Sapiens een kleine geschiedenis van de mensheid

Dit boek geeft de kleine geschiedenis van de mensheid weer volgens Yuval Noah Harari. Ondanks de vele kennis van de schrijver en de verwijzingen naar onderzoeken geeft dit naar mijn mening toch niet de werkelijke/volledige afspiegeling van de geschiedenis van de mens. De bewering dat wij (Sapiens) als enige menssoort een imaginaire werkelijkheid naast de objectieve hebben (waardoor Sapiens als enige soort de andere heeft weggeconcurreerd) is nooit onomstotelijk bewezen. Ik snap dat dit een belangrijk onderdeel van zijn verklaring van het succes van Sapiens is, maar er zijn bij bijvoorbeeld toch echt voorwerpen en/of gebruik van materialen gevonden bij andere mensenrassen bij begrafenissen die geen duidelijk doel dienen (Rode oker bij Neanderthalers bijvoorbeeld). Deze vondsten komen over als grafrituelen wat dan toch ook imaginair is. Ook de klasse/positie verdeling van de mens is niet uniek. Er zijn diersoorten waarbij er een klasse verdeling bestaat die niet is gebaseerd op fysiek de sterkste, maar bijvoorbeeld de positie van je vader/moeder, specifieke kennis, vrienden, bezit etc.

In het begin wel verrassend. Draait allemaal om de stelling dat homo sapiens wezenlijk verschilt van alle andere dier- en menssoorten door de gave om eigen mythen (godsdiensten, maatschappijvormen, culturele waarden) te kunnen verzinnen die geen biologisch fundament hebben maar wel tot grote samenwerkingsverbanden leiden. Tot zo ver interessant. Vervolgens moet ineens alles met die stelling verklaard kunnen worden. Dat wordt na 150 bladzijden vrij vervelend, vooral omdat de bewijslast zo nu en dan de n=1 niet overstijgt. En teleurstellender nog, Harari waakt er zorgvuldig voor om geen heilige huisjes binnen de huidige heersende maatschappelijk culturele mythe om te schoppen, in tegendeel. Vrouwen en mannen zijn biologisch identiek (!) ondanks X en Y chromosomen, hormonen en borstvoeding, dus alle maatschappelijk verschillende rolpatronen tussen mannen en vrouwen zijn door maatschappelijke mythen opgedrongen. Dat in de dierenwereld ook duidelijke rolpatronen voorkomen (bijv het gedrag in de groep van stieren vs koeien, hanen vs kippen, om het maar even Harari simpel te houden) doet opeens niet ter zake. En bijv homofielie is geen biologische anomaliteit die geen bijdrage levert aan de menselijke voortplanting (dat is een verzonnen mythe) want draagt juist bij aan meer begripvollere en dus stabielere samenlevingen. Allemaal heel sociaal wenselijk en maatschappelijk correct, niks mis mee, maar duidelijk meer populistisch dan wetenschappelijk gedreven. Harari lijkt zelf meer product van de heersende sociale mythe van zijn tijd die graag veel boeken wil verkopen dan een wetenschapper die gewaagde statements durft neer te zetten. Daarom wmb geen aanbeveling voor wie iets meer diepgang en onderbouwing zoekt.

Helaas verzandt het boek vooral in persoonlijke opvattingen van de auteur. Het boek gaat vooral over de wereldbeschouwing van Harari waarin hij vooral de negatieve kant van de mensontwikkeling en elementen als religie benadrukt. Veel kennissen zijn gestopt met lezen vanwege het negativisme dat niet lijkt op te houden. Van interessante feiten en theorieën is een significant deel vooral ingelegd door de schrijver, ontbreekt het een en ander aan onderbouwing en zijn er zelfs feitelijke onjuistheden te ontdekken.

Bijvoorbeeld: de schrijver is een historicus maar draait er zijn hand niet voor om om biologische definities te formuleren die vooral naturalistisch en nihilistisch van aard zijn. Er wordt geen bronvermelding gegeven bij de definities, en ik denk niet dat die ergens te vinden zijn aangezien er heel veel filosofische aannames worden gedaan.

Vreemd dat dit boek een bestseller is.

Het boek geeft op indrukwekkende wijze een beeld van de tocht die de mens, excuus: homo sapiens, 1 van de mensensoorten, afgelegd heeft van jager/verzamelaar tot tobber te midden van (gen-)technologie, wezensvraagstukken en het streven naar geluk. Alle wetenschappelijke disciplines passeren de revue en je krijgt een hele boekenkast vol wijsheid over je uitgestort. Alles in een vaak grappige vertelstijl. Het is daarbij uitstekend vertaald zodat het boek lekker wegleest.

Een geweldig boek met zeer veel snelheid en kennis geschreven. Een absolute aanrader voor iedereen. Wat mij betreft moet iedereen dit lezen en zo zijn of haar kennis over het ontstaan van de mensheid vergroten.

Goede schrijfstijl maar auteur vervalt veel in herhalingen en dikwijls is het nogal langdradig.

In tegenstelling tot de recensies, vond ik het boek niet om door te komen. Heb 5 dagen over 100 pagina’s gedaan. Ik ging twijfelen aan mijn intelligentie. Als je Googled op de recensie van de Volkskrant, zegt deze recensent in hele mooie woorden hetzelfde als ik zeg: hij was het spoor bijster en hij was blij dat hij het boek uithad.

Ik heb vele boeken gelezen (geen doktersromannetjes), dit is de eerste die ik niet uit ga lezen. Jammer, want het leek een heel veelbelovende lees- en leerervaring te worden.

op zich is het een goed geschreven informatief boek, maar door de duidelijk eigen agenda (vegan, atheist) die duidelijk naar voren komt, wordt het al gauw irritant. Had hij het geschreven zonder deze opvattingen te pushen dan was het zonder meer een zeer goed boek geweest. Nu gaat het in de loop van elk hoofdstuk irriteren en de gaten in zijn verhaal / theorie gaan dan erg opvallen.

Na de vele aanbevelingen en mijn eigen overweging om een boek van een israelische auteur te willen lezen. Heb ik mijn vooroordelen opzei gezet en ben aan dit boek begonnen. Helaas heeft de schrijver dit niet gedaan.
Naast achterhaalde theorieën staan er betrekkelijk veel fouten in. Voor de leek wellicht een boeiend boek, wel lastig en uit de lucht geschreven door simpele gegevens eufemistisch en omslachtig uit te drukken. Langdradig en herhalend en voor mij weinig vernieuwend. Voornamelijk worden er in dit boek op omslachtige wijze betreden paden bewandeld.

De evolutie van de mens super duidelijk en scherp verteld. Soms confronterend, maar vooral verhelderend om te lezen. Mijn beeld van de wereld (en vooral de mens) is veranderd. Als iedereen dit boek zou lezen zouden we elkaar misschien een beetje beter begrijpen.