De omweg roman

Geschreven bij De omweg

Prachtig boek. Geheel niet de weg kwijt maar met de omweg lees je in een adem uit. Prachtige verhaallijn en metaforen die je op de juiste weg helpen.

John Reijnders

De taal is kaal en beschrijvend. Het verhaal is voorzichtige geschreven. Geen ferme gedachten, geen scherpe beschrijvingen. Er wordt eerder geschetst in korte streken met een krachtige hand, aandachtig en voortdurend tot een compleet beeld ontstaat van de omgeving, de personages en hun ontmoeting. Het verteltempo is gestaag. Het boek speelt midden in de natuur en het ritme van het buitenleven bepaalt het tempo. Het duurt even voor ik met hetzelfde ritme lees.
De stijl is zinnelijk: zowel de verkenningstocht van de hoofdpersoon rond het huis in Wales als haar ontmoetingen met andere mensen zijn met een erotische ondertoon beschreven. Dat verleid in de eerste plaats de lezer: wat kan er gebeuren, wat kan er tussen die mensen ontstaan? Het leidt me ook een beetje af. De vraag of een van die ontmoetingen nog gaat leiden tot een ‘close encounter’ vult mijn hoofd, terwijl ik liever langer had stilgestaan bij de belevingswereld en drijfveren van de personages.
Die worden vrijwel niet beschreven. Op zichzelf vind ik dat plezierig. Ik houd van een vrij ver doorgevoerd show-don’t-tell. Dus voor mij hoeft de hele depressie en vlucht niet in gedachten of gevoelens op papier te staan. Het zorgvuldig geschetste beeld geef echter ook weinig aanwijzingen. No show. De beelden roepen bij mij vooral sfeer en onderhuidse spanning op, maar laten maar weinig los over motieven of gevoelens.
Ik krijg als lezer wel erg veel vrijheid om te interpreteren en ik kan daar bij dit boek niet heel goed mee om gaan. Misschien wreekt zich hier dat ik van tevoren weinig met het boek op had. Had ik er juist bij dit boek wellicht niet al te blanco in moeten stappen?
Het gevolg is dat ik lees als een buitenstaander. Ik raak wel betoverd, maar sta op een afstandje te kijken hoe het verhaal zich verder voltrekt. Het grenst aan het ongeïnteresseerde. ‘Het zal allemaal wel.’
Er is nog een verhaallijn. De man van de vrouw die naar Wales is vertrokken is naar haar op zoek. Hij gaat uiteindelijk samen met een politieagent, die zich om onduidelijke redenen bij de zaak betrokken voelt, op weg naar Wales om de vrouw te zoeken. De hoofdrol in deze zoektocht lijkt te zijn weggelegd voor de tomtom die ze bij zich hebben.
Die tomtom is een lelijke dissonant. Je zou kunnen betogen dat de zeer contemporaine elektronica een mooi contrast vormt met het landelijke Wales, maar voor mij verbreekt het de betovering van het boek. Het haalt me uit het verhaal.´Probeer om te keren,´ zegt de tomtom-stem betekenisvol. Iets te betekenisvol, naar mijn smaak. Waar het innerlijke leven van de personages me te mager is beschreven, is de gelaagdheid er hier iets te dik bovenop gelegd. Alles is een omweg, iedereen maakt een omweg. Ja ja, nou weet ik het wel.

Als ik het boek uit heb en weg leg, concludeer ik wat ik van tevoren al wist. Het is niet mijn boek. Tot mijn verbazing laat het me echter niet zomaar los. De dagen erna blijkt hoe zeer de hoofdpersoon toch onder mijn huid is gekropen. Scènes spoken door mijn hoofd. Ik zoek in gedachten naar lijnen in het verhaal, vul alsnog motieven in.
Volgens mij is dat de grootste kracht die een roman kan hebben, dat hij in je hoofd voorleeft en dat het opgeroepen beeld niet verdwijnt als het boek is dichtgeslagen. Of het nou ´mijn boek´ is of niet, is dan niet meer relevant. Gebrand Bakker verstaat de kunst om me te boeien en te betoveren. Met een omweg.

Geschreven bij De omweg

De Omweg vertelt het verhaal van Agnes, een jonge vrouw die docenten aan een universiteit is/was en na enkele pijnlijke gebeurtenissen in haar leven vlucht van Nederland naar Wales, met achterlating van haar man. Wat er precies gebeurd is, wordt nergens helemaal duidelijk; het lijkt erop dat ze een affaire heeft gehad met een van haar studenten, en dat ze na een medisch onderzoek slecht nieuws heeft gekregen. In Wales huurt ze een huisje en probeert daar voor zichzelf tot rust te komen.
Het verhaal begint heel ingetogen, en kent heel mooie sfeerbeschrijvingen. Je merkt als lezer hoe ze afstand neemt van alles wat ze letterlijk en figuurlijk achter zich heeft gelaten, en de stilte en eenzaamheid van het platteland in Wales over zich heen laat komen. Haar leven, en ook het boek, nemen een nieuwe wending als Bradwen, de zoon van een lokale boer, in haar leven opduikt en, min of meer tegen haar zin, intrek neemt in haar huis. Op dit punt verandert ook de toonzetting van het verhaal, van de serene rust in het eerste deel naar een wat chaotische verhaallijn en verteltrant. Voor mij deed dit enorm afbreuk aan het verhaal, en ik merkte dat ik me niet echt meer op het verhaal kon concentreren. Halverwege het boek komt een tweede verhaallijn erbij, over de man en schoonouders van Agnes en een politie-agent die zich zorgen maken en op zeker moment besluiten haar te gaan zoeken. Deze personen worden op een wat lakse, bijna ongeïnteresseerde houding neergezet waardoor het verhaal een onwezenlijke toon krijgt.
Al met al een boek dat voor mij veelbelovend begon maar waarvan ik het tweede deel met moeite heb doorgewerkt.

Net als "Boven is het stil" weer een prachtig boek. De sfeer trekt je in het boek. Jammer dat het uit is.

Genoten van schrijfstijl, taalgebruik en verhaal. Alle zintuigen kregen daardoor voeding en voeling en namen me mee het verhaal in. Ik heb genoten, ook van de stof tot nadenken die het me gaf.

Het is alweer een tijdje geleden dat ik dit boek heb gelezen, maar ik weet nog precies waar het over gaat. Zoveel indruk heeft dit boek op me gemaakt.
De hoofdpersoon neemt een beslissing door weg te gaan uit Nederland en in Wales te gaan wonen. Haar man achterlatend zonder te vertellen waar ze naar toe is. Als een kluizenaarster leeft ze in haar gehuurde cottage. Eigenlijk gebeurt er vrij weinig in het boek, maar het verveelt voor geen moment. En het einde.... prachtig!!!!

Dit is het vierde boek van Gerbrand Bakker dat ik gelezen heb en opnieuw werd ik aangenaam getroffen door zijn trage schrijfstijl, die van een zwijgzame schoonheid is. Een vertaalster van de gedichten van Emily Dickinson, heeft zich op haar werk onmogelijk gemaakt en krijgt slecht nieuws over haar gezondheid. Parallel aan Dickinson zoekt zij dan de eenzaamheid op en vertrekt naar een afgelegen huisje in de natuur van Wales. Uit het niets komt er een plaatselijke jongeman in haar leven. Uiteindelijk blijkt hij degene te zijn die de omweg maakt, een omweg waarop hij de vrouw ontmoet. Dit verhaal speelt in twee maanden. Hoewel de lezer alle vrijheid wordt gegund, is er toch eigenlijk maar één interpretatie mogelijk. Opvallend is dat er vrijwel geen namen worden gebruikt, er wordt gesproken van de man, de schoonmoeder, de jongen, de agent, enz. Toch wordt van elk van de (weinige) personages op zeker moment een keer de naam genoemd. Dit is weer zo'n voorbeeld van de kenmerkende stijl van Bakker, een stijl die mij zeer aanspreekt en waar ik weer erg van genoten heb.

Schitterend boek!

Heel bijzonder verhaal. De verhaallijn is niet 'uitleggend' maar laat veel aan de verbeelding over. De eenzaamheid van de vrouw en alles wat ze in Wales meemaakt doet bijna surrealistisch aan. De verhaallijn van de echtgenoot en politieman vooral wannneer ze met haar ouders te maken hebben is dan weer heel aards.
Het einde past in wat de vrouw naar mijn idee in Wales zocht, zich terugtrekken in de natuuur en deze zijn gang laten gaan...

Door het lezen van dit boek raakte ik zelf ook verstild. Hierdoor kon ik me des beter verplaatsen in haar strijd, maar genoot daarnaast ook van de beschrijvingen van huis, tuin en omgeving. Dat maakte het op een of andere manier ook weer licht. Op weg naa