Crisis Economics A Crash Course in the Future of Finance

Geschreven bij Crisis Economics

We maken momenteel de grootste financieel-economische crisis mee en niemand heeft deze zien aankomen. Niemand? Nou, toch wel. Er blijken talloze economen te zijn geweest die deze crisis voorspelden en daarvan kond hebben gedaan. Ze waren echter niet welkom, want waarom zou je een leuk feestje laten verpesten? Een van de bekendste economen die de huidige ellende heeft zien aankomen is Nouriel Roubini. Samen met Stephen Mihm beschrijft hij de oorzaken, de ingrepen en wat ons nog te doen staat in het boek ‘Crisis Economics’.

Om te beginnen stellen de auteurs dat crises inherent zijn aan het kapitalistische systeem. Crises zijn ook niet erg omdat het tevens gelegenheden zijn om te hervormen en te verbeteren (door Joseph Schumpeter, van de Oostenrijkse School, ‘Creative Destruction’ genoemd). Dit is ook niet de eerste crisis. Er worden vele, vele voorbeelden van eerdere crises genoemd en deze hebben, op een bepaald abstractieniveau, allemaal dezelfde structuur. De huidige crisis past in dit patroon.

Oorzaken van de huidige crisis zijn te vinden in het loslaten van de gouden standaard, het ongedaan maken van de scheiding tussen banken en investeringsbanken, de uitbundige derivatenhandel, waaronder het combineren, verpakken en opknippen van pakketten hypotheken en andere soorten krediet (autoleningen, credit card leningen), het afwentelen van risico’s op andere partijen (‘moral hazard’), de steeds grotere afstand tussen de beslissers in bedrijven en de belanghebbenden en het ontstaan van een enorme financiele wereld naast de bestaande, gereguleerde wereld. De organisaties die iets zouden kunnen zeggen over het transparante deel van de financiele wereld, te weten de beoordelingsbureaus en de toezichthouders, hebben niet gefunctioneerd.

Het patroon dat in het boek wordt beschreven zou ik ‘roofbouw op vertrouwen’ willen noemen. De regels van het spel zijn in de afgelopen decennia zodanig veranderd dat er een systemisch falen werd ingebouwd. Het wijzigen van de spelregels heeft een enorme ‘leverage’ mogelijk gemaakt die prettig is wanneer deze in de positieve richting werkt, maar die desastreus wanneer deze wordt omgekeerd. Naar mijn idee zal het ook tientallen jaren duren voordat de hefboom de andere kant is afgewikkeld. Het is te hopen dat dit op een beheersbare wijze gebeurt, omdat de ellende anders niet te overzien is. Tegelijkertijd zullen we nieuwe spelregels moeten bedenken die de kans op een herhaling verkleint. Hier doen beide heren suggesties voor.

‘Crisis Economics’ is een overzichtelijk boek, dat inzicht geeft in de oorzaken van de huidige financieel-economische crisis, het ingrijpen door de politiek en de centrale banken, en wat ons nog te wachten staat. De crisis was niet onverwacht. Er was alleen onvoldoende belang om het feestje tijdig te stoppen!

Zeer helder geschreven boek over de geschiedenis van crisis in de economie en de huidige crisis in het bijzonder

In dit boek wordt op heldere wijze beschreven hoe de huidige economische crisis is ontstaan en hoe we er eventueel uit zouden kunnen komen.