Bot

Charles den Tex is een van de grootmeesters onder de Nederlandse thrillerauteurs. Hij won maar liefst driemaal de prestigieuze Gouden Strop. Vooral maar niet alleen “Cel” (2008, Gouden Strop) en “De vriend” (2012) zijn zeer lezenswaardig.
Na “De erfgenaam” in 2013 bleef het rond Den Tex enige tijd stil op thrillergebied. In 2016 verscheen zijn nieuwe thriller.

Anders dan de lezer zou verwachten ziet de titel “Bot” niet op een platvis of een onderdeel van een skelet doch op een computerprogramma dat als een robot het internet afspeurt. Het woord heeft in deze betekenis overigens de gedrukte Dikke Van Dale nog niet gehaald.
Het verhaal kent evenals onder meer “Cel” en “De vriend” diverse elementen uit de digitale wereld. Laptops, internet en digitaal denken spelen een belangrijke rol. Dat komt doordat Willem Hartma voor zijn ondernemingen onder houdstermaatschappij WillHold een klantinformatiesysteem (hierna kortheidshalve: KIS) heeft laten ontwikkelen dat veel verder gaat dan bestaande computerprogramma’s en ook over de rand van het oirbare gaat. Daartoe heeft Willem de computernerd Bas Pantier ingehuurd die veelal in duistere krochten op het internet opereert.

Als Hartma in het begin van het verhaal dood wordt aangetroffen na een kennelijk uit de hand gelopen seksspelletje ligt het probleem in volle omvang op tafel. Niemand in het bedrijf is in staat het KIS te activeren, en aller ogen zijn gericht op Bas die ook nog een fors bedrag te vorderen heeft op het bedrijf.
Terwijl deze met zijn Chinese vriendin en computernerd T-Li aan de slag gaat en het intussen ook nog druk heeft met andere opdrachtgevers, zoals de feeks George Brassa, de Londenaar Pete en de dubieuze Hanz Derkamp, ontstaat binnen het bedrijf een machtsstrijd.
Willems tijdelijke opvolger Olga ter Miert krijgt het aan de stok met de voorzitter van de Raad van Commissarissen Den Blister die botte methodes en middelen niet schuwt, en met de directeur van WillSecure Rob Frakke. De persoonlijke assistent van de directie Mark Lamander lijkt de enige onkreukbare medewerker in het bedrijf.
Er ontstaat een spannende intrige rondom het KIS. Intussen wordt de opmerkelijke doopceel van de weduwe van Willem, Helen Hartma, gelicht en heeft Bas naast zijn drukke werkzaamheden ook nog ongewild bemoeienis met de relatieproblemen van zijn ouders.
De plot eindigt in een onverwachte draai die de lezer doet glimlachen.

Charles den Tex is een taalvirtuoos die met veelal korte staccato zinnen snel een goed verhaal kan opbouwen. De gebezigde taal is helder, afgewogen en eenvoudig. De sfeerschetsen zijn overtuigend en de belangrijkste karakters worden goed uitgewerkt. Vooral Bas en T-Li veroveren alras een plaats in het hart van de lezer.
Incidenteel zijn eenvoudig geformuleerde maar diepzinnige levenswijsheden te ontwaren, zoals:

“Aandacht kun je niet verdelen, dan wordt het een houding.”

Als je er niet overheen leest, zie je een mooie aanklacht tegen een van de in gezelschap onprettige fenomenen van deze tijd, het multitasken.

De plot van “Bot” is origineel. Duidelijk merkbaar is –en dat zal niet verbazen gelet op eerdere boeken van zijn hand- dat Den Tex goed ingevoerd is in de digitale wereld. Het verhaal is zeer lezenswaardig voor eenieder die enigszins thuis is in computertermen en de wereld van het internet.
En wie is dat tegenwoordig niet?

Het boek is een aanrader en krijgt vier sterren.

Charles den Tex is een van mijn favoriete Nederlandse schrijvers. Hij schrijft meesterlijke thrillers, waarvan Cel echt wel een van mijn favorieten is. ‘Bot’ is net uit en opnieuw zo goed opgezet. Het begint met de dood van Willem Hartma en daarna gaat het verder vanuit het oogpunt van Bas. Hij ontrafelt steeds meer achter het netwerk van Willem en ontdekt een waarheid die hij misschien niet had willen weten.

‘Bot’ is vooral een heel technische thriller. Veel gaat over het systeem dat Bas heeft gebouwd en dat kan soms een beetje lastig te volgen zijn. Charles den Tex schrijft wel zo dat je het volgens mij als leek wel kan volgen. Ik had er geen problemen mee. Maar door al di technische zaken neemt de vaart, die ik wel gewend ben van Charles den Tex, een beetje af. Dat is soms wel een beetje jammer, want er zit een hoop actie in, maar het tempo gaat een beetje op en neer. Niettemin wil je wel weten wat er precies achter het systeem van Bas zit en wat Willem Hartma te verbergen heeft.

Doordat het verhaal begint met de moord op Willem Hartma blijf je nieuwsgierig en omdat er steeds meer wordt losgelaten, blijf je doorlezen. Dan volgt een soort mini-ontknoping en ik was echt verrast. Charles den Tex is wat dat betreft echt een topschrijver en weet je goed tot op het laatste moment in spanning te houden.

‘Bot’ van Charles den Tex is wederom een sterke thriller die je vanaf het begin nieuwsgierig maakt. De soms wat technische zaken nemen het tempo uit de thriller, maar het verhaal maakt een hoop goed.

Recensie van Bot van Charles den Tex

Verhaal goed maar schrijftaal enigszins complex…

Charles den Tex wordt wel gezien als ontwikkelaar van de corporate thriller, een sub genre waarbij het verhaal dicht op de huid van de tijd zit. De talrijke nominaties en gewonnen prijzen, zijn het mooiste bewijs dat dit soort verhalen door een breed publiek wel op prijs wordt gesteld. Zijn onlangs verschenen nieuwe thriller ‘Bot’ past ook naadloos in dat ‘vakje’; het beschrijft op bijna onnavolgbare wijze de mogelijkheden die computernerds zich aan kunnen leren en daarmee een nauwelijks te begrenzen macht kunnen opbouwen en uitoefenen, op allerlei gebied.

Bas Pantier is het schoolvoorbeeld van een computernerd. Alles wat er in zijn omgeving gebeurt, beredeneert en neemt hij in zich op als ware het bits, bytes en strings. Met zijn ongelofelijke ICT-kennis, is hij in staat nagenoeg alle menselijke invloed te integreren in ICT-processen. Van die kennis maakt Willem Hartma, eigenaar en CEO van WillHold, zoveel mogelijk gebruik. Pantier krijgt van hem opdracht om de administratieve en financiële beheersprocessen van al zijn bedrijven en onderdelen van WillHold, te automatiseren en dat op een wijze te doen waardoor alleen hij invloed op het resultaat kan uitoefenen.
Daarnaast leeft de rijke Hartma een turbulent leven. Tijdens een 3-daags teambuildingtraject wordt zijn lichaam, in een hotelsuite bungelend aan een touw, gevonden. Nadat zijn dood en de oorzaak is vastgesteld is het niet meer dan logisch dat de commercieel directeur, Olga ter Miert, de leiding van het concern op zich neemt, maar die logica wordt niet door iedereen gedeeld. Tevens bezit niemand de volledige autorisaties om het bedrijfssysteem te bedienen en is de naam van de systeemontwikkelaar en –bouwer, door Hartma angstvallig geheimgehouden.

‘Bot’ is in meerdere opzichten zeker geen standaard thriller te noemen. De kern van het verhaal bestaat uit een aantal technische aspecten waarvan de ICT wel de boventoon voert. Daarnaast zijn er zaken als vertrouwen en wantrouwen, misleiding en hebzucht en natuurlijk de onbedwingbare drang naar macht. Den Tex heeft aan deze aspecten meer dan voldoende aandacht besteed en ze naar behoefte geïntegreerd in het verhaal. Daarbij heeft de auteur op een treffende wijze zichtbaar gemaakt hoe het in het algemeen is gesteld met het gebrek aan kennis en de wil om te communiceren met medemensen door de bijna wereldvreemde diehard nerds. In de ‘echte wereld’ zijn er tientallen zoniet honderden voorbeelden te noemen waar de meer socialere types wel veel last van hebben.
En last hebben de lezers van ‘Bot’ ook zeker wel gehad met de wijze van denken, beredeneren en spreken door Bas Pantier. Stiekem is deze lezer wel benieuwd wie er bij de auteur voor deze rol als voorbeeld gold.
Voor de essentie van het verhaal is de rol van Pantier overduidelijk, realistisch en goed neergezet. Zijn a-sociale houding en gedrag veroorzaakte meer problemen voor hem dan het hem uiteindelijk hielp. Om dat gedrag te verwoorden in teksten die ook nog gelezen én begrepen moeten worden, is weer een andere zaak. De auteur is er volledig in geslaagd, voor deze lezer werkte het niet altijd even soepel. Maar dat is dan ook geen nerd….

Eindoordeel: 3 sterren

Spanning: 2 sterren
Plot: 4 sterren
Leesplezier: 3 sterren
Schrijfstijl: 3 sterren
Originaliteit: 4 sterren
Psychologie: 2 sterren

Eigenlijk heeft Charles den Tex, een van Nederlands meest succesvolle thrillerauteurs, geen introductie nodig. Het succes van deze 'laatbloeier' (Den Tex begon pas op zijn 43ste met schrijven) uit zich onder andere in zes nominaties voor de Gouden Strop, een prijs die hij inmiddels drie keer gewonnen heeft. Van zijn werk zijn ruim 1,2 miljoen exemplaren verkocht.

In Bot, de nieuwste thriller van Den Tex, heeft zakenman Willem Hartma een nieuw informatiesysteem nodig waarmee hij manipulaties kan uitvoeren om daardoor meer macht te krijgen. Er is geen enkel bedrijf dat een dergelijk systeem legaal zal bouwen en daarom huurt hij computernerd Bas Pantier in. Bas gaat aan het werk, maar omdat Hartma dood gevonden wordt, kan niemand het systeem activeren. Behalve Bas. De vraag is echter of Bas, die meer over de achterliggende redenen van Hartma te weten is gekomen, nog wel behoefte heeft om dat te doen.

Net als in de meeste voorgaande thrillers van Charles den Tex is de technologie, en dan in het bijzonder de informatisering, ook weer de rode draad in Bot. Het beeld dat Den Tex wil laten zien, is wat er kan gebeuren wanneer een systeem beheerd wordt door figuren die vooral uit zijn op eigen gewin, rijkdom en absolute macht. Dat dit ten koste gaat van anderen is bijzaak. Aanvankelijk kent het boek twee verhaallijnen.

Ze worden, afwisselend, vanuit het perspectief van Bas Pantier en Olga van Miert, commercieel directeur bij het bedrijf van Willem Hartma, verteld. Naarmate de ontknoping dichterbij komt, vloeien beide verhalen samen tot één geheel en komt Olga voor de keuze te staan of ze wil doorgaan met wat Hartma niet heeft kunnen afmaken. Het verhaal van Bas kenmerkt zich overigens door een groot aantal terminologieën uit de automatisering. Wie helemaal niet of niet helemaal thuis is in deze wereld kan moeite hebben Bas te volgen. Ook omdat Bas voor een belangrijk deel in codes denkt.

De personages Olga en Bas zijn goed uitgewerkt, dat van Bas zelfs een stuk uitvoeriger. Ondanks dat zijn activiteiten zich enigszins op de grens van het toelaatbare afspelen, is het niet erg lastig om sympathie voor hem op te brengen. Want behalve zijn nerdy uitstraling, heeft hij in wezen een hart van goud. Omdat de rol van Olga wat ondergeschikt is aan die van Bas is het wat moeilijker om je in haar personage te kunnen inleven. Wat overigens niet wil zeggen dat Olga niet innemend is.

Op de schrijfstijl van Den Tex valt niets aan te merken. Het verzorgde en staccato taalgebruik, veel korte en af en toe wat langere zinnen, zijn er debet aan dat Bot heel realistisch overkomt. Het boek is daarnaast meer intrigerend dan spannend. Het ontbreken van de spanning is misschien alleen een gemis voor de diehard thrillseeker. Voor wie van een intelligente thriller houdt, is Bot een schot in de roos.

Den Tex heeft in zijn boek ook een paar aardigheidjes verwerkt. Want met het grootste deel van de naam Olga van Miert kan het veel in de automatisering voorkomende woord algoritme worden gemaakt. En is er een kleine rol voor Michael Bellicher weggelegd.

(Het boek heb ik eerder gerecenseerd voor Hebban.)

Geschreven bij Bot

Het boek is goed geschreven, is origineel qua setting en is duidelijk gebaseerd op onderzoek van de auteur. Dit laatste is wellicht ook de zwakte, aangezien er kleine details niet kloppen. Het slot is wel erg lief en ongeloofwaardig zacht. Charles heeft betere boeken geschreven, maar ondanks dat heb ik het in één keer uitgelezen. Prima voor in de vakantie!

Prima boek!

Charles den Tex slaagt er ook nu weer in om een actueel, maatschappelijke ontwikkeling te vangen in een prachtig plot.
Het verhaalt speelt zich af tegen de achtergrond van ondoorzichtige, dubieuze bedrijfsconstructies op internet waarmee criminele activiteiten ontplooid worden. Ook de verhaallijn van enkele personages is erg boeiend. Met name van de hackende, wat autistisch overkomende nerd die worstelt met de liefde.
Je voelt hoe lek je eigen social media accounts zijn en waar dat allemaal toe kan leiden. Ook het taalgebruik is aangepast aan de inhoud van het boek; korte-internet afkortingen die het boek een bepaald ritme geven.
Voor mij was het echt een heerlijk leesbaar, spannende pageturner. Ik zou het geen echte thriller noemen.
En boeiend voor degene die juist niets met internet, social media heeft als voor degene die dat juist wel heeft.

Geschreven bij Bot

Het boek gekocht omdat het in DWDD zat. Geen spijt. Het is een leuk boek. Het helpt als je een beetje in de ICT zit maar ik denk dat het ook leesbaar is zonder een computernerd te zijn. Leest makkelijk.

Geschreven bij Bot

niet zo sterk als eerdere boeken een beetje te veel verdiept in het denken als een programmeur prik je daar doorheen een goed plot

Geschreven bij Bot

Beetje goedkoop, dit dure boek. Beetje té actueel, en dat hoort niet bij iets dat als literatuur gepresenteerd wordt. Ondenkbaar dat ik dit boek een tweede keer lezen zou.