Een heel bijzonder meisje novelle

Geschreven bij Een heel bijzonder meisje

Alicia is elf als haar ouders zich aansluiten bij een soort sekte 'Casa Nostra' en vanaf dat moment begint haar dubbelleven. Onder de allesomvattende vleugels van Sofía leert ze de liefde kennen en het leven vieren - alles één groot avontuur. Ze geniet met volle teugen. Totdat haar wonderland van de ene dag op de andere ophoudt te bestaan. Alicia vindt zichzelf terug tussen de brokstukken van haar eerder nog zo perfecte leven. In haar gedachten schrijft ze Sofía een lange brief die de vorm aanneemt van een droomachtige stroom van herinneringen.
Het begin van het boek - pagina 7 - is direct een filmscène! Ik denk trouwens dat het hele boek een film moet worden. En weet je wie die film moet maken? Australië, Nieuw Zeeland, hoe heet ze ook alweer: The Piano, dat zoeken we op -> An Angel at My Table (1990) Jane Campion, die moet je hebben.
Ik vind het een confronterend boek. Als kind verdoold raken in zo'n op charismatisch machtsoverwicht gebaseerde verhouding komt helaas veel voor – op allerlei manieren. De natuurlijke behoefte aan toewijding en vertrouwen van jonge mensen wordt aangesproken en misbruikt. Pijnlijk en tragisch. We zijn natuurlijk wel gewend van Anna van Praag dat ze goed in de mind van jonge meiden kan kruipen, en dat ze daarbij geen blad voor de mond neemt. Manoeuvreren tussen lef en schaamte en met seksuele ervaringen die heus niet zo romantisch verlopen als we moeten geloven uit sommige andere jeugdromans. Toch komt het in de andere boeken allemaal best nog wel goed in the end. Maar in dit boek zitten wel heel extreme belevenissen: je bent 11 jaar en je zit met de hele groep georganiseerd mee te luisteren naar de pijnkreten van een moeder bij de geboorte van haar baby, je ziet ongegeneerd huilende volwassenen op het dagelijkse 'podium', je vader legt het openlijk aan met een andere vrouw, waar je moeder bij staat, op de plee word je achteloos ontmaagd door de 'jongen van je dromen', de 16-jarige Tony vertelt hoe hij bereden wordt door een hele rij obers en hij lijkt dat leuk te vinden, het zijn eigenlijk anti-gebeurtenissen. 'Bij Sofía' worden deze dingen niet ongewoon gevonden, ook niet door haar ouders en de andere volwassenen in de groep. Door de vorm van het boek (de brief door Alicia geschreven) ontbreekt de blik van een verstandige buitenstaander. Er is eigenlijk maar één moment - de taxichauffeur in New York - dat zo'n 'blik van buitenaf' in haar brief wordt gemeld. Ik vraag me af of een jonge lezer –meegesleept in het verhaal – zelf in staat zal zijn deze morele kluwen te ontwarren. Ik voel helemaal mee met Alicia's bewondering voor Sofía, eigenlijk is ze gewoon smoorverliefd, en ik vind het ook begrijpelijk en te waarderen dat ze het verdomt die liefde te verloochenen. Het zou cliché (maar wel gezond) zijn als ze woedend en haatdragend zou zijn geworden. Zelf is Alicia vervuld van liefde, ze vloeit er van over, maar alle andere personages niet, ze krijgt geen respons, alles verdwijnt, ze blijft zitten met haar mooie gevoel. Dat is een sterk gegeven, dat is tragisch. Een verschrikkelijk liefdesverhaal.
Ik heb ook te doen met de arme moeder van Alicia, die geheel zonder werk en zelfvertrouwen komt te zitten door zich steeds maar aan te passen aan die man van haar en zijn verschrikkelijke vereniging. Hoe moet Alicia nu een fatsoenlijk zelfbeeld krijgen met zo'n moeder als identificatiemodel? Het model Sofía is natuurlijk nogal een tegenpool, maar dat model deugt moreel weer niet. Die laat haar in de steek. De vader als idool, tja. Ik denk dat deze Alicia er nog een hele kluif aan zal krijgen een beetje balans in haar leven te krijgen.

Geschreven bij Een heel bijzonder meisje

Het boek gaat over Alicia die met haar ouders bij een soort sekte zit in Italie. Het gaat zo goed met de 'club' dat haar vader een vestiging in Amsterdam mag maken. Ze maakt hier de gekste dingen mee en Alicia vindt het allemaal heel erg leuk. Er zijn vele spanningen in Alicia haar familie omdat haar moeder zich niet op haar plek voelt in de sekte. Het loopt op een bepaald punt helemaal uit de hand waardoor haar familie niet meer welkom is in de sekte. Alicia schrijft naar aanleiding hiervan een brief naar Sofia, de leidster van de sekte, over hoe zij alles heeft ervaren. De brief is het boek zelf.

Laat ik eerst maar beginnen bij de brief versie van het boek. Ik snapte de hele tijd niks van de zinsopbouw en ik dacht dat dit gewoon hoorde bij Alicia, die nog een kind is en niet goed Nederlands kan. Op het einde kwam ik er pas achter dat het een brief was, dit had wel eerder uitgelegd kunnen worden. Ik heb me hier namelijk mateloos aan geïrriteerd.

Ik vind dit boek ook totaal geen Young Adult. Het wordt verteld door Alicia die nog een kind is. Er komt wel intimiteit in voor maar hoe Alicia het beschrijft lijkt ze net 9. De verhouding hiervan vind ik erg apart.

Ik weet eerlijk gezegd niet meer te vertellen over dit boek. Ik ben onwijs teleurgesteld terwijl ik eerst zo enthousiast was over het boek.

Geschreven bij Een heel bijzonder meisje

“En ik wil niet dat het ophoudt – maar dan houdt het op” Anna van Praag opent Een heel bijzonder meisje diepgaand. In ieder geval staat buiten kijf dat hoofdpersoon Alicia een bijzonder meisje is met een bijzondere jeugd. Van Praag maakt met Alicia’s verhaal, mede door haar schrijfstijl, veel indruk.

Alicia groeit op bij Casa Nostra, een sekte. Ze leert Sofia, de leidster, kennen en is helemaal weg van haar. Alles wat Alicia meemaakt vindt ze bijzonder en geweldig. Haar ‘normale’ leven is maar saai. Ook haar ouders zitten in deze sekte, haar vader hoort zelfs bij de staff. Wat voor effect heeft de sekte op Alicia? Op welke manier groeit zij op en geeft zij haar ideeën vorm? En wat gebeurt er wanneer de positieve sfeer tussen Sofia en Alicia’s ouders keert?

‘Als ik je schrijft, is het nooit echt afgelopen’ Van Praag laat Alicia haar ervaringen aan Sofia vertellen, als in een brief. Meerdere malen spreekt Alicia Sofia rechtstreeks aan, waardoor ze je meeneemt in haar emoties. Van Praag creëert zo een hoog gevoel van medeleven en maakt je meer dan alleen een buitenstaander bij dit verhaal.

Ook de toonzetting in Een heel bijzonder meisje valt op. De schrijfster weet op prima wijze te laveren tussen het elfjarige meisje, onschuldig en kinderlijk, en de oudere Alice die verdriet en pijn heeft. Met zinnen als ‘Daarom ben ik bij een oppas die Liset heet en die mooie glitterverf heeft, en heel veel klei’ trekt ze je mee in de wereld van de 9-jarige Alicia, waar enge ‘heksen’ het grootste probleem lijken te zijn. Alicia ziet nergens gevaar in en ze kan de lezer deels meenemen in deze onwetendheid. De lezer kent het gevaar van sektes beter dan Alicia. Enerzijds is de kinderlijke onschuld van Alicia aantrekkelijk, anderzijds wil je haar behoeden voor de gevaarlijke dingen die ze moet doorstaan. In de loop van dit verhaal versterkt Van Praag dit gevoel. Ze beschrijft alle mooie, maar ook schrijnende en indoctrinerende gebeurtenissen binnen de sekte door de ogen van een kind. Zinsneden als‘Ik ben bijzonder, dat neemt niemand me af’ bezorgen je tranen in je ogen. Jij weet wel beter, Alicia niet.

In het boek wordt Alicia ouder en tijdens haar puberteit is ze volledig in de ban van Casa Nostra, ze is niet gelukkig. Het verwrongen wereldbeeld van Alicia krijgt langzaam vorm. Verschillende heftige situaties maken uiteindelijk veel duidelijk. Van Praag is hier heel expliciet in, door Sofia de woorden ‘dit meisje zal nooit een ordinary life hebben’ te laten uitspreken. Vanaf dat moment is de schrijnende betekenis van het verhaal duidelijk. Reacties van Alicia op diverse verschrikkelijke gebeurtenissen binnen de sekte spreken boekdelen, “Een moeder die haar kind weggeeft,’ zegt hij. ‘Hoe erg denk je dat dat is?’ O ja, denk ik. Heel erg,” verschillende emoties op: onmacht, verdriet, boosheid en verbazing.

Helaas bespreekt Anna van Praag de thematiek binnen Een heel bijzonder meisje soms te expliciet. Dat Alicia een dubbelleven heeft, weet iedereen. Toch neemt de auteur de vrijheid het te benoemen, waardoor het verhaal een belerend karakter krijgt. Ook de conclusie “dit kan dus: het ene leven stoppen en het volgende beginnen.’ wordt ogenschijnlijk snel getrokken. De manier waarop Alicia alles voor zoete koek blijft slikken, komt af en toe wat gemaakt over. Gaat iemand op haar zestiende geen discussies aan?

Uiteindelijk rondt Van Praag Een heel bijzonder meisje af. Via emotionele en diepgaande passages, ‘Ik heb zo lang mijn best gedaan om groot te worden, en nu ik het liefste weer even een heel klein meisje zou willen zijn, weet ik niet meer hoe het moet,’ creëert ze een gevoel van onmacht. Met mooie zinnen ‘als ik jou ga haten, maak ik echt alles kapot’ sluit deze auteur het verhaal af en maakt ze Alica’s strijd voelbaar. Haar laatste woorden, een voorspelling van de toekomst, stemmen gunstig en ongunstig. Ze geeft Alicia, de dochter van twee sekteleden, de kans haar verhaal te vertellen, van binnenuit.

Eerder op Leesfabriek.nl

Geschreven bij Een heel bijzonder meisje

Ik vond het een apart boekje.. En ik weet niet zo goed of ik het nou een slecht boekje vond of juist een goed boekje. Allereerst zaten er hier en daar wel wat foutjes in, kleine foutjes waar ik mij niet aan kon storen.. maar een ander misschien wel! Ten tweede vond ik het verhaal zelf een beetje apart, grote tijdssprongen, korte uitleg tot hier en daar géén uitleg over bepaalde dingen. Ook miste ik wel een beetje diepgang.. Het was voor mij een opsomming van gebeurtenissen en ik snapte het verband hiertussen niet heel erg goed.

Als ik moet beoordelen of het concept interessant was, dan zeg ik zeker ja. Ik vind lezen over sektes en bepaalde leefwijzen sowieso al erg interessant. Ook vond ik de vorm waarin het verhaal is geschreven erg leuk! Het verhaal is in briefvorm geschreven en daardoor had ik echt het idee alsof iemand zijn verhaal aan mij voorlas. De opzet was weer eens wat anders dan dat van wat ik normaal lees en ik vond dat erg leuk.

Al met al dus geen slecht boekje, maar het behoort niet tot mijn favorieten.

Geschreven bij Een heel bijzonder meisje

Doordat het pakket te laat is verstuurd kon ik ‘m niet optijd meenemen naar school, waardoor ik ‘huiswerk vergeten’ heb gekregen in magister!