De Noordsingel. Verhalen van binnen en van buiten

Het is natuurlijk vreemd, zo’n enorme gevangenis middenin een dichtbevolkte Rotterdamse woonwijk. Maar toen het complex werd gebouwd, stond het nog in een weiland. In 1872 ging de gevangenis open. Het gebouw bood plaats aan zo’n 450 gedetineerden en evenzovele werknemers.

Tot aan 1953 deed het gebouw met zijn markante cellenvleugels dienst als gevangenis. Daarna was ‘De Noordsingel’ zoals het complex in de volksmond wordt genoemd, alleen nog in gebruik als Huis van Bewaring.

Het pand werd te oud en lang was sprake van sluiting. 140 jaar na de opening sloten in 2012 de deuren van De Noordsingel dan toch definitief. Consortium Tuin van Noord is nu volop bezig met de herontwikkeling van het gebied. Zij veranderen de gesloten omgeving in een open en groen leefgebied waar het mooi wonen, werken en ontspannen is.

Over De Noordsingel zijn vanzelfsprekend enorm veel verhalen te vertellen. Lida Hoebeke en Conny Rijken gingen op onderzoek. Ze spraken veel mensen die er ‘gelogeerd’ en gewerkt hebben. Maar ook buurtbewoners en mensen die op de een of andere manier ‘iets’ met De Noordsingel te maken hadden.

Jan Kuiper, bewaarder:
‘Als bewaarder moet je kunnen corrigeren; je bent onderwijzer, politieagent, vader, van alles. Dus moet je ook kunnen zeggen: En nu wegwezen!’

Ton Zijtregtop, gevangenisarts:
‘Soms was het best spannend. Maar er is nooit iets gebeurd. Ik kwam ze regelmatig buiten tegen en dan was het altijd: “Dokter! Lachen toen hè?” En dat zo stoned als een garnaal…’

Reinier Feiner, advocaat:
‘Het pand had nog echt karakter. Het was er zoals mensen zich voorstellen dat een gevangenis is. Hoge plafonds, tralies voor de ramen, echt de sfeer van eind 19e eeuw.’