Terug kom ik niet het leven van een vluchtelinge

OVER DE INHOUD:
Hoe schrijf je een schilderij?
Hoe schrijf je een leven?

Met deze roman is de wens van Tatiana in vervulling gegaan: een herinnering achterlaten voor haar kinderen en kleinkinderen, zodat zij weten waar hun roots liggen.

In ‘Terug kom ik niet’ beschrijft Tatiana haar leven vanaf haar jongste jaren tot en met september 2017, ze is dan zeventig jaar.

Afwisselend vertelt de auteur over haar verleden en het heden. In het boek zijn tientallen familiefoto’s opgenomen.

De auteur neemt de lezer mee op haar levensreis van Bratislava haar geboorteplaats in het voormalige Tsjecho-Slowakije naar Amerika, Wenen, Hongarije, Sint-Maarten en gaat in 1968 als politiek vluchtelinge naar Nederland waar ze nog steeds woont.
Ze schrijft over de verschillen in leven, cultuur en geloof, de Praagse lente, het Warschaupact en het IJzeren Gordijn, dat niet alleen bedoeld was om vijanden buiten te houden, maar vooral om eigen mensen binnen te houden.

Tatiana groeit op in een liefdevol gezin. Ze heeft twee jongere zussen en één jongere broer. Haar vader is chirurg en alle kinderen krijgen de kans om te studeren.
Tatiana gaat graag naar school, houdt van sporten en heeft veel vrienden. Ze is een gelukkig kind, maar wil meer. Om die reden verlaat ze het grijze, onvrije communistische systeem en verhuist naar het zonnige Californië.
De auteur vertelt hoe moeilijk de leefomstandigheden in het voormalige Tsjecho-Slowakije waren en naderhand in Oost-Duitsland, maar ook over de tijd dat ze in Amerika woonde en waar ze mooie herinneringen aan heeft.
Titiana schrijft over de familie, zowel aan vaderskant als aan moederskant.
Haar huwelijk met haar ex-man Milos en haar huidige echtgenoot Jeffrey komen ook ter sprake, evenals haar twee zoons en hun partners en kinderen. Ook deze periode kent de nodige obstakels en haar leven gaat niet altijd over rozen.

‘Een herinnering is het enige paradijs waaruit we niet verdreven kunnen worden.’

(Jean Paul)

MIJN MENING:
Tatiana laat in deze roman zien, dat het mogelijk is om iets van je leven te maken, ondanks alle obstakels en tegenslag. Ze vertelt wat het voor haar heeft betekend om haar familie elf jaar niet te kunnen bezoeken. En dat ze in staat is geweest studie en gezin te combineren. Dat ook haar huwelijk een lastige periode kende en hoe ze de problemen van haar oudste zoon wist op te lossen. Hoe blij en dankbaar ze nu is met haar leven. De auteur is een vechter en heeft doorzettingsvermogen anders had ze nooit kunnen bereiken wat ze nu heeft. Tatiana is een voorbeeld voor velen.

De auteur weet goed te verwoorden hoe haar leefomstandigheden waren en zijn. Haar schrijfstijl is eenvoudig. Situaties beschrijft ze beeldend. Door het boek heen is de volgorde waarin ze iets vertelt niet altijd meteen te volgen, maar wordt een aantal bladzijden later duidelijk.

Gebeurtenissen en gevoelens worden nauwelijks uitgediept. Het is geen gemakkelijke opgave om bijna zeventig jaar van een leven, waarin veel is gebeurd, te verwoorden in slechts tweehonderdeenentachtig bladzijden, en dat blijkt ook bij het lezen van dit boek.
Desondanks is Tatiana erin geslaagd om haar kinderen en kleinkinderen een waardevol document achter te laten, dat met veel liefde is geschreven en waarin ze kunnen lezen waar hun roots liggen, hoe haar leven is verlopen en onder welke moeilijke omstandigheden zij zich staande heeft weten te houden.

Het leven is lief, het leven is mooi
Maar je moet moedig zijn.
Moet je momenten overwinnen
Als je het niet meer ziet.

De auteur van dit gedicht is onbekend en is door Tatiana vrij vertaald.

‘Terug kom ik niet’ is een boek over de kracht van moed en vertrouwen. Zelfvertrouwen, mag ook. Bijna feitelijk schrijft Tatiana Wijnberg over haar leven, als was er minder gebeurd dan ze beschrijft en heeft meegemaakt. Het boek leest als een trein, is hier en daar bijna spannend. Fraaie wisselingen in de chronologie, wat elk hoofdstuk als nieuwe kennismaking benadrukt. Wat na het lezen van de laatste zin van het boek blijft hangen is de kunst van moed. Pracht boek!

Supermooi geschreven boek van een bijzondere vrouw.