Hoe alles hier verandert

Ik vindt het boek moeilijk te volgen, alhoewel de topic mij erg aanspreekt. Misschien moet ik iets meer weten over de historische achtergrond. Het ligt dus niet aan het boek, denk ik.

Hoe alles hier verandert - Antjie Krog.
Een poëtisch, soms rauw en eerlijk verslag over Zuid-Afrika.
Voor deze roman heeft A.Krog persoonlijk een selectie gemaakt uit haar boeken:
De kleur van je hart – Een andere tongval en Niets liever dan zwart. Zo stelde zij een geëngageerd drieluik samen over haar geboorteland Zuid Afrika.
Door de verhalen hoor je de mening en kritieken van Krog, haar familie en vrienden en collega’s.
Op de boerderij die de broers van de ik-figuur runnen, moeten ze nu, na de verkiezingen van 1994, zelf alert zijn op veediefstallen. “… we hebben al meer veedieven opgepakt dan de hele eenheid ‘veediefstallen’ van de politie in Kroonstad…”
Zelfs met Kerst moet je paraat blijven… als Andries na de kerstviering in vliegende vaart langs ons rijdt, weet mijn schoonzus genoeg… ze pakt haar handwapen als zij uitstapt! Kerst .. vrede op aarde!
De eens paradijselijke, veilige haven is nu een bedrieglijke oase. ( blz 22) Zelfs aan de Kerst Braai worden de politieke discussies gevoerd. Wat te doen voor onze veiligheid? Wat te doen met deze grond? Verkopen? Doorgaan?
Aan de taal van dit proza kun je merken dat Krog ook een zeer verdienstelijke dichter is.
“.. Hoe uitgestrekt, hoe radeloos mooi dit land is. En de kracht waarmee het zichzelf blijft. Mijn
ogen likken de horizon schoon… hoe dichter we bij de vrijstaat komen hoe lichter we worden.
(blz.19)
“.. Wie eenmaal met zijn voeten in de Valsch rivier heeft gestaan, ontkomt er niet aan …. Een
naamloos verlangen zal altijd in je blijven schroeien..” (blz 59)
Als ze met haar broers gaat picknicken bij de rivier roept dit beelden van haar verleden op. Het perspectief wisselt naar het verleden, ook uit de typografie blijkt dit… het geheel loopt wel naadloos in elkaar over.
Maar je hebt je vertrouwen gesteld in een denkbeeldig land, denkt ze op volwassen leeftijd, in een land dat puur is gevormd uit jouw verlangens en jouw herinneringen. Verlang ik niet terug naar een land dat niet meer bestaat…
Antjie Krog is blank, wit maar zeker een Afrikaan! Dat wordt alleen niet overal herkend:
“… iets barst in mij …onverklaarbaar….ik huil, ik begeef me terug, ik sleep het lijk met de witte
huid en de Afrikaner tong achter me aan…” (blz 110-111)
Door haar ogen lezen we wat de vrijlating van Mandela met haar en haar familie en vrienden heeft gedaan. Komt er nu gelijkheid, gelijkwaardigheid tussen wit en zwart, tussen man en vrouw, tussen de heersende klassen… In een interview aan Mandela dat zij mee mag afnemen voelt ze zelfs geen respect van hem voor haar vragen, die zij als vrouw op het gebied van de human interest moet stellen!
“Ik voelde me een beetje afgewezen door God zelf!”
Tijdens een periode : ‘writer in residence‘ in Berlijn wordt ze met zich zelf geconfronteerd! Zij voelt zich zo veilig met de punctualiteit van de stad, met het niet opvallen van haar witte huid. Wil ik wel terug? Geconfronteerd worden met armoede, is dat blank?.. Ik probeer zo min mogelijk over Zuid-Afrika te lezen. Al het nieuws is ontmoedigend, want het gaat over geweld… over racistische uitspraken… Het gaat over discussies die ik nu niet meer kan voeren met zwarte collega’s… “De witten hebben nog steeds alles en de zwarten nog steeds niks “ (blz 90)
Krog heeft het vóór de verkiezingen meegestreden in de anti apartheidsstrijd! Zij is liberaal denkend. De toon van dit drieluik blijft hoopvol naar de toekomst en respectvol (maar eerlijk) over het verleden.

Bijzonder indringend en eerlijk, over een erg moeilijke samenleving