omgewisseld, en de Grote Ronde Piëta is in spiegelbeeld afgedrukt. Daardoor meende ik een eerste druk in handen te hebben, maar tot mijn verbazing was het al de tiende druk. Uitgeverij Bezige Bij doet er goed aan bij een eerstvolgende druk de stofkam door het manuscript te halen en Johan Maelwael de eer van een correcte weergave van zijn kunstwerk te gunnen. Een boek van dit kaliber verdient niet minder.

Geschreven bij Bourgondiërs

Voorbeeld van een boek dat je leert hoe ongelooflijk goed wij het in Europa hebben omdat we al zo lang geen oorlog meer hebben gehad.

Geschreven bij De Bourgondiërs

Geeft een onverwachte kijk op de geschiedenis der "Lage Landen", prettig leesbaar, veel informatie die je niet tijdens 'geschiedenis' op school kreeg.