Het zwart-witdenken voorbij Een bijdrage aan de discussie over kolonialisme, slavernij en migratie

Piet Emmer was tot 2009 hoogleraar aan de Universiteit Leiden, en geldt als een specialist op het gebied van slavernij en immigratie. In die hoedanigheid ergert hij zich aan de feitenvrije en gepolitiseerde manier waarop het debat over kolonialisme, slavernij en immigratie in Nederland wordt gevoerd. In Het Zwart-Witdenken Voorbij plaatst hij de vaak hysterische claims van politiek correcte opiniemakers in historische context. Zo stelt hij onder andere dat het onzinnig is historische figuren naar hedendaagse morele maatstaven te beoordelen: je zou het ze net zo goed kwalijk kunnen nemen dat ze per boot reisden, in plaats van met het vliegtuig. Emmer schrijft gemakkelijk en met de nodige humor. Zijn boek vormt dan ook een welkome nuancering in het publieke debat.

Geschreven bij Het zwart-witdenken voorbij

een helder en duidelijk beeld van het verleden zonder het hysterisch gedoe van mensen die alleen maar politiek correct willen zijn.
met name de geschiedenis van een samenleving leert ons veel over die samenleving als het is onderbouwd met feiten en niet met onderbuik gevoel.
vooral de slavernij geschiedenis in dit boek is verhelderend

Vlot leesbaar boek. De schrijver toont aan dat het hebben van een oordeel over gebeurtenissen uit het verleden zonder gedegen kennis van de historie vaak leidt tot onzinnige conclusies.

Emmer nuanceert het slavernijverleden zonder het goed te praten. Nederland heeft meegedaan aan de slavenhandel en heeft geld verdient over de rug van andere landen, maar voor welk land geldt dit niet? Het is naïef om met terugwerkende kracht alles vanuit het heden te willen beoordelen. Fijn dat dit ook gezegd kan worden zonder al het geschreeuw en verongelijkte gedoe in de media.

Heerlijk nuchter boek dat historische feiten over (op dit moment) actuele zaken presenteert. Te vaak wordt tegenwoordig (met name in de media) gemakkelijk een stelling betrokken die soms maar gedeeltelijk "waar" of soms zelfs gewoon "onwaar" is. Dit boekje verschaft de nodige achtergrond en helpt mij bij het zoeken naar de nuance.
Leest ook lekker weg. Niet nodeloos academische of ingewikkeld.

Geschreven bij Het zwart-witdenken voorbij

Voor de oordeelsvorming over hoe om te gaan met dit onderwerp uit de geschiedenis is het lezen van dit boek zeer nuttig.

aangeraden voor aanhangers van Grauwe Eeuw en zulke clubjes als Denk.Verder voor iedereen die geinteresseerd is in onze koloniale geschiedenis en dit alles gebaseerd op FEITEN en geen aannnames.

Het boek is een polemiek over kolonialisme, slavernij en migratie. Ik vond vooral het deel over het slavernijverleden interessant, over de andere onderwerpen is al veel meer geschreven. Kern van Emmer's betoog is het feit dat in West Europa omstreeks het jaar 1400 de slavernij was afgeschaft (hoewel horigheid en herendiensten tot in de 19 eeuw voortduurden). Op de andere continenten (onder andere Afrika was slavernij daarentegen gebruikelijk). De interessante vraag is waarom West-Europa zich dan toch met slavernij heeft beziggehouden. Emmer voert daarvoor vooral economische motieven aan; immers op de plantages in de koloniën waren arbeiders nodig. Verder was voor onze republiek der Verenigde Nederlanden het economische belang van de slavenhandel uiterst gering. Tenslotte werd er vroeger nogal anders gedacht over een flink aantal zaken, en de morele waarden van onze tijd zijn zeker niet die van 300-400 jaar geleden. Deze stelling wordt met veel argumenten onderbouwd en komt geloofwaardig over. Ben dus benieuwd naar het nieuwe boek over het Nederlandse slavernijverleden dat volgend jaar uitkomt.

Eindelijk een beetje feiten en gezond verstand in deze discussie.

Ondanks dat de auteur hier en daar wat in de herhaling valt, lukt het hem een historisch onderbouwd, en compleet beeld van slavenhandel, slavernij en kolonialisme te schetsen in de context van die tijd. Iets dat vaak ontbreekt in het huidige maatschappelijk debat, zoals ook hier in sommige andere reviews (die overduidelijk niet verder dan de flap hebben gelezen) te zien is. Ook geeft hij een betoog over waarom we huidige morele maatstaven niet altijd kunnen toepassen op de geschiedenis, en ook waarom de geschiedenis niet altijd als voorbeeld kan worden gebruikt voor huidige maatschappelijke fenomenen. Zelfs als je het niet met zijn analyse eens bent, op zijn minst interessant om te lezen hoe je er ook tegenaan kunt kijken, tussen het eenzijdige geluid van andere recente werken. Ook leest het makkelijk weg, dus het kost je een avondje van je tijd.