Gouden jaren hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Twee zomers geklede meisjes die samen een drankje delen. De zomerse voorkant van Gouden jaren. Het boek heeft een hele positieve insteek; in de afgelopen vijftig jaar zijn er heel veel dingen ten goede veranderd. Een mooie invalshoek, omdat we in tijden van crisis vooral de nadruk leggen op negatieve ontwikkelingen.
De schrijfster heeft haar oma als invalshoek genomen die vijftig jaar geleden op 60-jarige leeftijd overleed. Elke keer verplaatst ze zich weer in haar oma en hoe die tegen alle veranderingen aan gekeken zou hebben. Naast een feitelijke weergave citeert Annegreet van Bergen ook diverse mensen en hun belevingen. Voor mij als product van de jaren zeventig zijn er verschillende dingen herkenbaar. Ook ik moest tot mijn ongenoegen bij mijn grootouders het hoofdgerecht en het toetje van hetzelfde bord eten. De onderwerpen die aan de orde komen zijn heel divers en gaan ondermeer in op het huishouden, de mechanisatie, menstruatieperikelen en arbeidsomstandigheden. De schrijfster weet de onderwerpen goed met elkaar te verbinden waardoor het verhaal één geheel wordt en een mooie weergave is van de grote veranderingen die de afgelopen vijftig jaar hebben plaatsgevonden. Een echte aanrader: als lezer houd je aan dit boek een positief gevoel over. Wat zeuren we nu allemaal? Heel veel dingen zijn ook ten goede veranderd.

Geschreven bij Gouden jaren

Tegelijk met mijn moeder (geboren in de jaren '50) ben ik in dit boek begonnen. Waar zij dingen herkende uit haar eigen jeugd, kan ik me slechts verwonderen aan de hand van dit boek (en soms wat summiere jeugdverhalen van mijn moeder).
Als vrouw van de weg-werp-generatie huiverde ik bij de verhalen over het uitwassen/uitkoken van bepaalde gebruiksvoorwerpen (veelvuldig gebruikte katoenen zakdoeken, met als resultaat een teil vol warm snot-water…), en kon ik me geen voorstelling maken om elke dag uren bezig te zijn met het huishouden. Gek om te denken dat de beschreven zaken qua tijd niet zo heel lang geleden nog volop gebeurde, maar dat het toch een wereld van verschil is! De hoofdstukken over de zaken achter de voordeur, denkende aan huishouden, hygiëne, etc. vond ik leuk om te lezen. De schrijfster neemt je dan mee terug in de tijd en je kunt je bepaalde dingen bijna visualiseren.
Helaas kon ik me in andere hoofdstukken een stuk minder inleven, bijvoorbeeld over de luchtvaart. Er worden teveel zaken bij gehaald die het boek een beetje in een sleur trekken. Het wordt dan een beetje saai. Erg jammer, want in het begin pakte het boek me goed.
Raar vind ik het ook waarom ze haar partner niet gewoon bij naam noemt, maar hem ten tonele laat verschijnen een letteraanduiding. Onnodige geheimzinnigheid.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Interessant boek dat een pragmatische kijk geeft op het leven in de vorige eeuw. Leuk geschenk voor kinderen die deze periode alleen van horen zeggen hebben.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Een geweldige weergave van 50 jaar weelde opbouw. We vinden het vandaag de dag allemaal heel gewoon, maar zo gewoon is het niet. Als je het op je in laat werken krijg je kippenvel. Dit boek moet onze kinderen lezen.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Op reis van Schiphol naar Kouvola las ik een zeer amusant boek: Annegreet van Bergen schreef Gouden jaren, hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd. En wat een ontzettend leuk boek is dat!
Annegreet is econoom en journaliste. Die combinatie nut ze geweldig uit: ze biedt een zeer leesbare, gestructureerde analyse van zestig jaar Nederland. In zeven thema´s (eerste levensbehoeften, opleiding en opvoeding, communicatie en informatie, mobiliteit, gezondheid, comfort en kwaliteit, werk en vrije tijd) laat ze zien welke enorme veranderingen plaatsvonden in onze samenleving. In eerste instantie lijkt het een hoog Omroep Max-gehalte te hebben, denk je dat je naar een speciale aflevering van Toen was geluk heel gewoon zit te kijken. Maar al lezend besef je dat dit veel meer is. Dit is waar we vandaan komen, zo zijn we gekomen waar we nu zijn. Vele 'vroeger was alles beter-ballonnetjes' prikt ze genadeloos door. Het is veelzijdig, goed geschreven, leuk en leerzaam. Een aanrader voor iedereen van boven de vijftig. En voor iedereen van onder de vijftig eigenlijk ook.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Best leuk om te lezen wat er de afgelopen 50 jaar allemaal drastisch veranderd is in ons leven, qua vrijetijdsbesteding, vervoer, vakanties, gezondheidszorg, enz. Als je rond de 50 bent zoals ik, heel herkenbaar ook. Hoewel ik had verwacht iets meer nieuws te leren; ik vond het meer 'o ja, o ja, o ja'. Ik denk dat dit boek als historisch document over nog eens 50 jaar waardevoller zal zijn. Het is verder heel zakelijk geschreven. De auteur haalt wel persoonlijke herinneringen op, maar altijd kort en zonder emotie. In die zin is het veel meer een 'publicatie' dan 'lekker leesvoer'. Doordat de indeling in relatief korte hoofdstukken erg overzichtelijk is, kun je wel telkens korte stukken lezen. Daarmee is het wel weer een goed boek voor op het nachtkastje.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Annegreet van Bergen (waarom worden Jan Hoedeman en Remco Meijer als schrijvers vermeld?) geeft in dit boek een positieve kijk op de veranderingen en ontwikkelingen, die sinds de jaren 50 hebben plaatsgevonden, tot aan 2014 toe. Voor mijn eigen generatie nog veel herkenbaars, soms alleen uit de verhalen van mijn ouders, en de nodige nostalgie. Voor de volgende generatie, onze kinderen, heel interessant om eens te lezen hoe het vroeger was en hoe alles verbeterd is in de loop van niet eens zoveel jaren. Dat Annegreet econoom is merk je aan het cijfermateriaal dat zij steeds door het verhaal heen verweeft. Het boek is, mede daardoor, een soort document met gerubriceerde onderwerpen. Naast eigen ervaringen heeft Annegreet het nodige researchwerk gedaan. Ik had niet verwacht dat er zo enorm veel foto's in zouden staan, toen ik het boek bestelde. Deze zijn leuk, maar het is jammer dat ze zo algemeen en anoniem zijn. Bij geen enkele foto staat de plaats, het jaartal of wie de gefotografeerde is. Kortom een boeiend boek met een prettige schrijfstijl, dat zelfs als naslagwerk gebruikt zou kunnen worden, maar niet echt een verhaal.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Ik zou deze boekrecensie moeiteloos met één woord kunnen vormen: “feestje”……………
De ondertitel van Gouden jaren is: Hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd. Van Bergen heeft dit boek geschreven ter herinnering aan haar grootmoeder Gerritje Schukkink.

In de zomer van 2012 raakte zij op een feestje in gesprek met iemand en zij spraken over de pensioenkorting. Haar gesprekspartner brieste: “Het is ons al die jaren beloofd dat ons pensioen welvaartsvast zou zijn.” “Dat is zo,” zei ik, “maar had jij je 40 jaar geleden kunnen indenken dat de welvaart zo zou toenemen dat jij twee maanden per jaar met vakantie kunt gaan?” Een prachtig relaas tussen de schrijver en haar gesprekspartner, want hadden onze ouders en/of grootouders zich kunnen voorstellen dat wij nu bij een full time dienstverband rond de 25 vakantiedagen hebben? Of wat dacht je van een toilet binnenshuis mét toiletpapier i.p.v. een ton en wat krantenpapier?

In Gouden jaren neemt de schrijver ons mee langs de volgende 7 hoofdstukken:

Eerste levensbehoeften: eten, wonen, huishouden en kleding,
Opleiding en opvoeding: onderwijs, kindertijd
Communicatie en informatie: telefoon, nieuws en amusement en geldverkeer
Mobiliteit: auto, fiets, viaducten en tunnels, vliegen en vakantie
Gezondheid: eigen tanden en kiezen, geneeskunde en ouderenzorg
Comfort en kwaliteit: wegwerpgemak, afval en hergebruik, betere waar voor je geld en fotograferen
Werk en vrije tijd: adieu baan voor het leven, werkomstandigheden, kantoorwerk en vrije tijd voor iedereen
Elk item komt uitvoerig aan bod, de schrijver heeft er voor gekozen om tevens anderen aan het woord te laten, waarmee de verhalen worden verduidelijkt met voorbeelden. Zij maakt ook gebruik van de digitale database statline van het CBS, waardoor de verhalen voor mij nóg meer gaan leven. In 1957 had bijvoorbeeld 3% van de Nederlanders een koelkast, in 1962 was dat 19% en in 1972 88% en tegenwoordig staat er (bijna) in iedere keuken een koelkast. De reden waarom weinig mensen een koelkast hadden in 1957 is logisch te noemen, men had toen nog geen sauzen die bewaard moesten worden of frisdranken of dranken, destijds was het vooral lastig om melk goed te houden. Daar had je vervolgens weer de melkboer voor, deze kwam iedere dag aan de deur, een koelkast was dus amper nodig in het dagelijks leven.

Ik ben in 1967 geboren en ik kan mij de melkboer niet herinneren maar wel de schillenboer, de SRV-wagen en de bakkerskar. Rond mijn twaalfde verdween de SRV-wagen, alwaar mijn moeder trouwens weinig kocht, hoogstens de dingen die zij vergat mee te nemen uit de supermarkt én de karnemelkse pap, dat was wekelijks een vaste prik (in een glazen fles). De schillenboer heb ik na mijn 9e niet meer gezien en de bakkerskar rijdt nog steeds rond in mijn woonplaats, al is het nu alleen in het weekend.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Er wordt soms wel eens lacherig gedaan over ouderen die bepaalde ontwikkelingen niet meer helemaal kunnen bijbenen, maar na het lezen van Gouden Jaren van Annegreet van Bergen kun je je een beetje voorstellen hoe snel de ontwikkelingen eigenlijk gaan. In verschillende hoofdstukken wordt stilgestaan bij de ontwikkelingen op allerlei gebied (onderwijs, gezondheidszorg, werk, vrije tijd) van de jaren na de Tweede Wereldoorlog. En als je dat zo allemaal leest begrijp je waarom oma misschien niet direct met een mobiele telefoon kan omgaan, in haar tijd was er (met een beetje geluk) 1 telefoon in huis en werd je nog door een telefoniste doorverbonden met degene die je probeerde te bereiken.

In het boek worden feitjes en statistieken (de economische achtergrond van de schrijfster is duidelijk te herkennen) afgewisseld met persoonlijke verhalen, foto's en anekdotes. Een erg interessante manier om de ontwikkelingen van de afgelopen 60 jaar te volgen. Voor ouderen een feest der herkenning waarschijnlijk. Voor de wat jongere generatie een zeer interessante en vermakelijke manier om wat meer te weten te komen over het dagelijks leven van onze ouders en grootouders.

Geschreven bij Bergen, Annegreet van - Gouden jaren

Ik heb "Gouden Jaren" met heel veel plezier gelezen. Tijdens het lezen kwamen steeds meer herinneringen van vroeger boven. Die waren zelfs zo sterk dat ik het boek ook voor mijn zus besteld heb, waarna we over de telefoon (Amerika) samen herinneringen opgehaald hebben. Ook zij had van het boek genoten. De foto's in het boek zijn zorgvuldig gekozen, want ook die helpen de lezer terug te kijken naar de "goeie ouwe tijd". Een echte aanrader !