De goede zoon

Ik lees graag en had zin in dit boek, mede door de lovende recensies en het feit dat het boek de Libris liratuur prijs gewonnen heeft. Helaas, ik kom er niet doorheen. Misschien staat de hoofdrolspeler te ver van me af, maar ook de schrijfstijl vermoeide me. Het kabbelt maar door... Na 80 pagina's heb ik het weggelegd en ik hoop maar dat ik er iemand anders blij mee kan maken.

Geschreven bij De goede zoon

Het boek heeft een intrigerende cover,en nodigt uit tot lezen.
De tekst op de achterflap maakt je nieuwsgierig naar het meeslepende verslag van een tocht door een labyrint vol vreemde gebeurtenissen.
In De goede zoon van Rob van Essen sterft de demente moeder van de naamloze hoofdpersoon Hij heeft niets meer om handen en niemand zit op hem te wachten Hij is ontslagen bij EVSV (de soapserie Echte Vrienden, Slechte Vrienden) en zijn manuscript is afgewezen door de uitgever.
Het hele boek speelt zich in de nabije toekomst af. In Nederland is het basisinkomen ingevoerd, zodat mensen vooral met zichzelf bezig kunnen zijn. Ze gaan naar musea en doen aan boeddhisme. De technologie is ook flink vooruitgegaan.Kranten bestaan niet meer, auto’s kunnen zelf rijden en nadenken, robots besturen hotels, de tassen van schoolkinderen kunnen zelf achter hun eigenaar aanhollen. Verder blijkt het mogelijk om mensen dingen te laten vergeten en om rond te dwalen in iemands geheugen. Het leest allemaal als een wonderlijk verhaal waarin de naamloze hoofdpersoon je meesleurt.
Het boek is helemaal niet spannend,maar wel zo interessant dat je door blijft lezen.
Je moet wel je tijd maken om het boek te lezen want het kost wel concentratie je leest het niet snel even vluchtig door. Een verrassend roman over een zoon die de balans opmaakt na de dood van zijn moeder.Ik vind het boek een aanrader!

Geschreven bij De goede zoon

Trouw vergelijkt De Goede Zoon met het werk van Murakami. Ik schrik dan altijd even. Vergelijkingen tussen Onbekende Schrijver X en Wereldberoemde Schrijver Y doen meestal niet meer dan pijnlijk duidelijk maken waarom Schrijver X onbekend is en Schrijver Y wereldberoemd. Maar in dit geval is de vergelijking passend.

De Goede Zoon heeft diezelfde vervreemdende sfeer die Murakami’s boeken ook hebben, van een wereld die normaal lijkt maar die net even uit het lood staat. En in plaats van de pratende katten, sardientjes die uit de lucht komen vallen of mensen die besluiten in een opgedroogde waterput te gaan zitten, biedt Van Essen ons een zelfrijdende en pratende auto die doet denken aan die grap uit de film Shrek: it's getting him to shut up that's the trick.

En net als in het werk van Murakami draait het boek meer om de sfeer dan om de verhaallijn. Daarin zitten een mysterieuze ‘Dienst’ die schijnbaar achter de schermen aan de touwtjes trekt, een opzichtige verwijzing naar de ontvoering van Freddy Heineken en een lange, autobiografische (volgens de achterflap) en bij vlagen ontroerende bespiegeling over het leven en levenseinde van de moeder van de hoofdpersoon.

Tot een bloedstollende ontknoping komt het allemaal niet, maar daarmee heeft Van Essen hetzelfde soort boek geschreven als waar zijn hoofdpersoon zijn geld mee verdient: de plotloze thriller. Het grijpt allemaal prachtig in elkaar.

Geschreven bij De goede zoon

De goede zoon is een bijzonder boek. Het verhaal speelt zich af in de toekomst. De toekomst waarin we niet meer hoeven werken en we allemaal een basisinkomen hebben. De Robotisering is ingetreden en we doen gewoon nog boodschappen bij de Albert Heijn.
Kort nadat hij zijn moeder heeft begraven gaat de verteller (we komen er niet achter hoe zijn naam is) op reis met Lennox, een oud-collega. Ze gaan op weg naar Bonzo, een man waar ze in het verleden mee gewerkt hebben op het archief. De verteller weet het ware doel van de reis niet.
De verteller is een schrijver van plotloze thrillers (grappige interne tegenstelling). Het verhaal gaat ook alle kanten op, soms lijkt het erop dat de schrijver alles wat er in hem op komt vertelt, zozeer dat de lezer vraagt zich ook kan afvragen: “is het boek zelf ook plotloos?” Langzamerhand, na veel herinneringen en vreemde gebeurtenissen, komt de lezer erachter wat er aan de hand is en waar de reis naar toe gaat. Een thriller is het niet, het is een wonderbaarlijke reis met veel humor, ironie en emotie.
Dit boek van Rob van Essen heeft me zo verrast dat ik zeker meer van hem ga lezen.

Geschreven bij De goede zoon

In De goede zoon, de nieuwe roman van Rob van Essen, wordt de lezer meegenomen in een mogelijke wereld van de toekomst met rokende robots, zelfbesturende auto’s en scannend toiletpapier. Door de invoering van het basisinkomen en de vergevorderde robotisering hoeft de mens niet meer te werken. Voor de jonge generatie vormt dit geen probleem, maar voor de hoofdpersoon van middelbare leeftijd is de kloof tussen de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ wereld simpelweg te groot.

“Robotisering en basisinkomen werken alleen maar voor de geletterde middenklasse die musea platlopen en eindelijk eens al die boeken kunnen gaan lezen die ze de afgelopen decennia op aanraden van recensenten en boekenpanels hebben gekocht, jongeren gaan er massaal van uitslapen en plunderen, omdat ze het idee hebben dat toch alles gratis is.”

Voor de een betekent de nieuwe maatschappij vrijheid, voor de ander verveling en nostalgische verlangens naar het verleden. Het contrast tussen het verleden en heden vormt dan ook de rode draad in De goede zoon. De hoofdpersoon staat nog met een voet in de ‘oude wereld’, terwijl hij gedwongen met de andere voet in de nieuwe wereld is gestapt. Hij behoort tot de tussengeneratie die de overgang zeer bewust heeft meegemaakt. Of er van een ‘dystopie’ gesproken kan worden, is aan de lezer om te bepalen. Het is in elk geval duidelijk dat de hoofdpersoon in kwestie niet is gecharmeerd van de nieuwe maatschappij. Hoewel het nergens expliciet genoemd wordt, hangt het idee van ‘vroeger was alles beter’ constant in de lucht.

Het verlangen naar het verleden wordt op verschillende manieren duidelijk gemaakt: in de vertelstructuur waarin herinneringen verwerven worden, maar bovenal door de ‘queeste’ die de hoofdpersoon met ex-collega Lennox onderneemt en die gezien kan worden als een reis naar het verleden. Dit maakt het verhaal naar mijn mening niet per se avontuurlijk, maar vooral aandoenlijk. Twee kinderloze mannen op leeftijd die, na ruim veertig jaar, weer samen op avontuur gaan om het oude leven weer te beproeven.

Daarnaast vormt de herinnering van de hoofdpersoon aan zijn overleden moeder een centrale rol. Hij is de ‘goede zoon’ die iedere dag op en neer reed naar het verzorgingstehuis waar zijn demente moeder verbleef, niet alleen om haar te verzorgen, maar vooral om zijn aanwezigheid te laten blijken.

"Ik had visitekaartjes moeten laten maken om aan iedereen uit te delen zodra ik de schuifdeuren van de hoofdingang door was, verplegers, vrijwilligers, goedemiddag, heeft u mijn kaartje al, ik ben de goede zoon, kijkt u maar, daar staat het, De Goede Zoon."

De combinatie van een toekomstverhaal met autobiografische elementen is ongebruikelijk, maar naar mijn mening is het een geslaagd experiment. Enerzijds krijgt de lezer verhalen voorgeschoteld van een jeugd in de jaren zestig, iets dat alles behalve ongebruikelijk is in de (Nederlandse) literatuur, en anderzijds wordt de lezer geconfronteerd met scenario’s die bijna neigen naar een soort science-fiction. Daarbij maakt het niet uit of het geloofwaardig is of niet, het gaat allemaal om de contrastwerking.

Een leuk meta-detail is ook dat de hoofdpersoon schrijver van succesvolle plotloze thrillers is. Tijdens het lezen lijkt het soms of je zelf geconfronteerd wordt met zo’n plotloze thriller, als geestesproduct van de hoofdpersoon. Het zou het boek echter tekort doen om het daadwerkelijk ‘plotloos’ te noemen, maar dat er gespeeld wordt met dit idee is duidelijk.

Geschreven bij De goede zoon

De flaptekst belooft een roman waarin niet meer gewerkt hoeft te worden, iedereen krijgt een basissalaris. Dat klinkt als een utopie voor de optimisten, dit boek vertelt iets over de consequenties van zo’n bestaan. Parallel aan deze nieuwe maatschappelijk orde loopt het verhaal van de verteller, een schrijver. Een bijzonder openhartig verhaal waarbij schuld, boete, religie en gemiste kansen een rol spelen. 

Deze twee verhaallijnen vormen een dicht weefsel en noopt de lezer tot aandachtig lezen om maar niets te hoeven missen. Opgepikte kleine aanwijzingen zullen liefdevol omarmd worden wanneer de tijd rijp is. Dit soort boeken zorgt voor een  aangename spanning, je weet nog niet waar de focus op gericht moet zijn, dus alles is belangrijk. Die roadtrip kan overigens heel breed geïnterpreteerd worden.

Het reizen verbindt  het verhaal. Allereerst staat op de omslag een gele tram met als bestemming ‘Remise’. Zoiets zegt al iets over de afloop van een gebeurtenis, maar de vraag rijst: hoe dan? Behalve de tram komen er meer voertuigen voor, zo is er de elektrische rolstoel van Guido en de zelfrijdende, sprekende auto waarmee de verteller een echte band mee op weet te bouwen.
Al dat reizen zorgt voor een constante beweging. Met een behoorlijke gang vat de verteller de lezer in de kraag, in het begin traag zoals wel vaker aan het begin van een reis, maar zodra de versnelling is ingezet is er geen houden meer aan.

Er zijn nogal wat plaatsen van handeling. Eén ervan is het Archief van Amsterdam waar de verteller een tijdje gewerkt heeft en waar hij Lennox en De Meester leerde kennen. Het Archief roept beelden op van Het Bureau-J.J. Voskuil. Hoewel het niveau bij Het Archief wat lager is, doen de sfeer, de bureaucratie, het geneuzel onderling, de grappen en grollen denken aan het Meertens Instituut. De verteller heeft zijn eindexamen vwo niet gedaan en is daardoor in een werkomgeving terechtgekomen waarin hij zich niet thuis voelt.

Er gebeuren vreemde dingen wanneer je ouders de kerk de rug toekeren om later weer terug te gaan naar de kerk. Voor kinderen is dat heel verwarrend, die zijn gebaat bij stabiliteit. De moeder was extreem bang voor de hel, branden en vuur is één van de motieven. In één van de mooiste passages van het boek komen de twee verhaallijnen in een apocalyptisch beeld samen en wanneer dit geen bijbels motief is…

Het hoe en waarom van de dystopische elementen in dit boek - zeer beklemmend, zo wil geen mens leven - en gebeurtenissen die deels berusten op waarheid mag iedereen zelf lezen en beoordelen, net als de prachtig gedetailleerde beschrijvingen van desolate gebieden aan de rand van een stad. Het is een roman met contrasten, hoogstaande technologie tegenover de queeste van een mens die zo graag de goede zoon wil zijn, en het eerder genoemde motief vuur tegenover water dat in al zijn verschijningsvormen zijn plaats opeist.
Deze roman is een aanrader voor een ieder die niet terugdeinst voor wat seks (soms karikaturaal en/of hilarisch), een verhaal dat luchtig omspringt met de tijd, en proza dat afwisselend poëtisch dan wel direct is. En of de zeven dagen een betekenis hebben als geheel laat ik graag over aan de interpretatie van de lezer, het zou jammer zijn hier iets over los te laten. Onbevangen en nieuwsgierig beginnen aan deze duizelingwekkende roadtrip is het devies!

Geschreven bij De goede zoon

Rob van Essen, de Goede zoon.
Een boek met eigentijdse thema’s en al langer bestaande.
Futuristisch en daardoor ook verontrustend, vervreemdend.
Over kunst en werkelijkheid, kunstmatige intelligentie en persoonlijke intelligentie, herinnering en vergetelheid, identiteit, eigen en valse identiteit.
Opgroeien in een milieu waar de ouders na afkeer van het geloof toch weer terugkeren, de kinderen daarin meenemend. Trouw zijn in het zorgen voor een ouder wordende ouder.
Hechten, binden, en onthechten, macht en onmacht, relaties aangaan, kind zijn en blijven, kinderloos het leven leven en daardoor het eigen leven niet verlengen, de Goede zoon is een vol boek en qua compositie knap ontworpen. Het verveelt geen moment, maakt nieuwsgierig en stemt tot nadenken.
In 7 dagen doorloopt de hoofdpersoon zijn leven op reis naar een door hem niet gewenst bestaan of het moet hem verlossen.
van Essen is een schepper van een eerst ogenschijnlijk voortkabbelend leven van de hoofdpersoon, er zijn echter nogal wat adders onder het bekende gras.
Hoofdpersoon is eerst werkeloos en tijdelijk werkzaam in een archiefproject, daarna een mede ontwikkelaar van een nieuwe identiteit van iemand anders, vervolgens is hij schrijver voor een TV serie en ook schrijver van plotloze thrillers totdat…
De robotisering is in het leven van de goede zoon een normaal gegeven, het leven is grotendeels gedigitaliseerd, papieren kranten zijn er op afroep. Robots kennen een gevoelsleven en meer.
Niets is wat het lijkt. Dat maakt dit boek zo boeiend, ook voor wat betreft de voortdurend opkomende vraag bij het lezen: Hoever willen en kunnen we gaan met ontwikkelingen, wie heeft het daarin voor het zeggen.

Geschreven bij De goede zoon

Het is een verhaal dat zich in de nabije toekomst afspeelt waarin een man collega’s van vroeger ontmoet. Een van hen is blijkbaar een bekende misdadiger. Ik vond het verhaal voortkabbelen en het kostte me moeite om het boek uit te lezen. De verhaallijnen zijn wel interessant, maar worden te traag uitgewerkt. Het leukste deel vond ik de tijd dat de hoofdpersoon in het Archief werkte.

Geschreven bij De goede zoon

Geen idee waarom deze schrijver voor dit boek een prijs heeft gekregen

Geschreven bij De goede zoon

Een bijzonder boek met bizar verhaal. Je wilt weten hoe het verder gaat. Geeft stof tot nadenken.