De Vos

Met onze voltallige leesclub begonnen wij aan De Vos van F. Forsyth, de Grootmeester van de Thriller. Minder dan de helft van ons las het boek daadwerkelijk uit.
Het boek is te veel los zand, wat het lezen aanmerkelijk bemoeilijkt, het bestaat te veel uit aparte stukken die door de auteur maar niet tot één geheel konden worden gesmeed. Ook kent het boek (wij gebruiken bewust het woord ‘verhaal’ niet) te veel verschillende stijlen, alsof de afzonderlijke delen van verschillende hand zijn, bij elkaar zijn verzameld en nog dienen te worden gedompeld in dezelfde saus. Sfeerloos, was het woord dat sommigen van ons onafhankelijk van elkaar in hun beoordeling gebruikten.
Opmerkelijk is voorts dat de hoofdpersoon, de Vos, in het boek slechts een bijfiguur blijkt te zijn. Wat óók irriteert is de hoekige, nimmer tot een soepel taalspel uitrollende vertaling. Wij hebben de originele Engelstalige versie er bijgepakt en kunnen helaas niet anders zeggen dat de Nederlandse vertaler dit boek van de magere 3 sterren voor het verder redelijk gedocumenteerde verhaal heeft gereduceerd tot slechts 2 sterren. Jammer, voor de grote naam Forsyth.

De Britse auteur Frederick Forsyth maakte in 1971 furore met zijn thrillerdebuut “De dag van de Jakhals”. Dit boek beschrijft op adembenemende wijze het beramen van een aanslag in 1963 op de toenmalige Franse president Charles de Gaulle. Het behoort nog steeds tot de favorieten van vele thrillerliefhebbers.

Daarna schreef Forsyth tot en met 2013 nog zestien boeken alvorens hij het, althans op schrijfgebied, rustiger aan ging doen. Hij is internationaal gezien de uitvinder van het genre “faction”, waarin een mix van fictie en feiten tot een verhaal wordt gesmeed.
Nu is Frederick Forsyth terug, op tachtigjarige leeftijd! Met zijn nieuwe boek “De Vos” geeft Forsyth er blijk van dat hij nog middenin het moderne leven staat. Het verhaal bevat actuele hedendaagse politieke en digitale thema’s. Er is volop research gedaan dan wel uit verregaande kennis geput.

Het voormalige hoofd van de Britse geheime dienst Sir Adrian Weston wordt gealarmeerd door de Engelse premier Marjory Graham met het ontstellende bericht dat de databank van de Amerikaanse National Security Agency is gehackt door een 18-jarige Engelse puber. Deze Luke Jennings is een van de twee zonen van accountant Harold en diens vrouw Sue in Luton. Hij heeft het syndroom van Asperger en is geniaal op digitaal terrein. Zijn bijnaam wordt De Vos. De VS vragen aanvankelijk om zijn uitlevering doch dat verzoek wordt later ingetrokken op instigatie van Weston.

Luke gaat werken voor de GCHQ (Government Communications Headquarters). In opdracht van de Engelse regering veroorzaakt Luke met zijn ondermijnende digitale activiteiten grote commotie in onder meer Rusland, Iran en Noord-Korea. De Russische topagent Jevgeny Krilov heeft hem letterlijk en figuurlijk op de korrel maar Luke wordt extreem streng beveiligd.
Het verhaal eindigt op enigszins wonderlijke wijze. De lezer blijft achter met vragen over de handelwijze van de getroffen mogendheden.

Frederick Forsyth is een gelouterde schrijver. Het zal dan ook niet verbazen dat zijn schrijfstijl nog steeds onberispelijk is. In soepele en eenvoudige bewoordingen weet hij in sneltreinvaart een boeiende intrige te scheppen die de lezer niet meer loslaat. Het verhaal is gelardeerd met vele feiten uit de hedendaagse maatschappij. Die worden vermengd met fictieve gebeurtenissen die overigens ten dele zomaar in realiteit zouden kunnen plaatsvinden. De technologie viert heden ten dage immers hoogtij maar al vaker is gebleken dat ook de meest geavanceerde systemen hun kwetsbaarheden hebben. Forsyth heeft nog volop fantasie voor het creëren van een nieuwe spannende spionagethriller. Enkele vanwege spoilergevaar niet nader te duiden elementen in het verhaal lijken echter wel wat onwaarschijnlijk maar dat stoort niet echt. De afloop van het verhaal is verrassend maar voor liefhebbers van spanning wellicht ook enigszins teleurstellend. Het boek blijft daarmee wel in de schaduw van het legendarische “De dag van de Jakhals”.

“De Vos” is zeker een zeer lezenswaardig boek en krijgt drie kraakheldere sterren, die staan voor een goed boek.

Het schrijversdebuut van de Britse auteur Frederick Forsyth was niet zijn veelgeroemde thriller De dag van de Jakhals, maar The Biafra story, een non-fictieboek uit 1969 waarin hij zijn ervaringen met het conflict in dat land heeft verwerkt. Zijn debuutthriller uit 1971 betekende echter wel de grote doorbraak van de voormalig journalist en wordt gezien als de belangrijkste thriller in de geschiedenis. Een aantal van zijn boeken is verfilmd en met prijzen beloond. Begin februari 2019 verscheen De vos, zijn nieuwste thriller en tevens zijn zwanenzang als thrillerauteur.

Gepensioneerd adjunct-hoofd van de Britse geheime dienst Adrian Weston wordt ’s nachts wakker gebeld door de premier. De meest geheime databank van de NSA is gehackt en de verantwoordelijke daarvoor blijkt een achttienjarige jongen te zijn, die later de bijnaam De vos krijgt. De Amerikaanse regering wil dat hij wordt uitgeleverd, maar Weston weet hun president ervan te overtuigen dat hij hiervan afziet. Hij heeft namelijk andere plannen met de jongen. Dat zorgt ervoor dat er internationale conflicten dreigen te ontstaan, waarbij het leven van de hacker in gevaar komt.

Hoewel Forsyth al zijn verhalen op een typemachine geschreven heeft, gaat hij wel degelijk met de tijd mee. Want de rode draad in De vos is het al dan niet legaal of illegaal hacken van vijandelijke doelen. Cybercrime in optima forma. Behalve deze nog steeds actuele handeling heeft de auteur ook andere zaken in de thriller verwerkt die de laatste jaren veel aandacht hebben gekregen, waaronder crowdfunding en de Brexit. Dit is echter niet het belangrijkste in het verhaal, verre van zelfs. De meeste aandacht gaat uit naar de onderlinge machtsverhoudingen tussen Amerika, Rusland, Iran en Noord-Korea, waarbij hun leiders niet bij naam genoemd worden, maar wel overduidelijk herkenbaar is wie de auteur bedoelt.

In principe kan dit een interessante en boeiende spionagethriller opleveren, want dat is waar het vooral om draait. De eerste paar bladzijden lijken dat ook te bevestigen, maar al snel verzandt het verhaal in een koele en zakelijke opsomming van feiten en wetenswaardigheden. Daardoor heeft De vos bij tijd en wijle veel weg van een geschiedenisles en een handboek spionage. Dat maakt het lezen er niet gemakkelijker op. Ook een overtal aan personages en verhaallijnen met diverse zijpaden, zorgt voor veel complexiteit, verwarring en onduidelijkheid. De auteur heeft aan het eind van het boek niet voor niets een ruim vier pagina’s lange lijst van karakters en organisaties opgenomen. Dat is al erg veelzeggend.

Het staat buiten kijf dat Forsyth een vakkundig schrijver is en dat hij voor dit boek meer dan voldoende research heeft gepleegd. De huidige toestand in de wereld levert daardoor een realistisch verhaal op, dat echter wel wordt ontsierd door de inzet van een puber met autisme. Alles rondom deze jongen en zijn familie, maar ook de nogal gezochte ontknoping, doen weer afbreuk aan het realiteitsgehalte. De vos, dat vertaald is door Guus van der Made, is in beginsel Forsyths laatste spionagethriller en dat is misschien maar goed ook.

(Dit boek heb ik eerder voor Hebban gerecenseerd.)

De schrijfstijl waar Frederick Forsyth in een klap beroemd mee werd is hij nog steeds niet verleerd. In ogenschijnlijke eenvoud weet hij een complexe spionagewereld met al zijn intriges boeiend en begrijpelijk over te brengen. Hij verweeft moderne waarheden en gebeurtenissen met fictieve maar alleen door kennis zou je ze uit elkaar kunnen halen. In dit verhaal wordt ook maar weer eens benadrukt hoe kwetsbaar we zijn nu dat alle communicatie digitaal verloopt. En hoe simpel het kan zijn om dit hele systeem omver te blazen of te manipuleren met alle gevolgen van dien.
De personages krijgen echter niet veel emotie mee, dat is ook niet de kant die Forsyth op wil gaan. Hij is de man van de feiten en een ijzersterk verhaal. Het einde heeft een goed plot maar zou voor sommige eventueel wat teleurstellend zou kunnen zijn.
'De dag van de Jakhals' valt niet te evenaren maar dat hij wederom een goede spionage thriller heeft weten te schrijven staat boven kijf.

De principes van Forsyth:
- de vijand is overal:
- Engelse elite-eenheden zijn de beste van de wereld:
- vrouwen komen vooral tot hun recht in de rol van premier:
- liever te veel dan te weinig details.

Wie niet bekend is met het werk van Forsyth, zal De Vos ongetwijfeld een goed boek vinden.
De ware liefhebber bestelt echter de heruitgave van zijn ultieme meesterwerk: de dag van de jakhals.
Voor een mooie prijs een nachtrustverstorend verhaal.

Weer een mooie thriller van deze schrijver over een onderwerp dat echt hot is, digitale oorlogsvoering. Met uiteraard gebaseerd op waar gebeurde voorvallen. Aanrader voor iedereen die van deze schrijver houdt.

Geschreven bij De Vos

't Is geen topper zoals Forsyth jaren geleden schreef, maar nog altijd zeer vermakelijk.

Niet het niveau van eerdere boeken, vooral het eind wat vergezocht.

Geschreven bij De Vos

Wederom een goed geschreven verhaal met links naar de huidige situatie

Geschreven bij De Vos

Leuk en spannend geschreven boek dat makkelijk te lezen is.