Noorderlicht

Geschreven bij Noorderlicht

Een passende cover maakt direct duidelijk dat Noorderlicht zich afspeelt in Scandinavië, waar deze kleine knusse huisjes te vinden zijn. Maar niet alleen de cover geeft een beeld, door de wijze waarop de omgeving door Overman word neergezet kun je je als lezer je zonder probleem in Noorwegen wanen. De ruige kusten, prachtige luchten en de eenzaamheid spatten van de pagina’s af. Voor een jaar waarin het reizen door Corona onmogelijk is geworden, zijn dit boeken waarin auteurs dit kunnen creëren ook de ideale manier om toch even op reis te gaan.
Overman heeft er voor gekozen om het verhaal vanuit het ik-perspectief van Noor te schrijven, waardoor je haar steeds een beetje beter leert kennen. Stukje bij stukje geeft Overman ook kleine snippers weg over het verleden van Noor en dat wat haar drijft om op deze reis te zijn. Het maakt duidelijk wat de overweging van Noor zijn en geeft ruimte, doordat ook haar gedachtegangen beschreven worden, om voor jezelf ook bij de vraagstukken stil te staan. Naast Noor spelen Frode, Magnus en Katja een wat grotere rol, maar weet Overman ook een aantal van de andere aanwezigen op de boot met slechte enkele pennenstreken tot leven te wekken waardoor het fijn is dat zij her en der een stempeltje drukken op het verhaal.
Naast het perspectief van Noor wisselt Overman af met online gesprekken op het literair forum tussen het viertal dat de hoofdrol speelt en terugblikken op de reis tijdens een tv programma. Vooral deze laatste hoofdstukken bevatten vaak slechts enkele zinnen die steeds een stukje meer context schetsen, maar hierdoor soms ook wat de vaart uit het verhaal halen.
Belangrijk thema binnen Noorderlicht is de vraag of je kan leven de schuld wanneer je iemand ombrengt, waarbij vooral de dialogen die plaatsvinden en de gedachten van Noor maken dat je mee wordt genomen binnen dit thema. Hierdoor levert Overman een ander soort thriller af dan we tot nu toe van haar gewend zijn, waarbij de psychologische laag de bovenhand voert. Juist in de onderhuidse spanningen die ontstaan door een deadline die dichterbij komt, het effect dat andere mensen op iemand hebben en de dingen die iemands gedachtegang en beslissingen beïnvloeden ligt de spanning in dit boek. Er is sprake van een mooie opbouw waardoor je als lezer betrokken blijft bij Noor terwijl je samen richting de climax gaat.

Geschreven bij Noorderlicht

Mariska Overman (1970) is Nederlandse en vooral bekend als thrillerschrijfster; met name de serie over Isabel Dieudonné zal bij menig liefhebber van spannende verhalen een belletje doen rinkelen. Toch staat er ook een historische roman in de steigers en schreef ze eerder een non-fictieboek over rouwverwerking. Na een studie theologie en een carrière als docent Levensbeschouwing richtte Overman samen met haar partner een bedrijf op waar het bespreekbaar maken van de dood centraal staat.

In Noorderlicht neemt de auteur ons mee op een zeiltocht door de Noorse fjorden. Op het schip bevinden zich vijf bemanningsleden en dertien passagiers. Noor, Frode, Magnus en Katja (aka Wolf) zijn vier van de reizigers. Bovenaan hun bucketlist staat niet het spotten van walvissen of het zien van het noorderlicht. Nee, zij willen een moord plegen. Dat hebben ze tijdens hun online chats afgesproken. Een plan dat heel simpel leek – kies samen een slachtoffer dat de reis niet zal overleven – blijkt in de praktijk niet zo makkelijk uit te voeren.

Het uitgangsidee van het boek is origineel. Kun je iemand doden en daarmee leven? Hoe schuldig voel je je? Zijn goed en fout altijd van elkaar te onderscheiden? Overman haalt er telkens opnieuw het personage Raskolnikov van Dostojevski bij. Het boek Misdaad en straf – of is het Schuld en boete – speelt een belangrijke rol in het verhaal en werpt een blik op mogelijke motieven. Het is jammer dat dit thema niet verder uitgewerkt werd, het had de privéchats en de gebeurtenissen op het zeilschip intenser kunnen maken.

De vier potentiële moordenaars zijn met elkaar overeengekomen om zo weinig mogelijk persoonlijke informatie te delen. Op die manier is het gevaar minder groot dat ze elkaar in de toekomst kunnen beschuldigen, mocht hun plan op een of andere manier foutlopen. Dit is begrijpelijk, ware het niet dat de lezer daardoor ook bijzonder weinig weet over de leefwereld van Noor, Frode, Magnus en Katja. Die weet niet wat deze hoofdpersonages drijft en kan minder makkelijk een band met hen opbouwen. Toch is de keuze verdedigbaar, gezien de ontknoping van het verhaal.

De opbouw van het boek is schitterend. Allereerst is er Noor die in de ik-vorm minutieus verslag uitbrengt van de zevendaagse reis. Elke dag is verdeeld in een tiental korte stukken, waardoor de lezer goed meekrijgt wat er aan boord en tijdens de excursies te zien en te beleven is. Deze verhalende hoofdstukken worden regelmatig onderbroken door de privéchats die de groep hield gedurende de twee jaar voorafgaand aan de reis. En alsof dat nog niet genoeg is, wordt er meermaals vooruitgeblikt naar een show op de Noorse televisie. In dat programma, dat uitgezonden wordt een half jaar na de zeilreis, worden deelnemers en bemanningsleden geïnterviewd. Wie aan het woord is, wordt in het midden gelaten.

Echt spannend is Noorderlicht niet. De ene na de andere dag gaat voorbij, mogelijke slachtoffers passeren de revue, maar de emoties die dat bij de groep van vier teweegbrengt, blijven onderbelicht. Ze kennen elkaar niet, vertrouwen elkaar niet en zijn geen seconde op hun gemak. De lezer voélt het echter niet. Het verloop van de reis is braaf, te braaf. Pluspunten zijn er dan weer voor het leesplezier dat het boek bezorgt. Overman schrijft heel prettig en heeft een aangename mix tussen beschrijvingen en dialogen gerealiseerd. Het taalgebruik is bijna altijd rechttoe rechtaan. Hier en daar duikt er een stukje tekst op dat qua taalregister niet bij de rest past, maar echt storen doet dat niet.

Noorderlicht heeft alle ingrediënten voor een topgerecht, maar mist wat peper en zout. Het einde van het verhaal, noem het het nagerecht, is dan weer fantastisch. Het zorgt ervoor dat je toch met een uitermate tevreden gevoel de tafel verlaat.

* deze recensie verscheen eerder op hebban.nl *

De in Hengelo wonende schrijfster Mariska Overman had al een drietal thrillers in een serie met bijzondere thema’s (postmortale zorg, euthanasie, voltooid leven en zelfmoord) op haar naam vóór haar in februari 2021 verschenen boek “Noorderlicht”.

Dit is een standalone met als hoofdpersoon Noor (Eleonora) Nagtzaam. Noor is tot op zekere hoogte het alter ego van de schrijfster.
Het boek draait om een origineel, uitzonderlijk thema. Noor, Frode (Deens), Magnus (Engels) en Katja (Duits), kennen elkaar louter van een digitaal literair forum, zij weten nagenoeg niets over hun privésituatie. In hun overpeinzingen aldaar over het boek “Misdaad en straf” van Dostojewsky komt, geïnspireerd door de figuur Raskolnikov uit dat boek, een bizar idee op. Ze willen onderzoeken of ze in staat zijn om iemand te vermoorden en na die daad onbekommerd verder te leven. Daartoe boeken ze gezamenlijk een reis op een zeilschip met negen andere passagiers en een vijfkoppige bemanning. In zeven dagen gaan ze vanuit Tromsø langs de noordelijke kust van Noorwegen op zoek naar walvissen en het befaamde, mysterieuze noorderlicht.

De doelstelling van het kwartet is dat op het schip iemand dood moet vanuit een meerderheidsbeslissing. Als Frode op een bepaald moment gedoseerd aan de anderen meedeelt dat hij iets ernstigs onder de leden heeft, worden de verhoudingen tussen de vier herschikt.
De passagiers vormen een rijk geschakeerd gezelschap. Onderweg maken de reisgenoten in havens ook uitstapjes in de ijzige koude. Die worden samenhangend met het onderwerp van het verhaal in kernachtig proza mooi beschreven.

“Niemand van ons vertelde de volledige waarheid, dat was onmogelijk. Sneeuw knerpte, iemand kwam weer in beweging. Ik hoorde het ruisen van de zee. Of van het bloed in mijn hoofd. Ik sloot kort mijn ogen. Adem in, adem uit. Ze loog zonder moeite. Zelfs ik had haar geloofd, als ik niet beter wist.”

De vier potentiële daders leren langzaam maar zeker de andere passagiers beter kennen en beginnen met afwegingen over de persoon van het komende slachtoffer. Dat leidt tot boeiende psychologische spelletjes tussen hen die mooie inzichten bieden in hun gedachtewereld. De reizigers worden regelmatig afgeleid door zeeziekte, de diversiteit van het gezelschap, walvissen en uiteindelijk ook het felbegeerde zicht op het noorderlicht.
De ontknoping is uiterst origineel gevonden. Datzelfde geldt voor de epiloog van het boek die diverse verrassingen herbergt.

Mariska Overman is een puur schrijftalent. Haar taalgebruik is voortreffelijk en haar schrijfstijl doet weldadig én eenvoudig aan. In korte zinnen schetst zij snel een goed beeld van de gebeurtenissen en de karakters. Gewrongen metaforen ontbreken en de hoofdstukken zijn prettig kort zonder aan kracht te verliezen. De lezer schakelt voortdurend van de boeiende gebeurtenissen tijdens de reis naar korte weergaves van de internetchat van het viertal en naar een beschrijving van een tv-show in Noorwegen over de wederwaardigheden van de zeereis. De plot is origineel bedacht, zowel de structuur als de afloop. De spanningsboog is laag, doch daar staat tegenover dat de psychologische aspecten van het verhaal de lezer steeds bezighouden.

Liefhebbers van nagelbijtende spanning kunnen het boek wellicht overslaan, maar voor een verhaal met een intrigerende plot en een onderhuidse spanning ben je bij “Noorderlicht” absoluut aan het goede adres. Het boek is geen echte thriller in de klassieke zin des woords maar gewoonweg een zeer goede roman met lichte spanning en bovenal een bijzonder verrassende plot en afloop. Een verfilming zou niet verbazen.
Na lezing blijven ten minste twee vragen over die uit eigen fantasie moeten worden beantwoord. De schrijfster zal dat vermoedelijk ook bedoeld hebben. Het past in ieder geval prima bij de structuur van het verhaal.
“Noorderlicht” is een zeer goed boek en verdient vier flonkerende sterren.

Een krankzinnig gegeven, en langdradig geschreven verhaal. Erg ongeloofwaardig. Afrader.

In het boek “Noorderlicht” reizen we samen met Noor en vrienden naar Noorwegen, per zeilschip. Het lijkt op het eerste gezicht een prachtige vakantiereis, want ja wie wil er nu niet het noorderlicht zien? Het noorderlicht is echter maar bijzaak.. Noor en haar 3 vrienden hebben andere plannen…Gaat hun plan lukken?

Het verhaal bevat veel personages, die aan het begin van het boek worden weergegeven. Best handig als dan ben op al die namen een beetje voorbereid. Ondanks de vele personages wordt het verhaal vertelt vanuit de persoon Noor. Af en toe blikken we terug naar het verleden van Noor, naar chat berichten van Noor en haar vrienden Wolf, Magnus en Frodo. Zo krijg je een goed beeld wat hun bewogen heeft hun plan uit te voeren. Daarnaast wordt er verslag gedaan van een tv show in Noorwegen die over het gebeuren gaat. Op deze manier wordt voor de lezer langzaam duidelijk over hoe wat en wie…

De schrijfstijl is vlot en de hoofdstukken niet al te lang. Het verhaal wordt goed beelden beschreven. Je waant je echt in het prachtig landschap van Noorwegen. De spanning die je normaal in een thriller vind, blijft hier wat achter. Dat is eigenlijk wel jammer. Het is een rustig verhaal waarin Noor en haar vrienden naar hun plan toe werken. Het plot aan het einde is wel verrassend te noemen.

Samengevat : Een leuk, vlot geschreven boek, die de juiste dosis spanning een beetje mist. Het interessante van het boek is waarschijnlijk de beschrijving van het Noorse landschap en de beleving van het zien van walvissen, orka’s en het Noorderlicht.

Spannend boek met een verrassend eind.
Het boek gaat over een groep mensen op een schip, die graag het Noorderlicht willen zien en walvissen willen spotten.
Echter bevindt zich onder dit gezelschap een groepje mensen die iemand willen vermoorden.
De vraag is wie wordt het slachtoffer?

Noorderlicht wordt vertelt vanuit het perspectief van Noor, in de ik-persoon.
Een groep van dertien mensen maken een bootocht van een week op zoek naar Het Noorderlicht en walvissen. Vier hiervan hebben een verborgen agenda. De Nederlandse Noor, de Deense Frode, de Engelse Magnus en de Duitse Katja. Zijn zijn namelijk aan boord om iemand te vermoorden. En wel met voorberdachte rade. Het idee is langzamerhand in een privéchat ontstaan en wordt nu, tijdens de zeereis, werkelijkheid.

MAGNUS: Daarover verschillen de meningen. Maar de thematiek, wat vond je daarvan?
Frodo: Eerlijk?
Magnus: Altijd
Frodo: Extreem fascinerend. Mijn gedachten gingen alle kanten op.
Magnus: Noem eens een kant
Wolf33: Ja, Frodo, noem eens wat?
Frodo: Ik vroeg me af of ik het zou kunnen
EL.BooksS7: Wat?
Frodo: Moord. De mogelijkheid die moord biedt

Noor schijnt af en toe haar bedenkingen te hebben.

Ik aarzelde om aan boord te gaan. Ik kon nog terug. Ik kon omdraaien, het vliegtuig pakken en doen alsof het allemaal een wilde droom was geweest. Maar ik stapte aan boord.

CONCLUSIE
Jeetje, wat een verhaal en wat een setting! Ik heb nog eens gecheckt of de auteur niet Agatha Christie was.
Het boek is geschreven in prettige korte hoofdstuken, welke je bij de les houden. Het speelt zich grotendeels af tijdens een zeiltocht en wordt af en toe afgewisseld door een privéchat van Noor, Katja, Frode en Magnus. Deze chat is al jaren bezig.
Ik hou van de beeldende schrijfstijl die Mariska hier gebruikt. Of dat nu komt omdat ik zeilend opgegroeid ben?

Zeewater spatte langs de boeg, de wind tilde de druppels verder, ze vlogen langs me heen. Vliegende bolletjes. Vliegend water. De geur van zilt water verdrong deels de dieselgeur. Onverwacht overviel me een geluksgevoel

Laatste Update: Filmrechten van Noorderlicht verkocht!!!

Het verhaal heeft echt een geweldige opbouw van spanning! Er is vanaf het begin al continu spanning aanwezig – wat gaan ze in hemelsnaam doen? waarom? wat voor persoonlijke redenen hebben ze? wie gaat het worden? gaan ze het écht doen? kunnen ze elkaar wel vertrouwen? etc. – maar die spanning loopt steeds hoger op naarmate de dagen vorderen en je weet dat het gebeuren dichterbij komt.

Het verhaal leest, zoals ik gewend ben van Mariska, héérlijk weg en is ontzettend spannend en boeiend van begin tot eind. Heel af en toe vond ik Noor een beetje vaag, maar op zich past dat wel goed bij het verhaal en bij haar beweegredenen (ze heeft vroeger een behoorlijke tik gehad). Het verhaal is onwijs intrigerend en laat je je ongemakkelijk voelen en nadenken. Wat zou je zelf doen? Zou je het kunnen? Wat is (on)schuld?
Pfff, wat een thriller is dit! Super! Dat beklemmende sfeertje de hele tijd, die fantastische omgeving, dat onderlinge wantrouwen… Ik heb er enorm van gesmuld.

Ik vind het niet zo spannend allemaal, tussendoor lezend van de chatberichten en het vertellen wat er is gebeurd mochten van mij weg blijven.
Het is leuk om te lezen maar staat zeker niet boven aan een thriller die ik altijd lees.
Het eind zou ook wat meer geschreven kunnen zijn vanuit de hoofdpersoon, waarom die stap....

Deze recensie is eerder verschenen op Koukleum.nl.

Ik heb eerder de ‘Isabel Dieudonné’-serie met erg veel plezier, dus ik was erg benieuwd naar deze standalone die Mariska geschreven had. Vooral omdat ze zelf aangaf in ons interview ‘In gesprek met...Mariska Overman‘ dat ze zelf net zo’n reis gemaakt heeft en dat die exact zo verlopen is als beschreven is in het boek. Dus wat is waar en wat is niet waar. Dit houdt mij ook tijdens het lezen regelmatig bezig. Het verhaal wordt verteld vanuit Noor, maar ook lezen we enkele chatgesprekken die voor de reis plaatsvonden en enkele gesprekken tijdens een talkshow na afloop van de reis. Zo leren we Noor het beste kennen inclusief haar denkwijze en handelswijzes.

Het is vooraf duidelijk dat er iemand dood gaat, maar de vraag blijft heel lang wie gaat er dood. Diegene moet dood om te kijken hoe het is om met dit schuldgevoel te leven en te ervaren wanneer je je schuldig voelt en wanneer je schuldig bent. Twee verschillende dingen weet Noor al uit haar verleden.

Het verhaal bestaat uit korte hoofdstukken en hierdoor zit er behoorlijke vaart in het verhaal. Het is geen standaard thriller waarbij je op het puntje van je stoel zit, maar het verhaal staat wel bol van de onderhuidse spanning en vooral door de talkshow fragmenten werd ik erg benieuwd en steeds getriggerd om weer verder te lezen.

Je leert vooral de hoofdpersonages Noor, Frode, Magnus en Katja goed kennen. De overige personages blijven wat oppervlakkig en dat is ook geen probleem, aangezien je de belangrijkste personages goed genoeg leert kennen. Het boek eindigt op een manier die ik absoluut niet aan zag komen en de vraag blijft nog steeds… Wat is er nu echt gebeurd en wat is verzonnen? Deze vraag kunnen alleen de aanwezigen tijdens de reis beantwoorden…

Met deze thriller laat Overman duidelijk zien dat ze ook steengoed is in een psychologische thriller schrijven en je aan het verhaal gekluisterd weet te houden zonder dat de echte moord al gebeurd is. Subliem!