Hersenbeest filosoferen over het brein en de menselijke geest
Afbeeldingen
Artikel vergelijken
- Nederlands
- Paperback
- 9789047708018
- 21 maart 2016
- 211 pagina's
Samenvatting
Hersen- en geesteswetenschap zijn een welkome aanvulling op elkaar. Je kunt je geen onbevooroordeelde visie op de menselijke geest voorstellen die een van beide disciplines buiten beschouwing laat. Dat is de centrale stelling die filosofe Marjan Slob onderbouwt in dit essay. Zij laat zien wat er mooi en opwindend is aan hersenwetenschap en belicht ook waar die wetenschap stuit op de grenzen van haar kunnen - soms zonder dat zelf in de gaten te hebben. Daarbij verwijst ze regelmatig naar literatuur, zowel fictie als non-fictie, en naar baanbrekende denkers die kennis van hersenwetenschap combineren met filosofische feeling voor de kracht van woorden. Ze schrijft over grote vragen die haar van jongs af aan hebben beziggehouden: wat is een mens, wat kan je over jezelf weten (en hoe), wat is bewustzijn, wat is het om een 'zelf' te hebben, waarin schuilt je vrijheid?
'Ik heb grote moeite met luidruchtige hersenwetenschappers die in de publieksmedia met "wetenschappelijke onthullingen" komen over hoe mensen "echt" in elkaar zouden zitten. Ik hoor hen namelijk niet over de sturende kracht van het vocabulaire dat onderzoekers kiezen om de werkelijkheid te benaderen. Zij lijken niet te beseffen dat woorden de werkelijkheid niet zijn - en wat dat betekent voor de hele wetenschappelijke onderneming. En vooral ook negeren ze die primaire vraag: hoe kun je als mens een instrumentarium ontwikkelen waarmee je jezelf bestudeert, en desondanks objectiviteit claimen?
Ik geloof hartstochtelijk dat we naast die machtige, succesvolle, kwantitatieve hersentaal over de mens ook een taal van de unieke en onberekenbare mens moeten koesteren. Alleen zo kunnen we de vrije ruimte in onze samenleving behouden, alleen met die taal kunnen we onze politieke hoop uitspreken, alleen vanuit die modus kan de liefde ons overrompelen. En er is ook nog een andere, simpele reden om de taal van de geesteswetenschap hoog te houden: de waarheid is ermee gediend.'
Marjan Slob (1964) is essayist en filosoof. Eerder schreef ze de boeken Foute fantasieën, Een ander ik en Angstaanjagend en groots. Ze is columnist en recensent voor de Volkskrant en werkt onder meer voor het Rathenau Instituut. Of ze nu schrijft, recenseert of modereert, ze wil altijd weten wat er gebeurt als wetenschappelijke kennis tot leven komt.
'Marjan Slob is een schrijver die als een van de weinigen in staat is om de essentie van je eigen ideeënwereld zo op te schrijven dat je denkt: "Zo, dat heb ik mooi gezegd!" Maar dat is natuurlijk niet zo; ze heeft de essentie benoemd waar je zelf naar op zoek was.'
- Maarten Hajer, hoogleraar Urban Futures aan de Universiteit Utrecht
www.marjanslob.nl
www.socratischschrijven.nl
Productspecificaties
Inhoud
- Taal
- nl
- Bindwijze
- Paperback
- Oorspronkelijke releasedatum
- 21 maart 2016
- Aantal pagina's
- 211
- Kaarten inbegrepen
- Nee
- Illustraties
- Nee
Betrokkenen
- Hoofdauteur
- Marjan Slob
- Hoofduitgeverij
- Lemniscaat B.V., Uitgeverij
Overige kenmerken
- Editie
- 1
- Extra groot lettertype
- Nee
- Product breedte
- 144 mm
- Product hoogte
- 23 mm
- Product lengte
- 217 mm
- Studieboek
- Nee
- Verpakking breedte
- 144 mm
- Verpakking hoogte
- 23 mm
- Verpakking lengte
- 217 mm
- Verpakkingsgewicht
- 296 g
EAN
- EAN
- 9789047708018
Je vindt dit artikel in
- Taal
- Nederlands
- Boek, ebook of luisterboek?
- Boek
- Beschikbaarheid
- Leverbaar
- Nieuw verschenen
- Nieuw verschenen
Reviews
Negatief, positief, neutraal: we zetten een review altijd online. We controleren wel eerst of ’ie voldoet aan onze reviewvoorwaarden en niet nep is. We controleren ook of ’ie is geschreven door iemand die het artikel heeft gekocht via bol.com en zetten dit er dan bij. De controles gebeuren automatisch, al kijken er soms mensen mee. Bol.com betaalt niet voor reviews. Als een reviewer door een andere partij is vergoed, staat dit in de review zelf.
Negatief, positief, neutraal: we zetten een review altijd online. We controleren wel eerst of ’ie voldoet aan onze reviewvoorwaarden en niet nep is. We controleren ook of ’ie is geschreven door iemand die het artikel heeft gekocht via bol.com en zetten dit er dan bij. De controles gebeuren automatisch, al kijken er soms mensen mee. Bol.com betaalt niet voor reviews. Als een reviewer door een andere partij is vergoed, staat dit in de review zelf.
-
Positieve punten
- Inspirerend
- Verrassend
In ‘Hersenbeest’ wil Marjan Slob een brug slaan tussen hersenwetenschappers en filosofen wat betreft hun vaak zeer uiteenlopende opvattingen over diverse fenomenen die brein-gerelateerd heten te zijn, zoals ‘vrije wil’ en ‘bewustzijn’. Ze doet dat met veel brille. Haar bronnen zijn divers: ze refereert niet alleen naar wetenschappelijke publicaties en discussies, maar ook naar proza en poëzie. Ze vertelt meeslepend, didactisch waar nodig; je waant je, Comenius parafraserend, on mother’s knee. Ook laat ze de lezer in haar eigen innerlijke ervaringswereld toe, door jeugdervaringen te delen: soms huilde ze als kind om de wereld. Ze lijkt af en toe de kool en de geit te willen sparen: naast dualistisch getinte uitspraken (‘Brein en geest laten zich op een andere manier kennen’), zijn ook materialistische te vinden (‘Gedachten, zelfs de meest bloemrijke en de meest abstracte, zijn altijd geworteld in de materie’). De worteling van bewustijn in de materie benoemt ze nader door het model op te voeren dat bewustwording een metabolische prijs kent, en daarmee ook een tijd-aspect (Hoe meer tijd de hersenen nodig hebben voor een bepaald proces, hoe groter de kans dat je je van dat proces bewust wordt). Het boek eindigt met een mandje met concluderende ‘appels’ waaruit echter hier en daar wat wormpjes hun kopje laten zien. Kort door de bocht is bijvoorbeeld de opmerking dat omdat ‘informanten kunnen liegen’ we sommige ‘fenomenen die we gewoonlijk toekennen aan de geest’ nooit zullen kunnen vatten. Ook van een opmerking als: ‘voor een gesprek over innerlijke ervaringen maakt het niet uit of ze er feitelijk zijn’ (terwijl dat bij ‘dingen’ wel zo zou zijn) is de zinvolheid bedenkelijk. Maar dat mag in essayistisch werk, zeker als dat werk verder een fenomenale uitstraling kent.
Vond je dit een nuttige review?140 -
Positieve punten
- Toegankelijk
- Inspirerend
- actueel
Zijn wij ons brein? Of is het toch wat ingewikkelder? Als de hersenwetenschap straks ons hele brein heeft doorgelicht, kennen wij onszelf dan? Of is dat maar een deel van het verhaal? Want als jij vertelt dat je weemoedig bent en ik zeg: ik ook! Hebben we er dan iets aan als een scan hetzelfde hersengebied kan aangeven bij jou en mij? Dan weten we toch nog steeds niet of weemoed voor jou hetzelfde voelt als voor mij?
Dit soort vragen staat centraal in het boek Hersenbeest van Marjan Slob. Ze schrijft kritisch, zonder afbreuk te doen aan de waarde van de hersenwetenschap. Maar wel met vaart en met gevoel voor humor. Een aanrader voor iedereen die graag nadenkt over de diersoort 'mens': een Hersenbeest.Vond je dit een nuttige review?110 -
Positieve punten
- Goede kwaliteit
Goed leesbaar, helder essay. Plaatst kritische kanttekeningen bij de grote stelligheid waarmee sommige hersenwetenschappers uitspraken doen over wat het is om mens te zijn.
Vond je dit een nuttige review?20 -
Positieve punten
- Goede kwaliteit
Ze zet de wetenschap in een ander perspectief, zoekt de nuance op
Vond je dit een nuttige review?21 -
Een erg interessant boek.
Vond je dit een nuttige review?00 -
Positieve punten
- Goede kwaliteit
- wordt een standaardboek op de filosofie plank
een echte toegankelijke hersenkraker
Vond je dit een nuttige review?00 -
Positieve punten
- Goede kwaliteit
- Voordelige koop
- duurzaam
GeegGt een jele niewe kijk
Vond je dit een nuttige review?22 -
Positieve punten
- Goede kwaliteit
- Voordelige koop
- duurzaam
- zeer betrouwbaar en goede retourcondities.
- zeer betrouwbaar en goede retourcondities.
Goed boek. Snel en veilig geleverd door Bol.com
Vond je dit een nuttige review?12
Kies gewenste uitvoering
Prijsinformatie en bestellen
De prijs van dit product is 17 euro en 99 cent.- Gratis verzending door bol vanaf 20 euro
- Ophalen bij een bol afhaalpunt mogelijk
- 30 dagen bedenktijd en gratis retourneren
- Dag en nacht klantenservice
- Doordeweeks ook ’s avonds in huis
Vaak samen gekocht
Rapporteer dit artikel
Je wilt melding doen van illegale inhoud over dit artikel:
- Ik wil melding doen als klant
- Ik wil melding doen als autoriteit of trusted flagger
- Ik wil melding doen als partner
- Ik wil melding doen als merkhouder
Geen klant, autoriteit, trusted flagger, merkhouder of partner? Gebruik dan onderstaande link om melding te doen.