Dietrich, mijn liefste Het verhaal van Bonhoeffers onmogelijke liefde

Geschreven bij Dietrich, mijn liefste

Dietrich Bonhoeffer is voor mijn een bekende naam. Ik weet dat hij een predikant was die zich heeft verzet tegen het naziregime en daarvoor twee jaar in de gevangenis heeft gezeten. Ik weet dat hij verloofd was en haar Maria van Wedemeyer brieven en gedichten schreef vanuit de gevangenis. Een lied: 'Door goede machten trouw en stil omgeven,
behoed, getroost, zo wonderlijk en klaar,
zo wil ik graag met u, mijn liefsten, leven,
en met u ingaan in het nieuwe jaar. ' is gemaakt tijdens de jaarwisseling 1944/1945. Het wordt nog steeds gezongen in de kerk. Hij heeft boeken geschreven over het leven als christen, maar dat was voor mij pittige kost. Bonhoeffer ken ik daardoor vooral als intellectueel, maar deze roman laat een andere kant van hem zien.

De roman heeft een dramatische opening: In de ijskoude winter van aan het begin van 1945 gaat Maria te voet naar de gevangenis om Dietrich te bezoeken, maar hij is daar niet meer! De hele roman heeft iets hartverscheurends en het voelt ongemakkelijk om te lezen als je van te voren weet dat deze liefde onmogelijk is. Behalve dat het einde al vaststaat, blijkt het stel meerdere hindernissen te moeten overwinnen voordat ze als verloofd stel verder konden. Dan nog is hun tijd samen niet te vergelijken met mensen die in vrijheid verliefd worden. Het maakt hun liefde bijna te verheven. Ondanks dat er in deze roman juist aandacht is voor de verloofde van de bekende Bonhoeffer, blijft haar karakter flets en naïef. De meerwaarde van dit boek voor mij is dat de lezer op een laagdrempelige manier in contact komt met het gedachtengoed van Dietrich Bonhoeffer. De citaten die ik heb gemarkeerd komen van hem en zijn indrukwekkend, om kippenvel van te krijgen. Ze inspireren om na te denken over hoe wij in het leven zouden kunnen staan.

In ‘Dietrich, mijn liefste’ komt de liefdesgeschiedenis tussen Dietrich Bonhoeffer en Maria von Wedemeyer tot leven tijdens de moeilijke jaren waarin Hitler in Duitsland aan de macht is. Maria leert Dietrich kennen op Klein Krössin bij haar oma, waar hij een eigen ruimte op zolder heeft om zijn gedachten op te schrijven. Maria is achttien jaar jonger dan Dietrich, maar hij is onder de indruk van haar verfrissende verschijning en ook zij kan hem niet makkelijk vergeten. Oma ziet een relatie wel zitten en loopt meteen hard van stapel door als koppelaar op te treden. Maria’s moeder vindt het een minder goed idee en verbiedt hen om elkaar te ontmoeten. Zij weet dat Dietrich is betrokken bij gevaarlijk werk. Dietrich maakt deel uit van een samenzwering en probeert samen met anderen Hitler om het leven te brengen. Een beslissing die hij met zijn geloof moet rechtvaardigen. Hij is tegelijk dominee en geheim agent. Dietrich is bereid de dood onder ogen te zien om anderen te verlossen van hun lijden, omdat hij weet dat zijn leven en sterven in Gods hand is. Zijn geloof is een voorbeeld en inspiratie voor velen. Ook Maria moet hierin moedige keuzes maken. Vooral als Dietrich opgepakt wordt en in de gevangenis belandt. Maria verandert van onbevangen meisje naar sterke vrouw die naast hem blijft staan ondanks twijfels en gevaar. Een levendig verhaal over twee geliefden ten tijde van de oorlog, verlangend naar elkaars aanwezigheid, hopend op een toekomst samen, geconfronteerd met de harde realiteit.

Je zou er met gemak een flinke boekenkast mee kunnen vullen: boeken over en van Dietrich Bonhoeffer. Maar tussen al die titels moet je goed zoeken om er een te vinden waarin Maria von Wedemeyer voorkomt. Want hoewel ze zijn verloofde was, is er weinig over haar geschreven. Maar daar heeft Amanda Barratt verandering in gebracht met ‘Dietrich, mijn liefste’. Op basis van gedegen onderzoek beschrijft ze in deze prachtige roman het onbekende liefdesverhaal van hen beiden. Daarbij laat ze je kennismaken met een heel andere Bonhoeffer dan de Bonhoeffer die we allemaal kennen – de man achter de theoloog, dominee en het lid van het verzet – en schuwt ze de moeilijke, verdrietige kanten van zijn leven niet. Dat maakt deze roman tot een must-read, wat mij betreft en Barratt tot een auteur om in de gaten te houden, want dit belooft veel goeds!

Dat het heel erg indrukwekkend is .
En dat er toch ook van uit Duitsland verzet was tegen de oorlog .

Door deze roman heb ik me een beter beeld kunnen vormen van de omstandigheden waarin Bonhoeffer heeft geleefd en wie belangrijk voor hem waren. Voor mij heel verrassend welke rol zijn verloofde daarin een rol heeft gespeeld.
Van deze auteur nog niet eerder een boek gelezen, maar zal haar zeker volgen.