De wereld van gisteren herinneringen van een Europeaan

Geschreven bij Prive-domein 168 - Wereld van gisteren

Deze autobiografie is postuum uitgegeven in 1944, Stefan Zweig pleegde in 1942 samen met zijn vrouw Lotte zelfmoord in Petroplis, Brazilië, hij was toen 60 jaar. Geboren in Wenen, hij kwam uit een welgestelde Joodse familie.
Het boek heeft hij helemaal zonder aantekeningen, louter uit zijn herinneringen geschreven als een lange afscheidsbrief.
Het begint met een beschrijving van de jaren ruim voor de eerste wereldoorlog, in deze periode lijkt het alsof de zekere tijd, die al honderden jaren bestaat, heel vanzelfsprekend is.
Stefan Zweig ontleedt heel zorgvuldig hoe deze situatie ontstaan is, betrekkelijk weinig grote oorlogen, zorgden voor stabiliteit en ook een zekere bezadigdheid.
De jeugd werd onderworpen aan een strenge opvoeding, zowel thuis en vooral ook op school en het zijn juist deze factoren die als voedingsbodem gediend hebben voor de ontwikkeling van alle vormen van kunst. De basis was er al, want Wenen stond bekend om zijn voorliefde voor muziek, lekker eten, kortom verfijning en genieten.
Heel bijzonder is de manier waarop de auteur, die zich op een aantal plaatsen in Europa vermaakte met andere kunstenaars, uit de doeken doet hoe de aanloop tot de eerste wereldoorlog tot stand kwam. Vooral het gegeven dat in eerste instantie de kunstenaars zich helemaal niet uitspraken tegen het dreigende geweld, ze zagen het niet aankomen.

Al die ontmoetingen die Zweig had met schrijvers, dichters, , schilders en idealisten worden uitgebreid beschreven en Zweig vertelt over de lange aanloop die hij nodig had om zelf schrijver te worden. Zo heeft hij in het begin van zijn carriere een aantal jaren vertaalwerk gedaan, hierbij deed hij ervaring op en leerde beroemdheden kennen.

Mij hebben , een aantal citaten geraakt, ik wil er graag 2 vermelden:

Citaat 1: in hoofdstuk De doodsstrijd van de vrede:
"‘Laten we de tijd opwachten waar hij ons zoekt,’ zei ik met Shakespeare"
Hieruit blijkt een soort fatalisme en toch geen verbittering hierover.

Citaat 2: laatste alinea van het boek:
"De zon scheen krachtig en helder. Toen ik naar huis terugliep, zag ik ineens mijn eigen schaduw voor mij, zoals ik de schaduw van de andere oorlog achter de huidige zag. Hij is sinds die tijd niet meer van mij geweken, deze schaduw, hij hing bij dag en nacht over al mijn gedachten; misschien ligt zijn donkere vorm ook wel op veel bladzijden van dit boek. Maar elke schaduw is in diepste wezen toch ook een kind van het licht, en alleen wie licht en donker, oorlog en vrede, hoogtepunten en dieptepunten heeft meegemaakt, alleen die heeft waarachtig geleefd".

Hieruit proef ik, ondanks alle donkere wolken toch een optimistisch einde, ook al lijkt dit een paradox, het leven eindigt hier.

Ik heb met volle teugen genoten van dit boek, vooral door de aansprekende schrijfstijl en het inzichtelijk maken van deze belangrijke, bepalende periode. Het linkt ook aan een aantal andere boeken, zo kwam ik recentelijk een verwijzing naar Zweig tegen in De Wittgensteins-Alexander Waugh.
Boek krijgt van mij de volle 5 sterren.

Geschreven bij Prive-domein 168 - Wereld van gisteren

Voor wie geïnteresseerd is in het Europa van eind 19e eeuw tot het begin van de Tweede Wereldoorlog is dit boek bijzonder aan te bevelen. Het schetst met veel sfeer een tijdsbeeld van een ooggetuige. Het is niet spannend in de zin van een avonturenroman. Het leest meer als een documentaire maar wel geschreven door een goede observeerder en ook heel goed schrijver, met veel mooie beelden. Ook mooi vertaald.
Jammer is de slordige uitgave van de Arbeiderspers (2011). Vrij veel zetfouten en, wat erger is, foutieve informatie op de achterkant: Stefan Zweig pleegde in 1942 zelfmoord met zijn tweede echtgenote Lotte Altmann, en niet met Friderike, zijn eerste vrouw zoals daar staat vermeld.
Dat doet niets af aan het feit dat dit boek een meesterwerk is, zo'n zeldzaam boek dat je het gevoel geeft dat je door het lezen ervan zelf een ervaring rijker bent.

Geschreven bij Privé-domein 168 - De wereld van gisteren

Ademloos heb ik dit boek gelezen. Wat een boeiende terugblik op deze historische periode.En wat een huiveringwekkende overeenkomsten met de huidige tijd waarin wij ons nu bevinden.
Een " verplichting" voor elke politicus , docent, en eigenlijk voor elke 21 ste eeuwse burger om te leren van de inhoud van dit boek en de hoop dat ieder de hierin verwoorde gedachten en bezinningen tot zich neemt.

Een van de beste boeken die ik ooit las (en ik heb er veel gelezen). Stefan Zweig was een bevoorrechte getuige van het Belle Epoque-tijdperk, de Eerste Wereldoorlog en de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. In dit postuum verschenen boek doet hij daar verslag over op ongemeen boeiende en persoonlijke wijze. Ook op literair vlak is dit boek top. Een echte aanrader voor wie geïnteresseerd is in de boeiende geschiedenis van de periode 1890-1940, een halve eeuw waarin ontzettend veel gebeurde en de wereld op zijn kop stond.

Geschreven bij Prive-domein 168 - Wereld van gisteren

Dit boek moet je gelezen hebben wil je inzicht krijgen in de geschiedenis van Europa en wat oorlogen met mensen aanrichten. De Wereld van Gisteren is met veel gevoel en inlevingsvermogen geschreven en biedt een duidelijk beeld van een tijdperk dat wij alleen van geschiedenisboekjes kennen.

Dit boek heeft een zeer grote indruk op me nagelaten. De auteurs reflecteert op de veranderende wereld om hem heen door een meesterlijke combinatie van diepe betrokkenheid en nuchtere afstandelijkheid. Dit zou verplichte literatuur moeten zijn in elke middelbare school. Het helpt om te pijnlijke geschiedenis van de Europese twintigste eeuw te begrijpen.

een van de beste getuigenissen van de gebeurtenissen begin '33 die iedereen overrompelden, ook menig aanhanger van Hitler, en een beschrijving van de aanloop ernaar toe die geen moment verveelt, waarbij niet het minst de overeenkomsten met ons heden je als lezer treffen, dat alles geschreven in een mooie, heldere stijl...

Opgejaagd. Van alle (geestelijke) vrijheid, bezit en identiteit beroofd. Het leven als schrijver had voor hem geen zin meer. En alleen omdat iemand toevallig Joods was. Dat overkomt notabene een vredelievende, pacifistische, naar pan-Europese verbinding strevende schrijver. Ongelooflijk hoeveel bekende mensen uit kunst en wetenschap hij heeft ontmoet. En dat juist hij hoewel een scherpe observator het niet kan verklaren. De schrijver verkeerde wel in elitaire kringen en had waarschijnlijk geen echt contact met de onderkant van de samenleving. Hoewel een uitgebreid beeld van de toestand waarin Europa verkeerde blijft de vraag hoe heeft het zo kunnen gebeuren. Indringend tijdsbeeld met soms wat te lange zinnen.
Achteraf kunnen vele factoren worden aangedragen maar de naïviteit, onverschilligheid en machteloosheid zijn het grootste gevaar. Ook vandaag kan het weer gebeuren.

Buitengewoon goed vertaald. Een meeslepend relaas van de ontwikkeling van de kunstenaar tegen de achtergrond van de eeuwwisseling
en de opmaat naar de verschrikkingen van de 20ste eeuw! Meesterwerk!

Fantastisch boek over een deel van de geschiedenis waar we eigenlijk te weinig van af weten. Iedereen zou het moeten lezen!