The Gulag Archipelago (Abridged edition)

Geschreven bij The Gulag Archipelago

Na eerder al het een en ander te hebben gelezen over het Gulag systeem in de voormalig Soviet Unie, maakt dit boek als geen ander duidelijk wat voor beleid er werd gevoerd inzake het gevangenen systeem en de politieke vervolging die in stand werd gehouden. Ondanks dat dit de ingekorte versie van de oorspronkelijke drie boeken die Solzhenitsyn heeft geschreven (welke samen 'The Gulag Archipelago' vormen), doet het niet af van het werk. Solzhenitsyn heeft aan deze beknopte versie dan ook actief meegewerkt. Al met al een zeer indrukwekkend boek, dat een heel realistisch beeld schetst van de verschrikkelijke en mensonterende gebeurtenissen die aan zoveel mensen het leven heeft gekost, en vele anderen voor het leven heeft getekend in de voormalig Soviet Unie. Zeer de moeite waard!

Geschreven bij Gulag Archipelago Volume 3, The An Experiment in Literary Investigation 03 Gulag Archipelago, 19181956

Dit is boek 3 (de laatste) van een van de bekendste boeken ter wereld uit de vorige eeuw. Elke van de 3 boeken bestaat weer uit 'delen', dit boek bevat deel V, VI en VII. Ik las de Nederlandse vertaling (die overigens een pluim waard is).

Boek 1 ging over het Sovjet straf- en gevangenissysteem en het transportsysteem naar de Goelag en boek 2 over het leven in de strafkampen en de invloed ervan op het dagelijks leven daarbuiten. Dit boek 3 gaat over de dwangarbeiderskampen, de (al dan niet collectieve) ballingschappen en bevat een nawoord. En hoewel het gelijk is om dit boek te lezen zonder de boeken 1 en/of 2 te hebben gelezen, is dat niet aan te raden, omdat het voortborduurt op die eerdere boeken, met name op deel 1.

Na alle 3 de boeken te hebben gelezen wordt het tijd om te recapituleren. Het is taaie kost, maar de doorzetter krijgt een uitzonderlijk fraai beeld over het leven in een maatschappij die volkomen is ontspoord. Je gaat je afvragen hoe je zelf zou hebben gereageerd en je gaat je echt beseffen dat ons huidige leventje in een rechtsstaat eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend is, dat dat soms bevochten moet worden en hoe zinloos het toch kan zijn om dat gevecht daadwerkelijk aan te gaan.

Dit is in essentie een geschiedenisboek, maar bepaald geen gangbaar geschiedenisboek. De werkelijke boodschap had ook met een fractie van het huidige aantal pagina's overgebracht kunnen worden. De meerwaarde is dat dit boek veel 'menselijker' en gedetailleerder is dan reguliere geschiedenisboeken. De echte hoofdlijnen, waarop geschiedenisboeken normaliter focussen, lijken hier bijzaak. Het komt soms over als een stortvloed aan ruw bronmateriaal bijeengehouden door Solzjenitsyns breedsprakige, maar zeer leesbare, scherpe en ironische analyses.

Desalniettemin is dit een uitzonderlijk historisch document, een mijlpaal van de 20e eeuw, een monumentaal werk, een boek dat eigenlijk iedereen met enige politieke / geschiedkundige / sociologische / criminologische interesse gelezen zou moeten hebben.

Geschreven bij The Gulag Archipelago: v. 2

Dit is deel 2 van een van de bekendste boeken ter wereld uit de vorige eeuw. Het totaal bestaat uit 3 boeken. Elke boek bestaat weer uit 'delen'. Boek 2 bevat deel III en IV. Ik las de Nederlandse vertaling.

De boeken gaan over de strafkampen van Stalin, die door dit boek bekend kwamen te staan als de "Goelag Archipel". Waar boek 1 ging over het straf- en gevangenissysteem in de Sovjet-Unie onder Stalin en het transportsysteem naar de Goelag, gaat boek 2 over het leven (als je dat tenminste nog zo kan noemen, het waren vernietigingskampen, en al lezende vraag je je af hoe het mogelijk is dat er überhaupt nog iemand levend uit is gekomen) in de kampen zelf en over de invloed van de kampen (of eigenlijk het dictaroriale regime meer in het algemeen) op het dagelijks leven buiten de kampen.

Hoewel het op zich wel mogelijk is om boek 2 te lezen zonder boek 1 te hebben gelezen, is dat niet aan te raden omdat boek 2 voortborduurt op boek 1 en terminologie gebruikt die in boek 1 wordt uitgelegd.

Verder geldt eigenlijk alles wat ik in mijn bespreking van boek 1 al schreef ook voor boek 2, dus verwijs ik daar kortheidshalve naar. Ik vond boek 1 net iets interessanter, maar dat is puur persoonlijk.

De enige aanvulling die ik nog heb is dat mij, naarmate ik verder kwam, de langdradigheid van het boek wat meer ging storen, vandaar toch een puntje aftrek.

Een werkelijke inzage in hou communisme een land naar de afgrond kan helpen. Iedereen in jouw omgeving die zich- of haarzelf associeert met het communisme zal dit boek voor Sinterklaas, kerst of hun verjaardag moeten krijgen

Geschreven bij The Gulag Archipelago: v. 1

Dit is een van de bekendste boeken ter wereld uit de vorige eeuw. Het gaat over de strafkampen van Stalin, die door dit boek bekend kwamen te staan als de "Goelag Archipel". Het bestaat uit 3 boeken, waarvan dit de eerste is. Elke boek bestaat weer uit 'delen', boek 1 bevat deel I en II). Ik las de Nederlandse vertaling.

Solzjenitsyn beschrijft in dit boek zijn ervaringen als gevangene in de Gulag, maar ook die van anderen (van horen zeggen). Boek 1 gaat over het gevangenissysteem en het transportsysteem naar de Gulag.

Enerzijds is dit een echt geschiedenisboek (geen fictie), maar een normaal geschiedenisboek is het niet: wetenschappelijk verantwoord is het niet en Solzjenitsyn pretendeert geen objectieve visie te geven. Anderzijds is dit boek veel meer dan een dagboek, doordat het ook de ervaringen anderen weergeeft en alles verklaart en analyseert. Solzjenitsyn is een zeer scherp waarnemer en een prima analyticus.

Het boek staat bekend als een literair meesterwerk, en al lezende wordt duidelijk waarom. Solzjenitsyn heeft een heerlijk ironische manier van schrijven en maakt daarmee duidelijk maken wat een immoreel en onmenselijk, maar ook volstrekt absurd, systeem Lenin en Stalin hadden opgezet echter zonder betweterigheid en wijsheden achteraf. Hij ontziet ook zijn eigen gedrag niet. Wel is het boek af en toe bepaald langdradig.

Het boek is duidelijk geschreven voor een Russisch publiek, en een niet-Russische lezer (of een niet-ingewijde) zit dan ook steeds met de vraag wat dit begrip of deze afkorting ook al weer betekende (de verklarende namenlijst in de bijlagen is behulpzaam, maar de afkortingenlijst niet; iedere keer als ik daar gebruik van wilde maken bleek het een afkorting te betreffen die er niet in stond). In het algemeen kan gesteld worden dat hoe meer je bekend bent met de geschiedenis van Rusland (met name die van de vorige eeuw), des te meer je uit dit boek zal halen. En het boek bevat gen register, dat vond ik een groot gemis.

Licht leesvoer is dit boek bepaald niet. Desalniettemin is dit m.i. een boek dat eigenlijk iedereen met enige interesse in moderne geschiedenis gelezen moet hebben. Maar m.i. is dit ook voor juristisch, sociologisch of psychologisch geïnteresseerden verplichte kost, om te zien hoe een maatschappij en mensen kunnen ontsporen en het strafsysteem misbruikt kan worden.

Geschreven bij The Gulag Archipelago: v. 1

Geniaal, geniaal. Andere woorden zijn er niet voor Solzjenitsyn's magnus opus. Hij beschrijft uitvoerig (ruim 1800 pagina's), meeslepend, en eindelijk fascinerend het dagelijkse leven van zichzelf en zijn kampgenoten en daarbovenop verteld hij ons ook nog eens de geschiedenis van de goelag's waarover voor de uitgave van dit boek heel erg weinig bekend was buiten het sovjetrijk. Het boek is ook vaak chaotisch, soms bijna onnavolgbaar maar met in je achterhoofd de gedachte dat dit alleen maar komt omdat de schrijver terecht de grote angst had dat al zijn werk ingenomen zou worden door de KGB maakt dat het bijna nog fascinerender, je kan het gewoon simpelweg niet wegleggen. Deze Engelse uitgave is ook voorzien van een kort maar goed voorwoord van de bekende Anne Applebaum. De enige reden waarom ik dit boek geen 5 sterren heb gegeven maar 4 is dat het papier en de kaft wel van erg dun zijn en ook geen eeuwig leven zullen hebben, erg jammer want dit is een boek wat zeker een mooie plaats in je boekenkast verdient.

Geschreven bij The Gulag Archipelago

voor iedereen die zich afvraagt wat een idealisme doet met de mensheid als het mooi verwoord word en als het doel alle middelen heiligt, kom te weten tot wat een mens in staat is een andere mens aan te doen en leer van de geschiedenis.

Vertelt een vergeten geschiedenis van de gevolgen van het socialisme van Karl Marx. Miljoenen doden tot gevolg. We weten wanneer rechts te ver gaat: Hitler. Maar we weten helaas niet goed wanneer links te vet gaat. Dit boek vertelt deze gevolgen en vernietigt alle morale claims die socialisten/communisten hebben dat zij deze overtuigingen hebben vanuit de goedheid van hun hart. Want als je wilt weten wat de intenties zijn van een idee, moet je kijken naar de gevolgen. En die waren verschrikkelijk. Wil je weten wat er nu in de samenleving speelt. Lees dit boek.

Mooi boek, goede kwaliteit.

Must read