Het huis vol Een geschiedenis van het naoorlogse grote gezin

Geschreven bij Het huis vol

Als buitenstaander raak je na verloop van tijd het overzicht in de namenbrij wel een beetje kwijt. Lastige issues binnen de familiesfeer raken aangestipt, maar om integriteitsreden niet erg uitgewerkt. Op de helft van het boek weet je wel dat vader nogal van de harde hand was en dat moeder weinig affectie toonde en dat ieder daar op zijn eigen manier mee omging. Het had wat mij betreft bij de eerste helft kunnen blijven.

Veel van hetgeen ik las was voor mij herkenbaar. Mijn ouders trouwden en besloten in het ouderlijk huis van mijn moeder te gaan wonen, omdat mijn oma hulpbehoevend was en er nog een aantal kinderen thuis woonden.
Daarom groeiden mijn twee zussen en ikzelf op in een groot gezin. Niet direct ons eigen gezin maar zo voelde het wel.
Ook ik heb vele verhalen gehoord over ‘vroeger’ en ben nog steeds dankbaar dat ik ze heb mogen aanhoren. Nu waarder ik dat nog meer dan in de tijd dat ik jonger was.

Ondanks dat dit feiten, interviews en vertellingen zijn uit het noorden van Nederland en ikzelf uit het zuiden kom, lijkt het op thuis komen!
Goed dat zowel de familie Borger als de familie Terpstra zo uitgebreid aan het woord kan komen met voor elk kind een eigen hoofdstuk, begeleid door anekdotes, onbetaalbare foto’s en feiten die steeds in een ander lettertype gedrukt zijn.

Het geheel is een aansporing voor iedereen om zoveel mogelijk te gaan navragen over het verleden; hoe het er aan toeging bij ouders en grootouders en vooral waarom dat zo was. Als je niet wilt vragen zul je het nooit te weten komen; soms wil men er ook niet over vertellen. Maar ben je bewust van het feit dat een tijd zal aanbreken waarin er niemand meer over is om het aan te vragen.

Anita Terpstra heeft een prettige schrijfstijl waardoor het boek lekker leest. Wat ik las voelde aan als natuurlijk, eerlijk en respectvol voor de andere generaties. Het was ook confronterend om te lezen hoe verschillend families kunnen zijn; ook dat was een herkenbare bevestiging voor mijzelf.

Anita Terpstra gunt met Het huis vol de lezer een kijkje in de naoorlogse gezinnen in Nederland en bovendien een kijkje in het verleden van de lezer zelf als die er voor open wil staan. Er zijn geen achterliggende verwijten te vinden maar slechts prikkelingen en oproepen tot aandacht voor de andere generaties.
Het huis vol heeft me ontroerd!

Wat een ontroerend en herkenbaar boek heeft Anita Terpstra geschreven. Door zich te verplaatsen in haar ooms en tantes als kind en hun verhalen op te tekenen ontstaat een indrukwekkend beeld van het leven vroeger in grote gezinnen waar weinig aandacht voor het individuele kind en handen uit de mouwen, aanpakken maar, centraal stond. Het verschil tussen de opvoeding toen en nu kan bijna niet groter zijn. Dit boek erkent de impact van een dergelijke harde jeugd en levert door de informatieve stukken over het leven van grote gezinnen na de oorlog (lijfstraffen! huishouden zonder elektrische apparaten! de invloed van de kerk) een nostalgisch plaatje. Zeer aan te bevelen!

Dat Anita Terpstra kan schrijven, wisten we al. Niet voor niets zijn haar thrillers genomineerd voor een Gouden Strop en vertaald in het Frans en Duits. Dat ze ook een bijzondere familiegeschiedenis op een prachtige manier kan weergeven, laat ze zien met 'Het huis vol'. In een vlotte, meeslepende stijl beschrijft Terpstra het leven van de twee grote gezinnen waarin haar ouders zijn opgegroeid. Een bestaan in een wereld die in haast niets meer op die van ons lijkt, terwijl het toch nog maar zo kort geleden is. Een aanrader, dit boek. Voor liefhebbers van familiegeschiedenissen, boeken over het recente verleden en voor eenieder die houdt van een goed en knap geschreven verhaal.

Anita heeft de anekdotische herinneringen van haar tante’s en ooms verhalend weergegeven. Eerst pakte ze de familie Borger aan; daarna de familie Terpstra. Beginnende met de verhalen van de oudste en eindigend met de jongste. In het begin moest ik wennen aan haar aanpak. De flarden van herinneringen per persoon zijn niet in tijd geordend en de vertelde stukjes kunnen zich ook nog eens in het heden van de afgenomen interviews afspelen. Al gaande weg kreeg ik inspirerende gedachten om hetzelfde te doen om zo mijn eigen autobiografie op te kunnen schrijven. Het is een mooie schrijfvorm om uiteindelijk je eigen rode draad te ontdekken. Ik heb dit boek met belangstelling gelezen. Zelf (1959) kom ik uit een R.K. gezin van vijf personen en ben juist in de stad opgegroeid. Heel af en toe kwam ik wat herkenbaars tegen. Bijvoorbeeld het gebrek aan aandacht en elkaar als kind zo goed en kwaad als dat kon opvoeden. De verwende jongste was mijn zus. Mijn vader sloot de deuren ook af als hij ging slapen, vroeg!, waardoor mijn oudere broers langs de regenpijp omhoog mijn slaapkamer inkropen als ze laat thuiskwamen. Ze dwongen mij om mijn raam open te laten. Om 18.00 uur was het vaste etenstijd. Geen overleg mogelijk! Te laat, en het eten was op, en je at wat de pot schafte. Als je het niet lekker vond moest je achter je eten blijven zitten totdat het op was.

Aan de hand van verhalen van haar ooms en tantes laat Anita Terpstra zien hoe het moet zijn geweest om in de naoorlogse jaren op te groeien in een groot gezin. Waar het er in het ene gezin liefdevol aan toe ging, gold dat in veel mindere mate voor het andere gezin. Iets wat je je nu nauwelijks meer kunt voorstellen, maar dat in die dagen niet ongewoon was. Aanrader!

Zeer herkenbaar. Uit de tijd dat kinderen zeker nog geen 'prinsen en prinsesjes' waren.

Bekende omgeving prachtig geschreven.

Boek geeft veel herinneringen weer uit eigen leven in groot gezin

mooi over dit gezin te lezen, vooral voor jongeren zou het goed zijn om te lezen hoe het was in die tijd.