Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween DWDD Boek van de Maand – Januari 2020

Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween is een prachtige roman, gebaseerd op het leven van de Japanse atleet Kanakuri. Geen verzonnen figuur, maar een man die daadwerkelijk afgevaardigd werd naar de Spelen en uiteindelijk op 93-jarige leeftijd zou overlijden. Slechts een aantal feiten werden in de voorbije eeuw opgetekend, voor de rest van het verhaal heeft de auteur zijn fantasie aan het werk gezet.

Shizo wordt eind negentiende eeuw geboren. Hij groeit op in een welgestelde familie in een dorp aan zee, met de bossen, heuvels en rivier als zijn vrienden. De relatie met zijn ouders is zeer koel, maar hardlopen is zijn passie. Wanneer Shizo gaat studeren aan de universiteit in Tokio wordt zijn sportieve talent opgemerkt, en hij wordt door de keizer naar de Olympische Spelen in Stockholm gestuurd.

Shizo zal uiteindelijk de marathon niet uitlopen. Hij kan nauwelijks vatten hoe hij zijn land zo in de steek heeft kunnen laten. Die schande kan hij niet aan en dus verdwijnt hij, niemand weet waar hij gebleven is. Zowat een halve eeuw later zal een Zweedse journalist hem op het spoor komen en mag zijn verhaal verteld worden. Waar heeft de Japanner al die tijd gezeten? Is hij in Europa gebleven of is hij ondergedoken in zijn geliefde Japan? Heeft hij als een kluizenaar geleefd of een gezin gesticht? Waarmee verdient hij de kost?

Een voor een zullen deze vragen beantwoord worden door auteur Franco Faggiani. De Italiaan is journalist en werkte als verslaggever over de hele wereld. Voor hij debuteerde als romanschrijver bracht hij sportboeken, biografieën en essays uit. Hij lijkt een voorkeur te hebben voor personages die een hekel hebben aan drukte, voor mensen die houden van de natuur en de stilte. Zowel in zijn debuutroman Tussen twee werelden als in de opvolger Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween komt deze behoefte aan ruimte en rust aan bod. Beide boeken werden naar het Nederlands vertaald door Saskia Peterzon-Kotte.

‘Dat valt wel mee, Kahida-san. Onze vergissingen hebben geen gewicht of waarde meer als we ze met tijd en liefde bedekken.’

Het verhaal begint met een mijmerende, hoogbejaarde Shizo. Wat volgt is een lange terugblik op zijn leven, zijn verhaal in de ik-vorm verteld. Hij schetst de plaats waar hij is opgegroeid, heeft het over het belang van de kami’s (de goden in het shintoïsme) en vertelt hoe hij de man geworden is die hij nu is. Heel gedetailleerd spreekt hij over het reizen tussen Japan en Europa, over de mensen die hij leerde kennen en soms ook weer moest afgeven. Met tedere, liefdevolle woorden laat hij de natuur, de bergen en de wind tot leven komen. De natuurbeschrijvingen, onder andere die van de kersenbomen, zijn adembenemend mooi.

Het is heel knap hoe Faggiani zowel de natuur, de personages als de emoties heeft weten te vangen. Hij gebruikt daarvoor een prachtig proza, waardoor het onmogelijk is niet van Shizo te houden. Alle zinnen lijken eenvoudig, maar vertellen tegelijkertijd zoveel. Aan de hand van het verhaal van de hardloper laat de auteur enkele grote thema’s van het leven de revue passeren: liefde, verdriet, familierelaties, eer en schuldgevoel. Over het hele verhaal hangt een vleugje mysterie, maar bovenal straalt het boek een enorme rust uit.

* Deze recensie verscheen eerder op hebban.nl *

Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween.

Shizo, de hoofdpersoon in dit boek, wordt op latere leeftijd geïnterviewd door een journalist.
De journalist wil hem interviewen omdat hij wil weten wat er tijdens de marathon van Stockholm in 1912 is gebeurt.
Shizo vertegenwoordigde Japan, nadat, zoals wij dat zeggen hij alles opzij heeft gezet voor zijn sport, op de Olympische Spelen van dat jaar.
In die tijd was het een hele uitdaging in Stockholm te komen, onderweg beleeft Shizo dan ook van alles.
Als hij gestart is gebeuren er dingen waardoor hij de marathon niet uitloopt en niet terug durft naar Japan en verdwijnt spoorloos.
Na een aantal jaren keert hij terug naar Japan, gaat in de bergen wonen en krijgt een gezin.

Het boek is “Boek van de maand Januari”in het TV-programma De Wereld Draait Door geworden.
Ik ben het daar volkomen mee eens, het gebeurt niet vaak dat je zo’n prachtig geschreven, ontroerend boek leest.

De schrijver Franco Faggiani liet zich door het mysterieuze verhaal van Shizo inspireren tot het schrijven van deze prachtige poëtische roman. Het boek is omgeven met liefde, geduld en wijsheid. Het is een mooie mix van de realiteit en fantasie. Het verhaal gaat over slagen en falen, over geluk en verdriet, over euforie en angst. De schrijfstijl is zeer boeiend en hier en daar ontroerend. Met mooie welgevormde zinnen, die niets te veel vertellen maar wel alles omvatten. De hoofdpersoon, Shizo, wordt op een rustige manier aan je voorgesteld, en net zoals het boek zich goed opbouwt geldt dit ook voor het karakter van dit personage.
De hele roman leest als een waarheid, maar in het nawoord geeft de schrijver zelf aan welke delen feit en welke delen gefantaseerd zijn. Dit doet er echter niets aan af dat je een geweldig mooi boek in handen hebt, want alles vloeit keurig in elkaar over. Het boek laat je na het lezen met een wijs en fijn gevoel achter.

Het boek is met recht het boek van de maand geworden bij DWDD, maar zal zomaar het boek van het jaar kunnen worden.

In zijn tweede roman gaat Franco Faggiani in op het leven van de Japanner Shizo Kanakuri, die na een echec tijdens de Olympisch Spelen van 1912 van de aardbodem leek te zijn verdwenen.
Al tijdens zijn jeugd was Shizo een fanatiek hardloper. Tijdens zijn studiejaren viel hij op als veel belovend marathonloper en wordt na een intensieve training gevraagd om namens Japan deel te nemen aan de Olympische Spelen in 1912 te Stockholm.
Als gevolg van een instorting maakt Shizo de wedstrijd niet af. Hi durft zijn ouders en de Japanse maatschappij niet meer onder ogen te zien en besluit onder te duiken. Samen met Kuma, een Japanse “zakenman” die hij tijdens zijn reis naar Stockholm heeft leren kennen, verlaten zij Zweden. Ook Kuma kan niet meer terug omdat hij als lid van een criminele organisatie geen gevolg heeft gegeven aan de opdracht om een wapenhandelaar in Stockholm te liquideren.
Na het verkrijgen van een vals paspoort gaat Shizo vervolgens als Yuki Kahida door het leven. Samen met Kuma zwerven zij door Europa en bereiken zij uiteindelijk de Middellandse Zee. Na een paar jaar bij het Vreemdelingen Legioen te hebben gediend, besluit Yuki (Shizo) terug te gaan naar Japan en vestigt hij zich in het uiterste noorden van Japan. Hier begint hij een geheel nieuw leven waarbij hij uiteindelijk werkzaamheden gaat uitvoeren die passen bij zijn grote belangstelling voor de natuur.
Tientallen jaren gaan voorbij tot een Zweedse journalist Shizo benadert en hem confronteert met zijn verleden als marathonloper tijdens de Olympische Spelen van 1912.
Franco Faggiani schetst het leven van Shizo op een boeiende wijze waarbij hij tevens weergeeft hoe zeer Shizo begaan is met de natuur en de omgeving waar hij woont. Een mooie roman.

Dankzij de tip van het wijlen DWDD boekenpannel besloot ik me over ‘Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween’ te buigen. Over een gesjeesde Japanse sporter lezen leek me aanvankelijk niet echt interessant. Dit tot Zen bewegende verhaal dat begint als een uitvoerige Japanse haiku overrompelde me en veroverde al snel mijn aandacht. Franco wijdt je in de overpeinzingen van Shizo, die de lessen uit zijn verleden tijd met verve en met gepaste Japanse onderdanigheid aan het papier toevertrouwt.

Shizo neemt je mee naar het Japan van honderd jaar terug. De cover van dit boek is verre van misleidend. Met Shizo Kanakuri ren je zijn leven lang mee door de adembenemende wilde Japanse natuur, die hij krachtig door zijn aderen voelt stromen. Zijn ouders en Japan hadden andere plannen voor hem in petto dan ‘go with the flow’. Doordrongen van culturele verwachtingen wilde hij zowel de keizer van Japan, als zijn leraren en ouders niet teleurstellen. Zijn natuur plooide hij zodanig om Japan te dienen en hij deed zijn uiterste best daar eer en voldoening uit te halen. Deze opgedrongen werkelijkheid bracht hem op een dwaalspoor. Zijn schaamte niet voldaan te hebben aan hooggespannen verwachtingen leidde hem tot zijn jaren lang durende marathon van boetedoening totdat hij zijn levensles leerde:
“Ik hoef niet op de tijd te letten en ook geen doel te bereiken, ik kan het rustig aan doen en altijd van gedachte of route veranderen.”

Dat Shizo echt geleefd heeft is een feit. Eveneens dat hij meegedaan heeft met de Zweedse Olympische Spelen van 1912 en ook dat hij ergens voor de finish compleet van de wereldkaart verdween. Met ongekende fantasie, inlevingsvermogen en vertelkunst vult Franco voor de lezer de hiaten in, waardoor je dit verhaal met een brede Mona Lisa smile leest. Eenmaal tot schande gekomen tijdens het niet uitlopen van de marathon in Stockholm laat Franco Faggiani kunstig Shizo zich nog in vele absurde en rare bochten wringen om uiteindelijk op bejaarde leven weer in het ritme te komen van de kami’s, de natuurgeesten, waarin hij gelooft.

Als natuurliefhebber kom je niets tekort door de kleurrijke beschrijvingen van de diverse settingen. Ik zou zeggen, laat je meevoeren in de avontuurlijke jaren dat Shizo verdween.

Dit op ware gebeurtenissen gebaseerde verhaal trekt je steeds verder naar binnen. Dat komt zowel door de biografie van de hoofdpersoon zelf als ook door de vloeiende, poëtische schrijfstijl van de auteur die fictieve elementen aan het verhaal van de hoofdpersoon toevoegt zonder dat dit aan de geloofwaardigheid ervan afdoet. Integendeel: het is een welhaast spirituele roman geworden die bovendien op de achtergrond de 20e-eeuw geschiedenis van Japan beschrijft, én de indrukwekkende natuur van dit eilandenrijk. Het is zo’n zeldzaam boek dat je bijblijft en uitsteekt boven andere (goede) boeken

Een prachtig boek dat gaat over twijfels en onzekerheid, verdriet en verlies maar ook hoop en doorzettingsvermogen. Mooi beeldend en poëtisch geschreven.

Dit is een boek waar ik echt van genoten heb.
Shizo groeit op in Japan. Hij ontwikkeld zich in het hardlopen want vind dat fijn om te doen.
Hij blijkt er echt een talent voor te hebben. Na jaren van intensief trainen wordt Shizo uitgenodigd
om Japan te vertegenwoordigen op de Olympische Spelen van Stockholm in 1912.
Shizo zal dan de marathon gaan lopen.
Het is een hele reis om in Stockholm te komen waar Shizo van alles mee maakt.
Als dan de dag van de marathon is gekomen begint Shizo vol goede moed. Maar dan gebeurt
er onderweg iets. Shizo schaamt zich heel erg en durft dan ook niet meer terug te keren naar
zijn geboortedorp.
Na omzwervingen trekt Shizo zich terug in de bergen van Japan waar hij later een gezin gaat stichten.
Nadat Shizo al een wat oudere man is komt een journalist bij hem op bezoek. Die wil graag alles
weten wat er tijdens de marathon in Stockholm is gebeurt.

Wat een mooie schrijfstijl heeft Franco Faggiani.
Het boek blijft boeien tot het einde. Echt een prachtig ontroerend verhaal.

Prachtig boek

bijzonder