Goed Gek Verhalen uit de psychiatrie

"Maarten mompelt steeds in zichzelf en Anniek pulkt aan de korstjes op haar polsen." Deze zin is een voorbeeld van alinea's die de cliënten, (personages) goed weergeven in dit boek, en over werken in de psychiatrie.
Op een respectvolle en toegankelijke wijze geeft de auteur een inkijkje in haar diverse werkzaamheden, waarin ontroering, verbijstering en (gepaste) humor elkaar aangenaam aanvullen.
Daarom is het boek ook uitermate geschikt voor (jonge) mensen die overwegen in de psychiatrie te gaan werken. Dikke pluim voor de zorgverlener én schrijfster van dit prachtige boek!

Rian Meulenbroeks heeft jaren op verschillende afdelingen binnen de GGZ gewerkt en hier veel ervaring opgedaan. Dit had kunnen leiden tot oordeelsvorming. Maar wat het Rian Meulenbroeks heeft opgeleverd is een realistische blik en een begripvol hart dat diagnoses te boven gaat. En dat komt prachtig samen in Goed Gek.

Door middel van korte hoofdstukken met als titel de naam van een patiënt of cliënt, wordt geschetst hoe het leven van iemand met geestelijke problemen eruit kan zien. En die conclusie wordt na enkele verhalen al duidelijk: lastig. Ziektes zijn niet altijd aan de buitenkant te zien en de stap naar de GGZ is een grote drempel. Er hangt een schaduw van schaamte en taboe over geestelijke gezondheidszorg en of je het nu probeert te verbergen of het hebt geaccepteerd, het gaat niet gewoon weg. Net als chronische ziektes moet je een manier vinden om ermee om te gaan. En soms lukt dat gewoon niet.

Als Meulenbroeks de suïcide van niet één, maar meerdere personen in korte tijd beschrijft, bekruipt je als lezer een gevoel van wanhoop. Hoe moet dit dan niet zijn voor iemand die dit in de praktijk meemaakt? Het is zwaar, intensief werk waar je niet altijd het resultaat boekt dat je had gehoopt.

De schrijfstijl van Rian Meulenbroeks is heel prettig leesbaar. Er wordt nergens omheen gedraaid, de dagelijkse realiteit wordt beschreven door een menselijk oog. Je kunt niet voor iedereen dezelfde dosis sympathie opvatten en sommige gedragingen zijn moeilijk te begrijpen. Door het verteltalent van de auteur wordt er een stukje in jezelf aangeraakt; want hoeveel begrip heb je zelf voor iemand die zich niet gedraagt zoals de maatschappij van hem/haar verwacht? Terwijl die persoon zichzelf vaak niet eens begrijpt en daar ‘gek’ van wordt. Door die mensen in het spotlicht te zetten en te beschrijven wat ze doen en hoe ze reageren, ontstaat er minder afstand en meer medeleven. En vooral veel respect voor mensen die dit werk tot hun roeping hebben gemaakt.

Rian Meulenbroeks geeft in Goed Gek geen adviezen, mening of eindconclusie. Ze vertelt hoe het is. En dat doet ze op een manier die je het boek intrekt. Ik had het dan ook in een mum van tijd uit. Ik ben benieuwd of de auteur verder gaat met schrijven, ik hoop het in ieder geval van wel. Goed Gek verdient 4 mooie sterren.

Carlita
Perfecte Buren

Al ruim dertig jaar werkt Rian Meulenbroeks als activiteitenbegeleidster, creatief therapeut en groepsbegeleider binnen de GGZ. In 1988 start ze haar eerste dag als stagiaire op de PAAZ en stelt zich voor aan de eerste persoon die ze tegenkomt. Enigszins in verwarring hoort ze het wedergeluid van de man aan.

'Pas maar op, je wordt in de gaten gehouden,' zei hij, mijn uitgestoken hand negerend.

Onder andere dit voorbeeld is voor Meulenbroeks de drijfveer geweest om dit boek te schrijven en hiermee te trachten de beeldvorming en de stereotype beelden, ideeën en vooroordelen die velen nog steeds hebben bij de psychiatrie te nuanceren.

Met veel compassie, empathie en bevlogenheid beschrijft ze aan de hand van korte hoofdstukken, diverse verhalen en ervaringen van de werkvloer en in patiëntencontact. Er wordt gehuild en gescholden, onzekerheden worden geuit en allerlei ziektebeelden komen voorbij, maar vooral wordt er ook gelachen binnen de psychiatrie.

Psychiatrische patiënten hebben niet per definitie een laag IQ. Ook zeer intelligente mensen kunnen te maken krijgen met depressies, psychoses, wanen, bipolaire stoornis, hallucinaties, automutilatie, angsten of paniekaanvallen, al dan niet getriggerd door (externe) factoren, zoals bijvoorbeeld een verstoorde thuissituatie/relatie, trauma's, middelengebruik of domweg genetische aanleg. Zo kan gebeuren dat iemand jarenlang een directeursfunctie bekleedt en jaren later tóch psychisch decompenseert.
Sommigen krijgen orders vanuit een ander universum of krijgen te maken met een verstoord zelfbeeld. Anderen zijn zó depressief dat ze tot niets kunnen komen en apathisch voor zich uitkijken, veel huilen of zich steeds negatief uiten. Het hoeft niet, maar het kán. Ook suïcides komen helaas voor. Als begeleider schrik je daarvan, het raakt je diep in je ziel, maar het laat ook een scherpe vore achter bij de medepatiënten.

Op het DAC (Dag Activiteiten Centrum) heeft Meulenbroeks met allerlei ziektebeelden te maken en probeert ze door middel van het aanbieden van een therapeutische activiteit de zinnen te verzetten. Ook het bieden van een luisterend oor behoort tot de taken. Dat het meebewegen, inleven en meevoelen met de patiënt, ook haar als begeleider niet altijd goed lukt en soms zelfs leidt tot wanhoop en machteloosheid, beschrijft ze op een oprechte manier. Toch lukt het haar ook veelal weer om de draad op te pakken, de patiënt naar het hier en nu terug te halen en zodoende het gedrag om te buigen.

Door in helder taalgebruik haar ervaringen te beschrijven haalt ze een stukje angel uit het stigma dat de psychiatrie nog altijd niet is kwijtgeraakt. Onbekend maakt immers vaak onbemind.
Verhalen schrijven is voor haar altijd al een passie geweest, dus het moest er gewoon eens van komen dat ze haar werkervaringen aan het papier toevertrouwde. Vanzelfsprekend zijn de namen die ze noemt vanwege haar beroepsgeheim gefingeerd en de verhalen niet terug te leiden naar specifieke personen. Haar onvrede met de negatieve geluiden die er nog altijd over de psychiatrie rondwaren, hebben haar doen besluiten om haar verhalen gebundeld uit te geven.

Liefde, respect en warmte; ik kan het niet beter omschrijven, want Meulenbroeks toont het allemaal voor de meest kwetsbaren van onze maatschappij. Ze geeft middels dit boek een gezicht aan 'de gek'.
Chapeau en een diepe buiging!!!

Achterin het boek is een bronnenlijst en verklarende woordenlijst opgenomen.

Wat een (h)eerlijk boek. Als je het leest, lees je zoveel Liefde voor haar vak en haar cliënten. In het boek leer je ze kennen als cliënt van Rian, maar als je over ze leest worden het bijna mensen die je zelf kent.

Hun onzekerheden, angsten of pijn laten de mens zien, een mens zoals jij en ik. Dat zij dan toevallig in de hulpverlening terecht zijn gekomen doet je maar al te goed beseffen dat de lijn tussen “gek” en “normaal” heel erg dun is. Natuurlijk is het gedrag niet altijd herkenbaar en daardoor soms vermakelijk. Als iemand roept “kijk maar uit dat er geen vliegjes in je mond vliegen” tegen iemand met een kaakklem, laat dat duidelijk zien dat op dat moment “de rem” ontbreekt. De rem die wij er in onze maatschappij erg vaak opzetten en die ons meestal in staat stelt ons “sociaal wenselijk” te gedragen.

Wat ik in dit boek ook teruglees, is dat het “verwarde gedrag” altijd wel ergens vandaan komt. Of dat nou verlies, rouw een mislukt huwelijk of een traumatische jeugd(ervaring) is. Hierdoor krijgen de mensen in dit boek echt een verhaal en gaat het niet alleen om hun kwetsbaarheden en gedragingen.

Zo jammer dat er ook (of misschien juist!) in de GGZ niet voldoende ruimte is voor dat belangrijke praatje van mens tot mens en dat er gewoonweg handen tekort zijn om iedereen te kunnen bedienen op de manier zoals je zou willen.

De heftige momenten, het gevoel van weinig of geen invloed hebben door de dynamiek in een groep, kun je bijna zelf ervaren.

Een boek wat me meeneemt naar een plek waar je niet zo 1, 2, 3 terecht komt.
Het belang van creatieve therapie komt in een aantal verhalen duidelijk naar voren. Het vertelt of laat ervaren wat met woorden/ taal niet altijd kan.

Ook leer je Rian een beetje kennen in dit boek. Ik zou haar beschrijven als iemand met engelengeduld , compassie, betrokkenheid, doortastendheid en humor.

Aan de buitenkant kun je niets zien...het beeld van de “psychisch kwetsbare mens” klopt lang niet altijd. Misschien kunnen we gewoon stellen dat het beeld van “die mensen” net zo divers is als dat van die van mensen die niet opgenomen zijn in een instelling.

Ik heb dit boek met zoveel plezier gelezen. Ik vond het jammer dat het boek veel te snel uit was. Hoe zou het verder gaan met al die mensen? Ik voel me door de verhalen van Rian betrokken en hoop dat ze stapje voor stapje hun pad lopen. Soms een nieuwe afslag proberen te nemen, maar bovenal dat ze zich gehoord en gezien voelen. Want ik zie en hoor ze in ieder geval door middel van dit boek.

Bedankt Rian, dat je me mee hebt genomen en me kennis liet maken met deze mensen. Het ga jullie goed.

Ik lees verhalen voor in mijn les mbo verpleegkunde. Mijn studenten gaan mensen begeleiden, ik wil ze graag naast de mens laten werken. De voorbeelden uit het boek zetten aan tot discussie en denken. Super!

In Goed Gek komen veel emoties bij elkaar; je leest over verdriet, blijdschap, het omgaan met het bijna onmogelijke, het afsluiten van het leven door middel van zelfmoord en om niet te vergeten: humor!

De lezer maakt kennis met een aantal patiënten die de auteur ieder hun eigen verhaal laat vertellen, soms door middel van een hoofdstuk met als titel de naam van de patiënt, een andere keer door het beschrijven van een handeling, zoals roken, zingen, suïcide of cabaret.
Deze woorden staan hier losjes achter elkaar, net alsof het niet zoveel voorstelt.
Maar ik kan je verzekeren dat je gegrepen zult worden tijdens het lezen; je gevoelens zullen even de overhand krijgen en je zult nooit meer op dezelfde manier kijken naar psychiatrische patiënten en de mensen die hen behandelen.

“Wat hier ook gebeurt, het is goed. Emoties mogen er zijn. Ook bij mezelf. Ik houd het ook niet altijd droog. We zijn allemaal mens en niemand is van steen.”

Zowel de pijn en angsten van de patiënten als de hoop, de onmacht en de zorgen van de begeleiders en therapeuten worden duidelijk beschreven in korte hoofdstukken. Ook jij bent behandeld.
Fijn, dat achter in het boek een verklarende woordenlijst staat.

Ik heb ‘Goed Gek’ graag gelezen en waardeer het met 4/5*.