Drinkbare rivieren een reis, een droom, een levenswerk

Drinkbare rivieren. Door: Li An Phoa. En: Maarten van der Schaaf.

Li An is een geweldige vrouw; inspirerend en enthousiasmerend, wijs en moedig, sterk en slim. En ze kan schrijven, en hoe.

Drinkbare rivieren is niet enkel een boek, een geweldig boek, maar ook een stichting (Drinkable Rivers) die streeft naar drinkbare rivieren wereldwijd. Phoa legde al meer dan 15. 000 km te voet af, langs rivieren maar ook op de PCT (gekend van Wild). Die tochten leerden haar dat alles met alles verbonden is en toonden haar ook hoe belangrijk drinkbaar rivierwater is voor het voortbestaan van de ganse planeet.

Haar studies, stages, onderzoeksprojecten brengen haar in contact met interessante (activistische) mensen. Ze komt op de prachtigste plaatsen en dat alles toont haar hoeveel er misgaat en hoe snel het bergaf gaat. Doorheen haar boek, dat een reisverslag, dagboek, memoir en essay in één is, volgen we haar boeiende leven van kindsbeen af (applaus voor haar ouders en hun rollenspelen) tot nu. Het is ongelooflijk wat zij allemaal al heeft meegemaakt, onderzocht, bijgeleerd, afgewandeld en op poten gezet.

Li An is bijna even oud (of jong) als ik maar ze heeft al bergen verzet en gaat er ongetwijfeld nog veel meer verzetten. Haar werk, dit boek én haar organisatie, zijn van levensbelang in een wereld die ten onder gaat aan geldzucht. De pandemie, de overstromingen, de droogtes; afgelopen jaar heeft ons getoond hoe urgent haar werk is.

Phoa doet me qua schrijvend activisme denken aan Naomi Klein. Ze is even gedreven, belezen, doortastend. Maar haar schrijfstijl is pakken vlotter en meeslepender. Ze schrijft poëtisch, filosofisch maar bovenal enthousiasmerend krachtig. Ik had nog nooit van haar gehoord maar van mij mag ze een standbeeld krijgen. Eentje aan de Maas of in Capelle aan den IJssel. Lees dit boek, deel het en doe iets, voor het echt te laat is.

Mijn eerste gedachte toen ik begon te lezen in dit boek was: “ze (Li An, de schrijfster) schrijft wel veel over zichzelf (het boek is nl. geschreven vanuit de ik-figuur)”, en gaat dit boek wel (zoals ik had gedacht) een reisdocument worden over rivieren?
Maar hoe verder ik las, hoe meer het boek mij fascineerde en hoe meer ik begreep dat de schrijfster tegelijk ook een eco-document voor ons heeft geschreven.
De toestand van enkele rivieren is zo boeiend verwoord en verweven met haar eigen ontwikkeling om te strijden voor deze, en in feite alle, rivieren, landschappen en (inheemse) volken op onze aarde, dat je na het lezen van het boek, en doe het alstublieft van kaft tot kaft, écht anders naar allerlei Dingen om je heen kijkt.
Een flesje bier zal b.v. nooit meer hetzelfde zijn na het lezen van dit boek.
Ik heb écht heel veel extra ‘s geleerd door dit boek te lezen, nieuwe inzichten gekregen en ik leerde via haar ook vele voor mij nieuwe namen van inspirerende schrijvers (m/v) waar ik nu ook meer van wil weten.
Het boek is veel meer dan je er misschien in eerste instantie van verwacht, en je wordt er na het lezen alleen maar een rijker (en hopelijk mooier) mens van.
Ik kreeg dit boek, ter eigen beoordeling, door de uitgeverij toegestuurd.

Samenvatting:

Drinkbare Rivieren (Drinkable Rivers) is een boek van Li An Phoa en Maarten van der Schaaf. Het gaat over Li An Phoa’s reis langs verschillende grote rivieren over de hele wereld. Zo komt rivier de Rupert in Canada aan bod. Waar ze met een groep mensen overheen gaat, lopend en in kano’s. Maar, ook Capelle aan den IJssel en de Maas zijn rivieren waar ze een wandelroute langs loopt. Niet alleen, maar met meerdere mensen. Li An zet zich in om rivieren weer drinkbaar te maken. Zo stelt ze zichzelf de vraag ‘hoe kunnen we rivieren weer drinkbaar maken?’. Deze vraag komt vaak terug in het boek en het boek draait hier ook om. Doormiddel van wandelingen langs rivieren te organiseren en mensen online te vertellen waar ze zich op dat moment bevindt, neemt ze het initiatief om mensen te laten zien hoe mooi de rivier kan zijn en waarom we het weer leef/drinkbaar moeten maken.
In het boek komen veel mensen aan bod die Li op haar reizen ontmoet heeft en waar ze goed contact mee heeft en ook mee samen werkt. Het is een boek over wat zij belangrijk vind en het initiatief waar zij voor staat.

Mening en Conclusie:

Drinkbare Rivieren is erg mooi geschreven. In elk deel zijn er memoirs te lezen gecombineerd met poëzie, reportage, reisverhaal en filosofische overpeinzingen. Doordat dit zo goed in elkaar verweven is blijft je aandacht ook bij het verhaal. Het is in delen geschreven wat betekent dat er eerst een reis aanbod komt en daarna pas het volgende. Dat is wat ik er zo goed aanving. Het springt niet van de hak op de tak, maar blijft bij de kern. Als lezer raak je steeds meer verwonderd door wat Li An allemaal meemaakt en wat ze doet, waar ze zich voor inzet om het doen van drinkbare rivieren te halen. In een paar jaar tijd heeft ze heel wat rivieren bezocht, is ze een nomadische school ‘Spring College’ gestart en organiseert ze wandelingen langs bijvoorbeeld de Maas om anderen mensen aan haar kant te krijgen. Zodat ze voor zichzelf nadenken, wat doe ik nou eigenlijk om bij te dragen aan een drinkbare rivier. Ook heeft ze natuurlijk ‘Drinkable Rivers’ opgericht. Een stichting die zich inzet voor drinkbare rivieren.
Doordat er verschillende elementen van schrijven in elk deel van het boek zitten, blijf je zoals eerder gezegd, bij het verhaal en raak je de draad niet kwijt. Ook leest zo een lang deel dan vlot door. Voordat je het weet ben je bij het volgende deel van Li’s reis. Wel is het zo dat hoe fijn het ook was dat het op deze manier geschreven was, ik moest wel na elk deel even een korte pauze houden. Er komt zoveel aan bod op haar verschillende reizen en dus in de verschillende delen, dat het voelt alsof je zelf eventjes op reis bent geweest. Dit was zeker niet een minpunt, want ik had het boek binnen no-time uit. Ik vind het een eerlijk, mooi, prachtig en zeker inspirerend boek.

Drinkbare rivieren - Li An Phoa en Maarten van der Schaaf
Li An Phoa is geboren en opgegroeid in Capelle aan de IJssel. Haar ouders zijn beide opgeleid tot fysiotherapeut. Ze komt uit een gezin van 3 kinderen. Als basisschoolleerling stelde ze al veel vragen het stukje over gezinsvergaderingen en groepsdruk was extra interessant om te lezen. Na het voortgezet onderwijs gaat ze uiteindelijk bedrijfskunde studeren in Rotterdam. Ze denkt regelmatig aan stoppen maar maakt het toch af. Daarnaast gaat ze filosofie doen als tweede studie. Als eventuele afstudeeropdracht voor haar scriptie reis ze naar Canada voor een kanotocht over de Rupert. In het gebeide wil men een waterkrachtcentrale aanleggen en de kanotocht is bedoeld als protest, de rivier loopt door het leefgebied van de inheemse Cree. Na de kanotocht gaat ze naar Engeland naar Schumacher College voor een aantal korte colleges maar uiteindelijk, gaat ze er studeren Ze schrijft “Ik wil de taal en theorieën leren die de dynamiek beschrijft tussen de rivier en de oever, de bomen de bodem , tussen het paaien van vissen en de kwaliteit van het water”. Filosofie speelt hier een belangrijke rol. Ook de mens en zijn omgaan met de natuur /het leven op aarde en alles wat daar mee samen hangt spelen een leidende rol op de campus. Tijdens haar opleiding maakt ze een trip in het Sarek National Park in Lapland. Ook hier laat ze zich net als op andere trips weer leiden door wat de natuur geeft en biedt. Ook ziet ze hoe sommige Samen nog leven met de natuur. Nadat ze een noodkreet vanuit Canada heeft ontvangen keert ze weer terug naar de Rupert waar de bouw van de waterkrachtcentrale is gestart. Terug op de Erasmus Universiteit gaat ze onder andere met andere studenten bezig met het uitrekenen van de ecologische voetafdruk.
In een hoofdstuk beschrijft ze de Pacific Crest Trial de wandelroute die van de grens van Mexico tot ver in Canada loopt. Haar eigen twijfels, gevoelens , haar overpeinzingen maar ook de route en de vele moeilijkheden die ze overwinnen om het doel te behalen komen voorbij Ook de natuur, dieren en planten die ze onderweg zien beschrijft ze eveneens zeer beeldend.
Daarna volgt er een hoofdstuk over haar ontmoeting met de Engels schrijfster Jay Griffiths iemand die ze erg bewonderd en wiens boeken ze verslonden heeft. Ondertussen krijgt ze het steeds drukker met haar werk voor Spring College waarvoor ze allerlei activiteiten organiseert. Ze ontmoet anderen die ook druk bezig zijn met het beschermen van de rivieren en eigen initiatieven ontplooien om het waterprobleem te keren.
Het boek eindigt met haar hoofdstuk voor Drinkbare rivieren vanaf de bron van de Maas naar het punt waar de rivier in zee stroomt. Tijdens deze wandeling ontmoet ze weer veel mensen, mensen die deels met haar mee lopen, voor onderdak zorgen, problemen aankaarten enz.
Drinkbare rivieren is een zeer leesbaar boek waarin de schrijfster haar denkbeelden op inspirerende wijze met anderen deelt. Ze noemt veel ander boeken en schrijvers die haar hebben geholpen bij de vorming van haar eigen mening. Schrijvers worden regelmatig geciteerd. De schrijfster neemt je echt mee in haar overpeinzingen en zet zich ten volle in voor een schonere wereld. Mensen die zich zorgen maken over onze wereld en die graag willen weten wat er aan te doen valt moeten het boek zeker lezen.

De schrijfster vertelt hoe ze steeds meer betrokken raakt bij rivieren en hun impact op de natuur en hoe nodig de mens ze heeft. Nu deze week, juli 2021 als de Maas, de Geul, de Rijn door regenval overstromen in Ned. Duitsland en België. Blijft dit boek boeien. De rivier geeft en neemt. Een aanrader dit boek. Lezend leer je over rivieren in Canada, Nederland, Finland en je hoeft niet je huis uit maar je beleeft het avontuur. Geschiedenis, aardrijkskunde en het leven van alledag, beschrijft ze en maakt daarmee je wereld groter. Orginele manier van hoofdstuk aanduiding van David Wade, waren ook een 'eye opener'.

Uitgeverij Atlas Contact, copyright 2021, ISBN 978 90 450 4431 6.

Recensie: ‘Drinkbare Wateren (Li An Poa/ Maarten van der Schaaf).

Li An Phoa oprichter van Drinkable Rivers en de nomadische school Spring College.
Ze deed mee ten behoeve van research aan wandeltochten, kanoën, bergbeklimmen plus de daarbij behorende overnachtigingen in de wildernissen over de continenten. Ze werd vergezeld door ecologen en vrienden. Materiaal en etenswaren werden elke keer per post vooruit gezonden, zodat ze het niet allemaal mee hoefden te sjouwen. Sommige reizen werden gesponsord door weldoeners. Onderweg werd het water neergezet door meelevende burgers. Het enigste wat ze wou bereiken, behalve een andere kijk op het leven, was hoe we er voor kunnen zorgen dat de rivieren weer drinkbaar water kunnen leveren en niet steeds meer vergiftigd worden, omgeleid door stuwdammen alleen maar voor eigen gebruik. We moeten meer voor de natuur, dieren doen … kortom ‘Take care of what takes care of you’.

De wijze waarop een maatschappij omgaat met drinkwaterreserves voor de volgende generaties zegt alles over die maatschappij.

Ik leerde Li An Phoa kennen bij één van haar lezingen voor groepen, gecombineerd met een terreinuitstap. Eén eenvoudige vraag van haar was voldoende om te beseffen dat zij niet alleen aanzet tot nadenken, maar ook tot handelen; dat elk individu een verschil kan maken. De vraag was: "Wat kan ik zelf doen om dit water hier weer drinkbaar te maken? Wat kan ik hiertoe bijdragen?"

Nu de recente gebeurtenissen ons tastbaar duidelijk maken hoe snel onze kunstmatig opgebouwde drinkwater reserves ondrinkbaar worden bij calamiteiten groeit het besef dat de basisvoorraad aan oppervlaktewater de meest beschikbare bron van drinkwater kan zijn, op voorwaarde dat de kwaliteit ervan hersteld wordt.

De boodschap in het boek - en de boodschap van 'Drinkbare Rivieren' - wordt sterk opgebouwd door de persoonlijke reis van Li An Phoa. Haar groeiproces vormt het ritme van de hoofdstukken, die telkens een tableau zijn van eigen ervaringen en momenten van nieuwe inzichten. Haar taalgebruik en stijl roepen beelden op die raken, die tastbaar worden voor de lezer omdat ze heel concrete details hanteert om een situatie te beschrijven. Als lezer zit sta je 'in' de ontmoetingen, ben je mee op stap, voel je het water door je vingers - of langs de kano - stromen.

Dit boek laat je niet koud. Zoals water een steen uitholt, zo kan zachte plaatselijke actie veranderingen teweeg brengen en mensen op de been krijgen, mensen verbinden. 'Drinkbare Rivieren' is méér dan een boek - het is een totale beweging met een tastbaar doel: onze beken en rivieren weer omvormen tot wat ze horen te zijn: bronnen van drinkbaar water als basisrecht.

Helemaal actueel en ondanks de 'slechte' situatie voor mij een boost aan positieve energie qua fantastische persoonlijke, kleine en grote, initiatieven om iets aan de situatie te veranderen.

Drinkbare rivieren is een prachtig en ontroerend boek: een combinatie van reisverslag van wandelingen en kanotochten langs en over rivieren in Nederland, Europa en Amerika en ontmoetingen met inheemse bewoners van de poolcirkel, de Inuit, en Amerikaanse indianen en biologen en natuuractivisten in binnen- en buitenland. Daarnaast geven de reizen en ontmoetingen aanleiding tot spirituele en filosofische overdenkingen, wetenswaardigheden over de natuur en poëzie. Een waar en groot compliment voor de schrijvers Li An Phoa en Maarten van der Shaaf.
Het boek raakt en ontroerd mij en is een must-read voor ieder die de aarde en al het leven op aarde lief heeft en bovenal het water waaruit al het leven voortkomt. Evolutionair komen we voort en zijn we opgebouwd uit zeewater en sterrenstof. Daar dienen we zorg voor te dragen omdat water en lucht zorg draagt voor ons en ons draagt in ons bestaan.
De schrijvers roepen op om op eigen wijze vorm te geven aan een leven van dankbaarheid en zorg voor al het leven wat ons omgeeft en met name voor schoon drinkwater en een schone omgeving.
Twee korte en inspirerende citaten uit het boek:
"Take care what takes care of you" en
"Maak mooie gewoonten om in te wonen!".
Een klein puntje van kritiek: als iedereen evenveel zou reizen als de schrijfster van het boek zouden we vele aardbollen nodig hebben om te voorzien in de benodigde fossiele brandstoffen maar juist aan deze reizen danken we ook dit boek. Daarom: lees en drink dit boek!

Geschreven bij Drinkbare rivieren

Prachtig boek, heerlijk geschreven en een erg inspirerend verhaal. Leest heerlijk weg en doet je oprecht geloven dat er hoop is voor de toekomst, ik raad dit boek echt aan iedereen aan!