De Ijskoningin

Geschreven bij De ijskoningin

oor diegene die al eerder een boek hebben gelezen van Alice Hofman zal 'De IJskoningin' een feest van herkenning zijn als het gaat om mystiek, symbolen en sprookjesachtige sferen. Voor diegene die dat niet gedaan hebben een heel andere leeservaring.
Het begin van het boek is wat saai en langdradig maar dan wordt de werkelijkheid een sprookje waarin tegenpolen het belang van het verhaal aangeven. De dialogen zijn goed en het beschrijven van de sfeer uitstekend.
De personages daarentegen zijn van wat mindere kwaliteit. De hoofdpersoon zwelgt zo in zelfmedelijden dat het irritant wordt en de andere personen blijven, ondanks hun grote betekenis in het verhaal, oppervlakkig.
Hier en daar kon ik niet aan het idee ontkomen dat de bedenker van de Disney-film Frozen enkele ideeën uit dit boek gehaald hebben maar dat zal toeval zijn.
Het verhaal is lastig te omschrijven en het zal dan ook positief of negatief ervaren worden, een tussenweg is er niet. Maar dat is eigenlijk ook wat het verhaal vertellen wil; dat alles draait om tegenpolen en dat het één niet zonder het ander kan.

Ik vond het een moeilijk leesbaar boek. De vage ik-verteller bleef tot het eind op een dusdanige verre afstand, dat ze mij op geen enkele wijze kon raken. Het verhaal zelf was zonder enige lijn, verwarrend, negatief en onsamenhangend. Beslist geen aanrader.

Al op 8-jarige leeftijd verliest de naamloze vertelster in het boek haar moeder door een auto-ongeluk. Kwam het door de kracht van haar wens die ze in een boze bui had gedaan?
Getraumatiseerd door de kracht van haar gedachten sluit ze zich van de wereld af en wordt ze, in haar eigen woorden, een "ijskoningin". En dan wordt ze getroffen door de bliksem.

De start van het verhaal was taai, maar wel zo interessant om door te gaan tot het verhaal echt tot leven komt en het zich lekker laat lezen. Het is de mix van fantasie en realiteit, die dit boek zo bijzonder maakt. Ongemerkt wordt je door de schrijfster aan de hand genomen naar een werkelijkheid die niet bestaat...een modern sprookje!
Het boek kent een dromerige sfeer, wemelt van de symbolen en zit vol verwijzingen naar sprookjes. Hoffman is ijzersterk in het neerzetten van die sfeer en haar dialogen zijn een lust om te lezen. Voor een ieder die van een goede vertelling houdt, die rustig en fraai wordt opgezet, een absolute aanrader.

Op 8 jarige leeftijd wenst de hoofdpersoon, in een boze bui, haar moeder dood. Nog diezelfde avond komt de wens uit. Moeder overlijdt bij een auto-ongeluk. De politie wijdt het ongeluk aan de gladheid, maar de hoofdpersoon weet wel beter………….Van een normaal meisje ontwikkeld ze zich na het ongeluk in een stil en afstandelijk kind.
De naamloze hoofdpersoon en haar broer groeien liefdevol op bij hun oma. Wanneer ze volwassen is vind ze een baan als bibliothecaresse. Een baan waarbij ze zich als stil meisje prettig voelt. Als grootmoeder ziek wordt en vreselijk lijdt spreekt de hoofdpersoon haar tweede wens uit. Nog diezelfde avond overlijdt oma.
De hoofdpersoon wordt steeds ongevoeliger, zoekt nauwelijks nog contact met andere mensen en ontwikkeld een passie voor de dood. Gevoelens lijken bevroren te zijn en langzaam aan vervreemd ze van de buitenwereld. Op een dag grijpt haar broer in en neemt haar mee naar zijn woonplaats in Florida. Natuurlijk ziet ze dit niet zitten en wenst dat ze getroffen zal worden door de bliksem. Ook deze wens komt niet lang daarna uit.
Ze overleeft de blikseminslag en op aanraden van haar broer neemt ze deel aan een onderzoek over bliksemslachtoffers. Hier hoort ze van het bestaan van Lazarus Jones. Een man die door de bliksem gedood werd en weer tot leven kwam. Lazarus blijkt haar tegenpool te zijn. Hij is oververhit en alles wat hij aanraakt verbrand. De hoofdpersoon zoekt hem op en Lazarus weet haar bevroren hart en koude en afstandelijke lichaam te ontdooien………..
De ijskoningin was een erg mooi boek. Wat kan het leven van een kind ongelukkig worden als het niet goed begeleid wordt na een traumatische gebeurtenis……….. Wat ik jammer vond was dat de hoofdpersoon geen naam had en dat het verhaal regelmatig erg voorspelbaar was. Verder ergerde ik mij aan het zelfmedelijden van de hoofdpersoon. Ik had haar graag even willen toespreken! Ik heb afgelopen maand ook het boek De lener van Rebecca Makkai gelezen. Een boek wat net als De ijskoningin over een bibliothecaresse gaat. Beide dames waren een beetje wereldvreemd. Echte saaie grijze muizen. Ik hoop dat Orlando in een eventueel volgend boek over een bibliothecaresse het image een beetje op kan leuken want de biebdames die ik ken zijn allemaal vriendelijk en behulpzaam!

‘Wees voorzichtig met wat je wenst. Ik weet er alles van’ En inderdaad, het hoofdpersonage uit ‘de ijskoningin’ weet er alles van. Als achtjarig meisje wenst ze haar moeder dood en diezelfde avond nog overlijdt haar moeder in een auto-ongeluk. Zoveel jaar later wenst ze dat ze getroffen wordt door de bliksem, en ook dat gebeurt, alleen overleeft ze het. Op aandringen van haar broer besluit ze om deel te nemen aan zijn wetenschappelijke project over bliksemslachtoffers, waar ze een hele hoop andere lotgenoten ontmoet. Van hen krijgt ze dan ook fascinerende verhalen te horen over door de bliksem getroffen mannen die sterven en weer uit de dood opstonden.

Wat begint als een immens zwaar en moeilijk verteerbaar verhaal, bloeit als bij vlinderslag open als zij de ‘uit de dood opgestane ’Lazarus opzoekt. Op dat moment zou je bijna echt gaan geloven dat het verhaal uitdraait op een sprookje en daar hebben de sprookjesachtige beschrijvingen van Hoffman veel mee te maken. Het zit hem hierbij vooral in de details. Dat het hoofdpersonage na haar ‘ongelukje’ het kleur rood niet meer kan zien, is werkelijk geniaal gevonden en draagt enorm veel bij tot het sprookjesachtige decor. Dit kan gaan van bevroren rozen tot de witte sinaasappels in de tuin van Lazarus; kleine details die je toch telkens weer opnieuw confronteren met de ‘handicap’ van de vertelster. Het lijkt zo banaal, een simpel kleurtje niet meer zien, maar het betekent zo veel en dat doet Hoffman haar lezers dubbel en dik beseffen. Het is met die details dat de schrijfster mij heeft teruggewonnen, want van de verhaallijn moet je het niet hebben. Het plot is nogal simpel, voorspelbaar en blijft niet hangen. Een ander minpunt: de bakken zelfmedelijden van de vertelster beginnen al gauw te vervelen. Wat maakt dit dan weer gedeeltelijk goed? Wel, dat zijn de geloofwaardige personages en de symboliek die werkelijk in elke pagina gepropt zit.

Met elke vlinderslag wordt het verhaal ietsje lichter, tot het uiteindelijk zelf begint weg te fladderen…uit mijn hoofd. Lang zal dit boek mij niet bijblijven, hoe pakkend het ook mag zijn. Hoewel, ik moet eerlijk zijn, na dit boek zal de bliksem nooit meer hetzelfde zijn.