Schaduwliefde

In de tien verhalen die in deze bundel bijeengebracht zijn, toont Van Laerhoven zich wederom een begenadigd verteller, die bovendien kan putten uit een schat van ervaringen met betrekking tot de landen waar zijn verhalen zich afspelen. Als freelancer bezocht hij een groot aantal brandhaarden, waaronder Somalië, Liberia, Soedan, de Gaza-strook, Iran, Irak, Myanmar, Mozambique, Albanië en Kosovo, die het decor van deze verhalen vormen.

Gewaarschuwd door de informatie op de achterflap moet de lezer bedacht zijn op een aantal ontstellende wreedheden die beschreven worden, maar achteraf bezien vallen die mee en overstijgen geenszins het gehalte van gelijkaardige monstruositeiten die het dagelijkse nieuws ons brengt. Die geweldplegingen zijn het ook niet waar het om draait: liefde en mededogen die tussen de gebeurtenissen doorschemeren, laten de diepste indruk na.
Weliswaar laten de verhalen zien waartoe mensen uit naam van liefde en hartstocht toe in staat zijn, maar toch zijn deze ‘littekens van het hart’ niet datgene wat de lezer bijblijft.
Dat zijn daarentegen de momenten waarop doodgewone menselijkheid en humor ondanks alles aan de dag treden: als een oud-legionair eindelijk de waarheid durft te vertellen, als een man de liefde van een vrouw boven zijn eigen eer stelt en als vriendschap mannen mirakels laat verrichten.

Vooral in het openingsverhaal klinkt af en toe de stem van Isaak Babel door, de meester van oorlogsverhalen in De rode ruiterij, al is Van Laerhoven spraakzamer en vrolijker en gebruikt hij een bloemrijke en barokke taal. De titel van het boek geeft evenals de afbeelding op de voorkant de tegenstelling aan die als een rode draad door alle verhalen loopt: liefde in de schaduw, duisternis en licht.

Het zijn geen verhalen om allemaal achter elkaar te lezen, daarvoor is hun impact te heftig. Maar wie de verhalen één voor één als het ware ‘proeft’, blijft achter met de verwondering dat hoeveel wreedheden de mens ook kan begaan, de liefde zich toch niet laat onderdrukken. Dat tilt dit boek een stuk boven het genre uit. Van Laerhoven beschrijft dat meeslepend en laat de lezer in dit boek zijn eigen tijd en plaats vergeten.

Schaduwliefde bevat een tiental verhalen waarin auteur Bob van Laerhoven de schaduwzijde van de liefde belicht. Op zoek naar het antwoord op de vraag waarom mensen toch zo wreed kunnen zijn jegens elkaar, concentreert de auteur zich op individuen. Het decor waartegen hij zijn vraag afzet is er echter een van ideologie, religie en politiek.

De verhalen spelen zich af in diverse landen en leiden de lezer van het hedendaagse Syrië via het Algerije van de jaren vijftig tot Belgisch Congo in de jaren zestig. Rode draad is echter immer de destructieve gevolgen van onze hartstochten.

“Ik zweet in mijn ranzige hotelbed. De ramen zijn open, de gordijnen gesloten. Naast me ligt mijn schaakbord, de stukken schots en scheef. Buiten doen de kleuren haasje-over in een wegdrijvende hemel boven de verweerde gebouwen, zwartgeblakerd door industrieel stof.”

Het feit dat Van Laerhoven als journalist in conflictgebieden werkzaam is geweest sijpelt door in enkele van zijn verhalen. Sommigen spelen zich daar namelijk af. Met zijn gekende beeldende schrijfstijl boeit Van Laerhoven ook met deze bundel weer bovenmatig. Zijn verhalen raken en zetten aan tot nadenken en wellicht zelfs tot zelfreflectie.

“Terwijl hij deze theorie aan Ma Sarita probeerde te verpatsen, groeide Johnny’s verwarring. Wat een geloofwaardige en zelfs interessante leugen met een diepe psychologische gelaagdheid had moeten worden, was uitgedraaid op een hakkelende en chaotische rotzooi.”

Fraai feit is bovendien dat de verhalen in Schaduwliefde enorm van elkaar verschillen. Het ene is nietsontziend, het ander weer veel milder van toon. Het zijn juist deze tegenstellingen die deze bundel zo boeiend maakt. Tenslotte is de liefde ook niet alleen maar zachtaardig of uitsluitend wreed. De samenstelling van Schaduwliefde is feitelijk net zo grillig als de liefde zelf. De schrijfstijl van Van Laerhoven mag dan in deze bundel divers zijn, wat de verhalen als gemene deler hebben is de toegankelijkheid, de vlotte pen, het beeldende perspectief. Dat is feitelijk de grote kracht van Van Laerhoven. Of hij nu een thriller schrijft of een bundel korte verhalen.

Kortom, Van Laerhoven is er opnieuw in geslaagd te verrassen en te imponeren met zijn Schaduwliefde!

Over de auteur
Bob Van Laerhoven (1953) is journalist, globetrotter en columnist. Hij is schrijver van meer dan 30 boeken en is doorgebroken in de VS, Frankrijk en Canada. Bob Van Laerhoven publiceerde in de leidende internationale magazines Ellery Queen’s Mystery Magazine en Wasafiri. Onlangs nog riep The San Diego Book Review zijn Dangerous Obsessions uit tot de beste bundel korte verhalen van 2015. Met De wraak van Baudelaire, een internationaal succes, won hij de Knack Hercule Poirotprijs 2007. De Engelse vertaling Baudelaire’s Revenge won in 2014 de USA Best Book Award in de categorie Mystery/Suspense.

Uitvoering
Uitgever: Houtekiet
ISBN: 9789089247742
Paperback, 240 pagina’s

Schaduwliefde gaat voornamelijk over liefde, maar belicht tegelijkertijd de andere kant van liefde: waar deze liefde toe kan leiden. Dat heeft niets meer met liefde te maken.

In de tien verhalen in Schaduwliefde is realiteit door de auteur op een geloofwaardige manier vermengd met fictie. De kennis van Van Laerhoven over de locaties en de bewoners waarover hij schrijft ligt hier aan ten grondslag.
Tijdens het lezen is het alsof naar een programma gekeken wordt waarin achtergronden belicht worden van gruwelijke misdaden die gepleegd werden in realiteit of in de gedachten van in oorsprong liefhebbende personen.
Waar houdt liefde op en wordt het een reden om met oogkleppen op, iets of iemand te volgen. Blijkt het uiteindelijk de aard van het individu te zijn of gebeurde er iets in zijn of haar leven waardoor de reacties zijn zoals ze zijn? En is het dan minder erg?

"Vroeg of laat gaat het hart dood aan de littekens die leugens maken."

De tien verhalen zijn stuk voor stuk een eyeopener. Het ene verhaal is rauw en grof, het andere is daarentegen heel begrijpend en aardig voor het personage maar alle tien zijn ze door de auteur in duidelijke taal neergeschreven. Na het lezen blijf je nog een tijdje hangen in de beschreven sfeer en kunt zo de boodschap nog even laten bezinken.

Ik heb deze tien verhalen in Schaduwliefde graag gelezen omdat ze me meegenomen hebben op een reis door de tijd en door verschillende locaties, maar bovenal om te zien waar hartstocht toe kan leiden als het de kans krijgt. Hartstocht is tenslotte niet alleen toepasbaar in de liefde en dat moeten we onder ogen blijven zien.

Samenvatting
Het eerste verhaal over een oorlogsveteraan is niet fraai maar wel met humor verteld, deze contradictie over zijn tijd als legioensoldaat en hoe hij de waarheid verfraait is niet anders dan wat velen doen om fouten te verdoezelen en/of zich beter voor te doen.
De andere verhalen gaan over onmacht en onbegrip, verraad, grove leugens, angst, ongelooflijke egotrippers, oorlogsgevolgen, haat, hallucinaties en hele wrede verhalen. Stuk voor stuk verschillende verhalen, allemaal totaal meedogenloos.

Mijn mening
Het zijn rauwe, onbevattelijke, verraderlijke en leugenachtige verhalen over levens die niet vlekkeloos verlopen en me aan het denken hebben gezet. Wat voel ik me gezegend dat ik me hier in mijn eigen huis veilig kan voelen. Nog nooit eerder heb ik zulke hartverscheurende, vaak erg verbitterde en soms woede-opwekkende verhalen gelezen.

Conclusie
Het zijn verhalen uit bijzondere levens, niet altijd te bevatten, soms een beetje vaag, soms erg hard, levens vol leugens, allemaal allesbehalve rooskleurig.
Door de diversiteit van de verhalen een ongelooflijke eyeopener en zeker een aanrader!

Geschreven bij Schaduwliefde

Bob Van Laerhoven is in Vlaanderen vooral gekend voor zijn thriller De wraak van Baudelaire, waarvoor hij de Hercule Poirot prijs won in 2007. Maar hij is veel meer dan een thriller auteur, van begin jaren ’90 tot 2005 was hij freelance journalist en columnist in conflictgebieden zoals Somalië, Liberia, Soedan, Irak, Myanmar, Kosovo, … Invloeden hiervan zijn terug te vinden in zijn boeken, alsook in Schaduwliefde. De kortverhalen spelen zich grotendeels af in conflictgebieden zoals Syrië, of Algerije tijdens de oorlog. Bijzonder aan dit boek is dat het eerst in verschillende talen uitgebracht werd, zoals in het Amerikaans, Spaans, Italiaans, Zweeds, Pools en Portugees en nu pas in het Nederlands.

Bob heeft een zeer vlotte pen en schrijft in een klare duidelijke taal. Hij weet zijn lezers te boeien door zich te richten op enkele bijzondere vraagstukken. Je wordt ook meermaals wakker geschud tijdens het lezen van Schaduwliefde. Liefde is namelijk niet altijd zo mooi en dat is hetgeen Bob wil benadrukken met dit boek. Als lezer ga je je niet alleen vragen beginnen stellen hierover, maar je zult er ook over nadenken.

Kortverhalen kunnen mij over het algemeen minder boeien, maar na het lezen van dit boek zal ik toch mijn mening moeten herzien, want hier is het net een meerwaarde. Aan de hand van de verschillende verhalen is de auteur er namelijk in geslaagd om de verschillende zijden van liefde aan te tonen. Interessant is ook dat de auteur sociale thema’s aanraakt in zijn verhalen. Zo komt er in een eerste verhaal de eenzaamheid onder ouderen aan bod, in een ander verhaal corruptie in een land als Peru, etc… . Doordat het allemaal vervat zit in verscheidene verhalen worden de verschillende thema’s van elkaar afgebakend waardoor ze nog meer benadrukt worden. Elk verhaal bevat zijn eigen sociale thema’s die zo extra geaccentueerd worden. Af en toe even adem halen tussen de verschillende verhalen was toch wel nodig. Hoewel het allemaal non-fictie verhalen zijn, kreeg ik het gevoel dat ik een of ander filosofisch boek aan het lezen was, want Bob geeft ons als lezer zeker stof tot nadenken. Iedereen is geïnteresseerd in liefde en heeft er tal van vragen over en Bob neemt wel een zeer duister kantje van deze liefde onder loep.

Schaduwliefde is bijzonder en zet één ieder van ons aan tot nadenken. Deze interessante reis doorheen tijd en ruimte scoor ik 4 sterren ****