't Hooge Nest

“Vertel dit verhaal!”
het gruwelijk verbazende en waar gebeurde verhaal van ’t Hooge Nest.
Roxane van Iperen en haar echtgenoot zijn in 2012 op zoek naar aan andere woning. Toen zij in Naarden ’t Hooge Nest zagen staan, wisten ze het direct. Dit zoeken we! Wat een prachtige plek!
Voordat ze in de villa kunnen gaan wonen moet het grondig worden gerenoveerd. Die renovatie levert verbazingwekkende gegevens op, iedere plank die wordt losgewrikt, elk luik in de vloer dat wordt geopend, elke dubbele wand die wordt ontmanteld … legt het gruwelijke, maar dappere verhaal van het huis bloot.
Van Iperen doet 6 jaar lang een minutieus onderzoek naar de gegevens van dit huis, naar de bewoners tijdens de 2e Wereldoorlog. Zij informeert bij de vorige eigenaresse, in de buurt, bij winkeliers in Naarden zelf, bij kadasters, archieven, “…op 4 en 5 mei zette ik een tafel buiten met de historie van deze villa en of mensen er meer over wisten..” Zo reconstrueert zij een bizarre puzzel. En …..langzaamaan wordt het beeld scherp.
In deze villa zochten Lien en Janny Brilleslijper met hun gezinnen , hun ouders en broer veiligheid in de voor Joden bedreigende, gevaarlijke tijd van de 2e Wereldoorlog. Vanuit deze plek organiseerden zij het illegale verzetswerk, boden anderen een ‘veilige haven’ aan middenin het bos. Ook al zit de omgeving, het Gooi, vol met foute Nederlanders, het wemelt er van de fascisten. Deze verlaten plek in het bos heeft iets weg van het Trojaanse paard!
Het boek beschrijft in vlot leesbare taal elke keer een ‘aspect’ van de illegaliteit, dus ook van het leven van de beide hoofdpersonen. Het geheel is ingedeeld in korte hoofdstukken.

Van Iperen kan schilderen met taal:
Blz.176 “… Het water van het IJsselmeer begint te ontdooien en het monotone donkergrijs maakt plaats voor staalblauw. De takken die rond het huis als klauwen naar de hemel graaiden, ontspannen zich en strekken zich naar elkaar uit met ontspruitende knoppen. Het riet van het dak begint op te lichten … verandert langzaam van mosgroen naar okergeel … de luiken lijken met een nieuwe glanslaag te zijn geschilderd…..”
Zij kan binnen de tekst laten voelen dat de spanning oploopt dmv kortere zinnen, beeldspraak.
“…. De spanning sluipt dichterbij over het spoor …… dwarsligger na dwarsligger….”
De bewoners van ’t Hooge Nest worden verraden. Ze komen ten slotte allemaal terecht in Westerbork. En met het laatste transport in Auschwitz.
“ ..Auschwitz overleef je niet alleen. Je moet elkaar in de gaten houden, zeiden de beide zussen. Je moet elkaar moed inspreken. We komen hier samen uit. Een besluit” ze knikken allebei! Blz 290.
Bij het lezen van de beschrijvingen van wat mensen, mannen, vrouwen en zelfs kinderen moeten doormaken … realiseer je je amper dat deze mensen het echt hebben moeten doorstaan. Door dit boek dringt het nog eens bitter-scherp door, dat dit verteld is door degene die het zélf hebben meegemaakt. Zelfs het terugkijken, het herbeleven en het vertellen vergt al heldenmoed!
Weer een boek over de oorlog? Ja, vertel dit verhaal! is de dringende boodschap van de nabestaanden van ‘t Hooge Nest, het is anders dan veel verhalen die de wereld kent. Geen Joods verzet? Er waren wel degelijk Joodse verzetshelden. En vrouwelijke bovendien.
Het verhaal moet N U worden verteld. Ook nu wordt er gesproken over vreemde elementen, zoals asielzoekers, moslims en zeker ook weer Joden, aldus Roxane van Iperen in een interview met Het Parool: 15-11-2018
Een boek dat iedereen zou moeten lezen en eigenlijk op een scholierenlijst moet verschijnen!

Ik dacht heel veel te weten van WO2 maar toch weer verrast door dit boek. De schrijfster is zeer gedegen te werk gegaan, Heel boeiend en aangrijpend de geschiedenis van de familie Brilleslijper te lezen. Geschokt ook door de beschrijving van de rol die de hogere- en middenklasse vervulden in de oorlog. Onder hen de grootste groep verraders en met name in het Gooi. Uberhaupt is het niet voor te stellen dat Amsterdammers voornamelijk toekeken hoe hun joodse stadsgenoten werden weggevoerd. Triest is ook de rol van de politie

Wat een indrukwekkende en onvoorstelbare belevenissen van de zussen! Super dapper hoe zij de strijd zijn aangegaan. Zelf vraag ik me af of ik dat zelf zou kunnen met alle risico's..... Het zet je aan het denken.
Geweldig uitgebreid onderzoek gedaan, knap gedaan. Eerst even wennen aan de schrijfstijl omdat ik een roman-vorm had verwacht. Ik zeg lezen!

De namen Jean-Louis Pisuisse en Dirk Witte zullen de meeste mensen van nu weinig zeggen. De ouderen onder ons kennen echter vast wel het lied “Mensch durf te leven” dat Pisuisse in zijn glorietijd onnavolgbaar vertolkte. Dirk Witte was de schrijver ervan in 1914. Hij was nadien ook degene die de villa “’t Hooge Nest” liet bouwen aan de bosrijke rand van Naarden en deze als eerste bewoonde.

De villa met zijn bijzondere ontstaansgeschiedenis speelt de hoofdrol in de non-fictieroman -met zeker in het eerste deel sterke trekken van een documentaire- van Roxane van Iperen over de lotgevallen van de Joodse zussen Lien en Janny Brilleslijper in de Tweede Wereldoorlog. Roxane woont er sinds 2012 zelf met haar gezin en heeft diepgaand onderzoek gedaan naar de gebeurtenissen in de oorlog in en rond de villa. Dat leverde een schat aan belangwekkende historische informatie op die Van Iperen heeft verwerkt tot een zonder meer indrukwekkend epos.

De zussen Lien en Janny Brilleslijper en hun partners Eberhard Rebling (jawel, van Duitse komaf) en Bob Brandes wonen bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog respectievelijk in Amsterdam en Den Haag. Zij worden al snel actief in het verzet en lopen voortdurend groot gevaar. Als na de februari-staking in Amsterdam in 1941 de Jodenvervolging steeds grotere vormen aanneemt, wijken ze uit naar het Noord-Hollandse Bergen.
In 1943 moet een deel van de bevolking van Bergen weg uit die plaats vanwege de bouw van de Atlantikwall die de geallieerde invasie beoogde te voorkomen. De familie Brilleslijper c.s. huurt van de rijke Amsterdamse gezusters Jansen de villa ’t Hooge Nest in Naarden die door zijn geïsoleerde ligging uitgroeit tot een veilig verblijf voor de familie, ook al wemelt het in ’t Gooi van de NSB’ers en andere collaborateurs. Al snel wordt het huis ook een onderduikadres voor Joden en andere vervolgden. Er zijn tijden dat er twintig of meer mensen wonen. Dat gaat relatief goed totdat er steeds meer onderduikadressen worden verraden en op onmenselijke wijze worden ontmanteld door de Duitsers.

“Zo voelt ’t Hooge Nest in het voorjaar van 1944 als een snelkookpan, met te veel mensen onder te hoge druk, die op allerlei manieren uitgangen zoeken om maar wat spanning te laten wegvloeien.”

Te langen leste wordt ook het adres van de familie Brilleslijper verraden en er volgt een afschuwelijke periode van ontberingen en verschrikkingen als zij via kamp Westerbork naar Auschwitz worden gedeporteerd. Daar treffen zij Otto, Edith, Margot en Anne Frank.
De terugkeer van de schaarse, in deplorabele omstandigheden verkerende overlevenden via kamp Bergen-Belsen is de laatste fase in een onmenselijke keten van afschuwelijke, met geen pen te beschrijven wederwaardigheden.

Roxane van Iperen is er wél en zeer goed in geslaagd met haar pen te beschrijven hoe weerzinwekkend de Jodenvervolging en het “leven” in de concentratiekampen in WO II was. Ze heeft, zoals je van een ervaren journaliste mag verwachten, een vlotte schrijfstijl waarmee ze het verhaal ondanks de voortdurende zware lading toegankelijk weet te houden. Geen lastige woorden, geen gezochte metaforen, Van Iperen schrijft een vloeiend verhaal dat de lezer voortdurend in zijn greep houdt. Er zijn talloze emoties in het boek, de ene nog heftiger dan de andere. Vooral aan het slot maar zeker niet alleen daar, zal menig lezer een traantje wegpinken. Het verhaal maakt onvermijdelijk diepe indruk. Zoals ook sommige andere non-fictieromans over WO II dreunt het epos nog lang na. En dat is een verdienste van de schrijfster. Het gaat immers over een periode in de vaderlandse geschiedenis die altijd aandacht moet blijven houden.

“’t Hooge Nest” van Roxane van Iperen is een zeer goed boek en verdient vier gedocumenteerde sterren.

In het begin moest ik wennen aan de schrijfstijl, maar nadat ik er eenmaal aan gewend was moest en zou ik weten hoe het met de familie af zou lopen. Ik heb al veel boeken gelezen over dit soort onderwerpen, maar nog nooit een verhaal zoals deze.
Ik ben heel blij dat het verhaal van deze familie nu verteld is en raad ook iedereen aan om te lezen.

Een ontroerende reconstructie over het verleden van twee Joodse zussen die woonden in 't Hooge Nest. Ondanks dat het een zeer donkere periode in onze geschiedenis was, wisten beide zussen Brilleslijper toch licht te brengen voor andere Joodse mensen. De schrijfster Roxanna van Iperen heeft deze persoonlijke geschiedenis betrokken, respectvol maar ook ontroerend geschreven. Het boek claimt daarmee een vaste plaats in onze traditie van vaderlandse geschiedenisboeken!

Een mooi geschreven boek over het lot van een familie in de donkerste en afschuwelijkste tijd van de vorige eeuw. Zowel spannend als ook hartverscheurend. Onvoorstelbaar lijden, mensonterende praktijken,liefde en zorgen voor elkaar... het beneemd je de adem en laat je niet meer los.

Ongelofelijk verhaal dat me door alle emoties heeft meegenomen. Schaamte voor de Nederlandse collaboratie; ontzag voor de kracht van deze twee zussen; verbazing over de samenloop van omstandigheden; ongeloof, weerzin voor de gruwelijkheden die door de Nazis zijn begaan; verdriet over het lot van de familie en de zusjes Frank; maar ook het gevoel van geluk, hoop en saamhorigheid in ‘t Hooge Nest. Waanzinnig goed onderzocht en geschreven. Ik was zo onder de indruk dat ik op een zondag met de familie langs het huis ben gefietst. Verplichte kost die de omstandigheden in Nederland, Amsterdam en ‘t Gooi goed beschrijft.

Het is moeilijk een dergelijke historie op een tactvolle manier te vertellen en naar mijn mening is Roxane daar uitstekend in geslaagd. Wat een top boek. Ben erg blij dat ik het heb gelezen

Geschreven bij 't Hooge Nest

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: ’t Hooge Nest is by far het meest aangrijpende en indrukwekkende boek dat ik ooit heb gelezen.
Mijn interesse in de geschiedenis rondom de Tweede Wereldoorlog startte al op de basisschool en heeft zich verder ontwikkeld in het lezen van boeken over deze vreselijke periode. Toen ik hoorde over het bestaan van dit boek, kon ik dus ook niet anders dan ‘m te kopen en te lezen. Tijdens het lezen van het boek, werd ik overspoeld door emoties die alle kanten op gingen. Van woede en onbegrip, tot onmacht en verdriet.

De wijze waarop je in dit boek wordt meegenomen in het verhaal van de twee Joodse zusjes, maakt dat het voelt alsof je je midden in dezelfde situatie bevindt. Hierdoor blijft je als lezer continu geprikkeld en naar mijn mening komt dit het verhaal absoluut ten goede.
Ik zou pagina’s vol kunnen schrijven als recensie voor dit boek, maar ik kan eigenlijk alleen maar zeggen: ga ‘m lezen!

Nog niet eerder las ik een boek dat mij zó heeft ontroerd en aangegrepen. Het is in niets te vergelijken met andere boeken die ik las, dus mede hierom verdient dit boek – en uiteraard ook deze auteur – absoluut vijf sterren.