Briefwisseling 1951-1987

Afbeeldingen

Artikel vergelijken

  • Nederlands
  • Paperback
  • 9789028240506
  • 15 oktober 2005
  • 746 pagina's
Alle productspecificaties

Gerard Reve

Gerard Reve werd in 1923 geboren in Amsterdam. Hij debuteerde in 1946 met de aangrijpende novelle De ondergang van de familie Boslowits in het tijdschrift ‘Criterium’. Zijn in 1947 bij uitgeverij De Bezige Bij verschenen romandebuut De avonden – het enige werk ooit, waarvoor hij de exploitatierechten voor de duur van het auteursrecht zou afstaan – riep sterk uiteenlopende reacties op. Met de novelle Werther Nieland die in 1949 verscheen in Geert van Oorschots reeks ‘De vrije bladen’, begon een langdurige verstandhouding tussen de schrijver en de uitgever, die, compleet met zakelijke en vriendschappelijke breuk én het herstel daarvan, zou duren tot Van Oorschots dood in 1987.

Tijdens zijn huwelijk met de dichteres Hanny Michaelis, van 1948 tot 1959, verbleef Reve met enige regelmaat in Engeland. In 1956 publiceerde hij de rechtstreeks in het Engels geschreven bundel The acrobat and other stories maar voor het overige bevond Reve zich literair in een impasse. Wel maakte hij in die tijd zowel zijn ontwikkeling naar het rooms-katholicisme als naar een openlijke beleving van zijn homoseksualiteit door. In 1957 trad hij toe tot de redactie van het een jaar tevoren door Van Oorschot opgerichte tijdschrift ‘Tirade’. Gaandeweg zijn redacteurschap, dat tien jaar zou duren, kwam zijn productie weer op gang: in 1961 verscheen Tien vrolijke verhalen, in 1963 Vier wintervertellingen, de geautoriseerde vertaling door Michaelis van The acrobat and other stories. Met Op weg naar het einde, de bundeling van zes in ‘Tirade’ voorgepubliceerde ‘reisbrieven’ waarin religie en homoseksualiteit elkaar vinden in het zogenaamde ‘revisme’, brak Reve door naar het grote publiek. ‘Brief uit het huis genaamd “Het Gras”’, opgenomen in het tweede brievenboek, Nader tot U (1966) verwekte een schandaal. Reve werd vervolgd wegens godslastering maar na een slepend proces in 1968 door de Hoge Raad van alle aanklachten vrijgesproken.

In 1969 ontving Reve de P.C.Hooftprijs, Nederlands belangrijkste literaire (toen nog staats-) prijs voor letterkunde. Dat najaar verwekte (het tv-verslag van) een huldiging in de Amsterdamse Heilig Hartkerk opschudding, niet in de laatste plaats omdat hij de kerk arm in arm met zijn toenmalige liefdesvriend Willem van Albada (‘Teigetje’) binnenschreed, waardoor de bijeenkomst tevens de indruk wekte van een kerkelijke huwelijksinzegening. Beide gebeurtenissen in dat jaar symboliseerden zowel de algemene waardering voor zijn schrijverschap als de sterk toegenomen maatschappelijke acceptatie van het verschijnsel homoseksualiteit, waarvan hij zich een voorvechter op de eerste rang had getoond.

Hoewel Reve ook nadien een fijne neus bleef tonen voor publiciteit, trok hij zich niettemin grotendeels daaruit terug. Omstreeks 1970 verbrak hij de zakelijke en vriendschappelijke band met Geert van Oorschot. In diezelfde tijd verwierf hij een lapje grond in een afgelegen vallei in Zuid-Frankrijk en bouwde daar een ‘kazemat’ (echo’s hiervan zijn terug te vinden in Een eigen huis uit 1979). In de vijf volgende jaren veranderde zijn privéleven aanzienlijk; eerst door het aangaan van een ménage à trois met een vriend van Van Albada, Henk van Manen, en na een breuk met deze beiden enkele jaren later het aantreden, in 1975, van Joop Schafthuizen, die zijn levenspartner zou worden en blijven.

Achteraf bezien kan Reves literaire productie tot 1976, door een steeds verdere verfijning en versmalling van het ‘revisme’, vermoedelijk het best worden omschreven als ‘camp’. Hieronder vallen de bij uitgeverij Athenaeum–Polak & Van Gennep verschenen boeken De taal der liefde (1972), Lieve jongens, Het zingend hart (gedichten, 1973), Het lieve leven (1974) en, na een volgende overstap naar uitgeverij Elsevier, Ik had hem lief (1975) en Een circusjongen (1975). Het werk uit deze periode leek een kentering in de waardering te veroorzaken. Reve werd ondermeer een teveel aan in strakgespannen fluwelen broeken gestoken jongemannen verweten, alsook dat hij ‘in herhaling’ verviel, wat hem de tegenwerping ‘Wie moet ik anders herhalen?’ ontlokte.

De onverhulde eerlijkheid in de ‘romans’ Oud en eenzaam (1978) en Moeder en Zoon (1980) wekte echter weer alom bewondering. Dit zal hebben bijgedragen tot de opdracht van de stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB) om voor 1981 het Boekenweekgeschenk te schrijven. Het script werd evenwel afgekeurd omdat het te seksueel expliciet werd bevonden. Mede door de ophef die dit veroorzaakte, werd De vierde man als reguliere uitgave een doorslaand succes. Hierop volgden bij Elsevier nog de roman Wolf (1983) en Roomse heisa (1985), een verslag over het bezoek van paus Johannes Pasulus II aan Nederland. Toen bekend werd dat Elsevier zijn literaire activiteiten overhevelde naar een andere uitgeverij waarvan hij niet gediend was, stapte Reve over naar uitgeverij Veen, waar sindsdien op drie uitzonderingen na zijn overige werk zou verschijnen.

In verschillende bewoordingen heeft Reve in de loop der jaren meer dan eens gezegd dat Geert van Oorschot geen man was op wie men kwaad kon blijven. Na een voorzichtig contactherstel tussen beide mannen in 1979 kwam het zelfs tot drie nieuwe uitgaven bij Van Oorschot, Brieven aan Josine M. (1981), Brieven aan Ludo P. (1986) en, in het jaar van Van Oorschots dood, Verzamelde gedichten (1987).

In het begin van de jaren ’90 verlieten Reve en Schafthuizen Frankrijk en vestigden zich in België. Reve zou, naast een aantal andere brievenboeken en gelegenheidsuitgaven, nog drie romans publiceren: Bezorgde Ouders (1988), Het boek van violet en dood (1996) en ten slotte Het hijgend hert (1998). In laatstgenoemd jaar werd een aanvang gemaakt met de publicatie van een Verzameld werk-uitgave, die zes delen dundruk zou omvatten. Ten slotte keerde de schrijver, met medeneming van de uitgaverechten op al zijn boeken, terug bij De Bezige Bij, waar hij ooit met De avonden was gedebuteerd. Wel vervulde hij nog een lang door hemzelf en de opvolgers van Geert van Oorschot gekoesterde wens door het sluiten van een overeenkomst voor de uitgave van de integrale briefwisseling tussen Van Oorschot en hemzelf, die de periode 1951–1987 omspant.

De verschijning bij Van Oorschot van dit lijvige boekwerk (ruim 800 bladzijden) op 12 september 2005 zou Reve helaas niet meer bewust meemaken. Omstreeks 2003 kreeg de ziekte van Alzheimer, waarvan de eerste tekenen zich kort tevoren bij hem hadden geopenbaard, hem steeds vaster in haar greep. Liefdevol thuis verzorgd door Schafthuizen zo lang het nog kon, verbleef Reve de laatste anderhalf jaar van zijn leven in een verzorgingstehuis in de buurt van zijn huis, waar Schafthuizen hem iedere dag bezocht.

Zijn dood, op 8 april 2006, en zijn uitvaart een week later, leidden tot een voor kunstenaars ongekende media-aandacht. Gerard Reve is ter aarde besteld op de begraafplaats van de Belgische gemeente Machelen aan de Leie, zijn laatste woonplaats. Op bol.com vind je alle boeken van Gerard Reve.

Samenvatting

De briefwisseling tussen Reve en zijn uitgever Geert van Oorschot is wellicht een van de belangrijkste die hij voerde. Zij omvat vrijwel de gehele periode van zijn schrijverschap, namelijk van 1951 tot 1987, toen Van Oorschot stierf. Ook is het een van de omvangrijkste: 435 van de ruim 700 brieven in deze uitgave zijn van Gerard Reve.

In november 1949 verschijnt de novelle Werther Nieland van Gerard Kornelis van het Reve bij N.V. Uitgeversmaatschappij G.A. van Oorschot in de reeks cahiers De Vrije Bladen. In de hierna volgende veertien jaren zijn de schrijver en zijn uitgever elkaars steun en toeverlaat. Van het Reve publiceert veel van zijn werk in Van Oorschots literaire tijdschrift Tirade, waarvan hij ook een aantal jaren redacteur is. Van Oorschot geeft dit werk in boekvorm uit.
Met de bundeling van de in Tirade voorgepubliceerde reisbrieven in Op weg naar het einde (1963) breekt Van het Reve in één klap door naar het grote publiek. De publicatie van de vervolgbundel Nader tot U (1966) luidt voor hem een onstuimige periode in. De hierin opgenomen 'Brief uit het huis genaamd "Het Gras"' leidt tot vragen in het parlement en komt hem te staan op een proces wegens godslastering, dat tot voor de Hoge Raad wordt uitgevochten en dat hij in 1968 glansrijk wint. Dat jaar wordt hem de prestigieuze P.C.Hooftprijs voor letterkunde toegekend. Kort daarna 'trouwt' hij met zijn (toenmalige) liefdesvriend Willem Bruno van Albada ('Teigetje' in het werk) in de Allerheiligste Hartkerk te Amsterdam tijdens een groots opgezette feestavond die live wordt uitgezonden op de televisie.

De briefwisseling wordt huiselijker wanneer Reve enige tijd doorbrengt in het vakantiehuisje van Geert en Hillie van Oorschot in Zuid Frankrijk. Het bevalt hem daar zo goed, dat hij zich uiteindelijk daar in de buurt vestigt. De eerste tekenen van Reves ontevredenheid over Van Oorschot en de eerste contacten met zijn toekomstige uitgever Johan Polak, zijn dan al uit de brieven af te lezen geweest.
In de jaren zeventig blijven beide heren, ondanks hun zakelijke breuk, corresponderen, waarbij Reves wens de oude titels die bij van Oorschot verschenen zijn terug te trekken en het niet verschijnen van de door Van Oorschot gecontracteerde titel Het Boek van het Violet en de Dood terugkerende onderwerpen zijn.
Wanneer begin jaren tachtig tot uitgave van de Brieven aan Josine M. besloten wordt en de contracten voor de oude titels verlengd zijn, wordt de toon van de brieven weer vriendschappelijker, culminerend in Reves gedicht 'Geert van Oorschot' dat de ontvanger ten diepste ontroert. In 1987 ontstaat er opnieuw een verschil van mening over de goedkope edities van Op weg naar het einde en Nader tot u. Niet lang na het hierover door Reve aangespannen en verloren proces, stierf Geert van Oorschot.

Productspecificaties

Inhoud

Taal
nl
Bindwijze
Paperback
Oorspronkelijke releasedatum
15 oktober 2005
Aantal pagina's
746
Kaarten inbegrepen
Nee
Illustraties
Met illustraties

Betrokkenen

Hoofdauteur
Gerard Reve
Tweede Auteur
Geert van Oorschot
Co Auteur
G.A. van Oorschot
Hoofdredacteur
N. Maas
Co Redacteur
N. Maas

Vertaling

Originele titel
Briefwisseling 1951 1987

Overige kenmerken

Editie
2
Extra groot lettertype
Nee
Product breedte
128 mm
Product hoogte
35 mm
Product lengte
203 mm
Studieboek
Nee
Verpakking breedte
128 mm
Verpakking hoogte
35 mm
Verpakking lengte
203 mm
Verpakkingsgewicht
759 g
eWaste
Nee

EAN

EAN
9789028240506

Je vindt dit artikel in

Taal
Nederlands
Boek, ebook of luisterboek?
Boek
Beschikbaarheid
Leverbaar
Studieboek of algemeen
Algemene boeken

Reviews

1 review
1
0
0
0
0
  • snel een prachtig boek in huis

    Positieve punten

    • Goede kwaliteit
    • Voordelige koop
    • duurzaam

    fantastisch boek van een fantastische schrijver

    Vond je dit een nuttige review?
    0
    0

Kies gewenste uitvoering

Prijsinformatie en bestellen

De prijs van dit product is 12 euro en 25 cent. Dit is een tweedehands product.
Alleen tweedehands
Goed
Kan lichte gebruikssporen vertonen.
Op voorraad
Voor 15:00 uur besteld, vrijdag in huis
  • Bestellen en betalen via bol
  • Ophalen bij een bol afhaalpunt mogelijk
  • 30 dagen bedenktijd en gratis retourneren
  • Doordeweeks ook ’s avonds in huis

Vaak samen gekocht

Lijst met gekozen artikelen om te vergelijken

Vergelijk artikelen