De wereld is rond Een optimistisch masterplan voor de transformatie van business en maatschappij

Na het zien van de video op social media, was ik bijzonder nieuwsgierig. Daarom snel besteld via Bol.com, en ja volgende morgen in de bus. Geweldig boek, het is zo vlot geschreven dat ik het in één weekend kon doorlezen. Beroepsmatig werk ik veel op digital transformatie en de opportuniteiten, en valkuilen voor onze klanten. Jo gaat in zijn nieuwe boek verder. Hij maakt de link tussen de grote uitdagingen van onze moderne wereld en zet ze om in een model. Dat is heel handig in strategisch denkwerk. Ik zal het nog vaak herlezen, want het geeft me munitie om als bestuurder meer aandacht te hebben voor AI, Big Data & gezonde IT als marketing drivers.

Wat dit boek bijzonder maakt is dat het verbanden legt tussen domeinen die anders vaak los van elkaar bekeken worden. Door de puzzelstukken te laten samenvallen lijken de uitdagingen voor de nabije toekomst ineens niet meer onoverkomelijk of beangstigend maar een haalbare kaart. Jo Caudron's verdienste is die overkoepelende kijk, het prikkelen om ermee aan de slag te gaan en ook een manier aan te reiken om dat te verwezenlijken. Een perfecte combo van feiten, beschouwing, inspiratie en business.

De wereld is om zeep. Vele mensen zijn gefrustreerd en in se ongelukkig. Polarisatie neemt de bovenhand. Op een zeer begrijpelijke manier beschrijft de auteur hoe dat komt.

De auteur slaat vervolgens deze pagina om en grijpt diezelfde elementen aan om tot een positief alternatief plan te komen. Van dan af laat het boek je niet meer los.

Vanuit een nieuw economisch model in combinatie met diepgaand beschreven maatschappelijke mega trends (leven, wonen, werken, mobiliteit, ...) schetst de auteur hoe deze veranderingen wel tot een betere wereld kunnen leiden. Hij weet deze levendig te beschrijven in een toekomstbeeld voor 2030. Alsof je het al werkelijk beleeft. En ook daar stopt het niet.

De auteur vertaalt de inzichten verder door naar wat er nodig is om een dergelijke betere wereld tot waarheid te maken: een New Deal voor de komende 75 jaar. Wat het boek meteen een must read maakt voor alle beleidsmakers - ongeacht hun beleidsniveau.

Mochten beleidsmakers zich niet kunnen vinden in de beschreven visie, strategie en plan, reikt hij hen een framework aan om zelf een alternatief verhaal te maken vanuit de eerdere vaststellingen. Het denkkader biedt hierbij een zeer genuanceerde blik waardoor hij het techno-centrisch denken echt weet te overstijgen.

Dit maakt dit werk dan ook tot een meesterwerk waar menig econoom, socioloog of politicus een ferm puntje kan aan zuigen. Dergelijke visie op lange termijn hebben we vandaag echt nodig. Voorbij de waan van de dag. Voorbij de gemiddelde lengte van een legislatuur.

Richtinggevend boek

De Wereld is Rond geeft vernieuwende inzichten in wat de toekomst ons kan brengen en vooral wat we kunnen doen. De optimistische kijk op de toekomst (" optimistic perspective 2030 of OP30") is verfrissend. Een aanrader.

Holistische kijk op de uitdagingen en opportuniteiten van morgen in onze samenleving waarin Jo op een heel heldere manier verbanden legt tussen verschillende 'perfecte stormen' in mobiliteit, wonen en werken. Hij biedt hierbij concrete handvaten voor een optimistisch plan 2030.

Vroeger woonden we in ronde dorpen: de kerk, kroeg en winkels in het midden, de huizen eromheen. Dat is optimaal qua afstand. Alles is te belopen. Later ontstond de lintbebouwing, een enkele rij huizen aan de openbare weg. Lekker ver weg van de buren, een grote tuin. Maar ook ver weg van alle winkels, scholen en sportverenigingen, waardoor altijd een auto nodig is. En altijd moet worden gereisd naar het werk, waardoor files ontstaan. Wat ontzettend slecht is voor het klimaat, best duur is door de noodzaak van goede infrastructuur, en afstand creëert tussen jou en de gemeenschap.

Rond is beter, stelt Jo Caudron in zijn prima boek ‘De wereld is rond’.
De titel van het boek is óók een reactie op het boek ‘The world is flat‘ van Thomas Friedman, die met flat bedoelde: vrij van belemmeringen, door globalisering, internet, wereldwijde netwerken. Maar dit platte vlak creëert óók afstand, tussen de mensen die alles hebben, en zij die bijna niets hebben. Tussen de wereldburgers en de achterblijvers in het ‘hinterland’. Die achterblijvers zijn gevoelig voor populisten, en dit veroorzaakt polarisatie, wat bepaald niet goed is voor de toekomst. Globalisering creëert ook afhankelijkheid, en daardoor kwetsbaarheid.

Caudron’s oplossing is dan ook: circulair leven. In Urban Villages die mensen weer bij elkaar brengen, met lokale produktie, lokale landbouw en energie-opwekking. En niet afgesloten van de wereld, maar wel minder afhankelijk. Zoals de hubs van internet: als er een faalt, nemen anderen het over.

Holistisch en optimistisch
‘De wereld is rond’ dekt een groot aantal onderwerpen af, is daarmee holistisch, en ook optimistisch. Het komt een beetje over als een mix van Feitenkennis, Sapiens (uit beide boeken citeert Cauldron dan ook uitgebreid) en Donuteconomie. Er is wel een groot verschil met die laatste: waar Donuteconomie bbp-groei volstrekt afzweert, gaat Cauldron er juist van uit dat groei nodig is. Iedereen wil de piramide van Maslov beklimmen en zolang je de eerste niveaus nog niet ontstegen bent, zal duurzaamheid je een worst zijn. En om iedereen op een hoger niveau van Maslov te krijgen is economische groei nodig.

Wel geeft hij aan dat late klimmers zeer vervuilende oplossingen voor hun klim waarschijnlijk zullen kunnen overslaan omdat er al duurzame alternatieven zijn. Net zoals velen in Afrika nooit een ouderwetse telefoon hebben gehad: ze sprongen van helemaal geen telefoon naar direct een mobiele telefoon.

Werken, wonen en mobiliteit
De problematiek die Caudron beschrijft, èn zijn oplossingen daarvoor, zijn niet nieuw. Hij heeft het wèl heel boeiend en inspirerend opgeschreven, dit boek leest als een trein. Het eerste deel van het boek bestaan uit een beschrijving van met name de issues die spelen (‘de perfecte storm’) op het gebied van werken, wonen en mobiliteit. Dan zijn we al vrij ver over de helft van dit behoorlijk dikke boek (290 pagina’s). Het tweede deel brengt ons de visie op de toekomst van 2030 van de auteur, die gebaseerd is op de genoemde Urban Villages, en wat er nodig is om dat te bereiken. Daarna wordt dit verder geconcretiseerd in een strategisch plan voor bedrijven, met behulp van zijn SUPERchange model.

Dankzij de goede referenties op deze site, had ik hoge verwachtingen van dit boek, maar wat valt me dit tegen eerlijk gezegd. Ik ben blij dat ik het boek uit heb... De eerste 186 pagina's gaan over datgene wat de meeste van ons wel weten : dat auto's vervuilend zijn, de problematiek rond zelfrijdende auto's, klimaatsverandering, ... Kortom, probleemstellingen waar we vandaag toch allen mee geconfronteerd worden?

Deze worden dan ook veel te breed aangehaald, en er wordt nooit in de diepte op ingegaan. Wanneer het dan lijkt, dat er op een onderwerp iets dieper wordt ingegaan, wordt dit ook direct afgebroken door naar een vorig boek te verwijzen, zelfs naar een volgend nog ongeschreven boek. Het blijft dus de meerderheid van het boek best oppervlakkig in mijn ogen...

Ik heb dankzij de goede referenties, doorgebeten en het voordeel van de twijfel gegeven om op het einde te constateren dat de auteur uitgaat van het enige, meest positieve scenario (of ook wel het meest gemakkelijkste).

Er worden zeker bepaalde onderwerpen goed aangehaald, maar dit gaat niet op tegen de oppervlakkigheid en de algemeenheid van de rest van het boek. Geen aanrader voor personen die echt een masterplan verwachten.