Trauma en het lichaam Een sensomotorische benadering van psychotherapie

Traumatische ervaringen kunnen ingrijpende sensomotorische reacties tot gevolg hebben: intrusieve beelden, geluiden, geuren, lichaamssensaties, fysieke pijn, verkramping, een gevoel van verdoving. Een effectieve behandeling vraagt dan ook om een holistische geest-lichaambenadering. Door de theorie en techniek van traditionele psychotherapeutische methoden te bundelen met lichaamsgeoriënteerde – ofwel sensomotorische – psychotherapie, heeft Pat Ogden, pionier op het gebied van somatische psychologie, voor een doorbraak in de behandeling van trauma gezorgd. Met haar grote kennis van zaken legt ze uit hoe je beweging en de bewustwording van lichaamssensaties kunt inzetten om traumatische wonden te laten genezen.

Het boek is opgezet in twee delen: theorie en behandeling. In deel een worden het theoretische kader en de onderbouwing uiteengezet van de interventies van Sensorimotor Psychotherapy, gebaseerd op de vakgebieden traumabehandeling, neurowetenschap, gehechtheid, affectregulatie en dissociatie. Uitgelegd wordt dat traumatische ervaringen de fysiologische en emotionele regulatie van het lichaam ontwrichten en hoe je kunt werken met verdedigingssystemen, zelfregulatie en adaptieve responsen van het eigen lichaam van de cliënt om hem of haar te helpen om weer een gevoelde verbinding met het lichaam te krijgen.

Deel twee richt zich op de praktische aspecten van de behandeling en beschrijft de achterliggende gedachte, technieken en vaardigheden van Sensorimotor Psychotherapy, geïllustreerd met casusbeschrijvingen. In deze hoofdstukken wordt een driefasige behandelbenadering gepresenteerd: (1) het ontwikkelen van somatische hulpmiddelen om te stabiliseren, (2) het verwerken van traumatische herinneringen en (3) het eigen maken van somatische integratie. Met de aangeboden methoden kunnen cliënten zich bewuster worden van hun eigen lichaam, hun lichaamssensaties leren waarnemen en volgen, en geleidelijk fysieke handelingen inzetten die zorgen voor zelfredzaamheid en competentie.


Dit is de Nederlandse vertaling van het eerste boek dat Pat Ogden, samen met haar medeauteurs, schreef. Van haar hand is ook in het Nederlands verschenen: 'Sensorimotor Psychotherapy: Interventies voor traumaverwerking en het herstel van gehechtheid' (samen met Janina Fisher), waarin Sensorimotor Psychotherapy verder toegankelijk wordt gemaakt voor het gebruik in de therapeutische praktijk.


Pat Ogden is de oprichter/onderwijsdirecteur van het Sensorimotor Psychotherapy Institute: een internationaal erkend opleidingsinstituut. Ze heeft meer dan 45 jaar ervaring in het begeleiden van cliënten en geeft over de hele wereld les in Sensorimotor Psychotherapy.

Kekuni Minton is medeoprichter en sinds 1993 ook opleider van het Sensorimotor Psychotherapy Institute. Daarnaast heeft hij een vrijgevestigde praktijk.

Clare Pain is universitair hoofddocent bij de vakgroep psychiatrie van de University of Toronto. Verder is ze directeur van de Psychological Trauma Clinic van het Mount Sinai Hospital.