Koningskind

- Voor (de herkomst van) het oorspronkelijke verhaal moeten we een flink eindje terug in de tijd. Zo’n drieduizend jaar, waar koning Salomo (ook wel: Salomon) aan de macht was.

-In het bekende verhaal stond Salomon bekend als een zeer machtige, zeer rijke en zeer wijze koning. Zo wijs zelfs dat zijn naam nu nog altijd voortleeft in onze taal met het salomonsoordeel.

-Koningskind is losjes gebaseerd op dit verhaal. Ik ga natuurlijk niet te veel verklappen over dit nieuwe verhaal, maar het boek is heerlijk spannend en tegelijk een verfrissing van het oorspronkelijke Bijbelse verhaal.

-Ongeveer drieduizend jaar geleden staat de vijftienjarige Lydia tot aan haar middel in het water te bevallen van haar eerste kindje. De vader, de koning, is ver te zoeken en dat is maar goed ook. Hij is het bestaan van het volksmeisje Lydia alweer vergeten, want tijd is kostbaar en ze is niet belangrijk. Hij laat zich enkel en alleen op de hoogte brengen over eventuele geboren (volks)zonen, want dat is iets noodzakelijks, om het zaad van zijn zaad verder te planten en om zo zijn veelgeroemde wijsheid te verspreiden. Zo komt het dat hij niet op de hoogte is dat zijn dochter Zissel geboren wordt, genoemd naar het helder zoete water van de bronnen.

- 'In de naam van de koning' worden er ondertussen in Sion en daarbuiten wrede besluiten genomen. Zo moeten alle mannen uit het rijk voor hem werken, tot zij hun belastingschuld hebben ingelost, laat hij slavenarbeid verrichten en eigent hij vrouwen en meisjes toe als de zijne. Hij heeft ondertussen een harem vol exotische vrouwen (die ieder hun geloof mogen aanhouden), maar hij is altijd op zoek naar iets nieuws en hij heeft nooit genoeg.

-Een paar hoofstukken verder is Zissel uitgegroeid tot een slim meisje. Ze blijkt niet te kunnen praten en heeft een misvorming aan haar hand, maar ze ziet en begrijpt alles. Zo groeit ze ver weg van Sion en van de koning, veilig op bij haar moeder en stiefvader. Op een dag vindt ze tussen de bosjes een kleine vluchteling, het jongentje Jabin. Hij kost even tijd om hem te doorgronden, want het is net een wild dier, maar ook hij wordt liefdevol opgenomen in het gezin. Er is vanaf het begin een band tussen Zissel en Jabin en al snel is het een twee-eenheid. Met handen- en voetenwerk begrijpen ze elkaar goed, maar samen ontdekken ze dat ze ook kunnen communiceren door de tonen van een fluit.

-Op een nacht komen er rijke vreemdelingen door het dorp. Zissel is per toeval getuige van een complot dat ze nauwelijks kan bevatten. Daardoor reist ze noodgedwongen mee naar het hof van koning Salomo. Daar weet niemand dat zij de dochter is van de koning, maar de kleur van haar ogen verraadt haar…

-Selma Noort maakt, naast het oorspronkelijke verhaal, gebruik van haar eigen ervaringen in Israël en de Palatijnse gebieden en dat is te voelen. Uit meerdere studies is niet duidelijk of de koning ooit heeft bestaan, maar Selma laat naast de grootsheid en wreedheid van die tijd, ook de kleuren van de woestijn, de taal en de geuren voor zich spreken. En zo worden Zissel en haar naasten in dit wonderlijke avontuur liefdevol tot leven gebracht.

-Een verrukkelijk spannend verhaal en een dikke aanrader daarom vijf sterren

Sinds ik De zee kwam door de brievenbus las ben ik fan van de boeken van Selma Noort. Toen Koningskind uitkwam wilde ik dat dan ook graag lezen. Het boek ziet er prachtig sprookjesachtig uit, de kaft is geïllustreerd door Martijn van der Linden. De potloodtekeningen in het boek zijn gemaakt door Selma Noort zelf. Tijdens het schrijven van dit verhaal ging ze op reis naar Israël om daar inspiratie op te doen.

Het boek bevat twee verhalen, die als volgt worden aangegeven: het bekende verhaal en het onbekende verhaal. Het bekende verhaal is het verhaal over koning Salomo, die we kennen uit de bijbel, de koning met de reputatie van een wijs en machtig man.

Het onbekende verhaal gaat over ”gewone” mensen, waar we niet over lezen in de bijbel. Daarin blijkt ook dat die beroemde koning behoorlijk lelijke trekjes had.

Het grootste deel van het verhaal gaat over de onbekende mensen. Dat zijn Lydia, verkracht door koning Salomo en daardoor moeder geworden van Zissel, haar dochter die niet kan praten en die een mismaakte hand heeft. Door toeval wordt Lydia opgevangen door de steenhouwer, een oudere man die zijn dochter heeft verloren door toedoen van de koning. Later zorgen zij ook voor Jabin, een gevluchte slaaf. Zij leven in relatieve harmonie op het platteland.

Wanneer Lydia bevalt van een nieuw kindje slaat het noodlot toe. Door gekonkel en machtsmisbruik komen Zissel, Lydia, Jabin en het babyjongetje terecht op een plek waar ze niet willen zijn. Ze worden meegevoerd naar de stad, en komen terecht in een welgestelde familie vlakbij de koning.

Ze proberen uit alle macht te ontsnappen aan hun situatie. Mooi is hun saamhorigheid en verbondenheid. Ze zijn alert op elke mogelijkheid om een uitweg te vinden.

En dan doet zich een mogelijkheid voor, en komen we in het bekende verhaal terecht…

Prachtig verhaal met behoorlijk rauwe kantjes. Want het leven is niet makkelijk op het platteland. Iedereen is onderworpen aan de koning, zijn wil is letterlijk wet. Gewone mensen hebben niets te zeggen. Gelukkig vinden zij wel de kracht om te (over)leven: ”Onze vrije wil reikt niet verder dan onze omstandigheden. Dus wil niet teveel. Warm je in de zon, eet en drink, heb lief (…)”

Drieduizend jaar geleden leefden in Israël een koning, hij was machtig, wijs en heel erg rijk. Koning Salomo had nooit genoeg altijd wilde hij meer; meer geld, meer land, meer paleizen en meer vrouwen. Op een kwade dag viel zijn koningsoog op het vijftienjarige meisje Lydia. Negen maanden later beviel het meisje van een Koningskind, Zissel. Zissel kon niet spreken en had een misvormd handje (een reigerpootje). Lydia trouwde met een oude weduwnaar die zich als een liefdevolle vader over Zissel ontfermde. Het gezin adopteerde ook een weggelopen slavenjongen, Jabin. Jabin en Zissel hadden een heel hechte band; ze spraken gebarentaal met elkaar en communiceerden door middel van fluittonen.

Tijdens het schrijven van dit verhaal vertrok Selma Noort naar Israël; om de talen van lydia en Jabin te horen, de stad van Koning Salomo zien en de dadels, granaatappels en verse kruiden van Zissel proeven. De schrijfster heeft alles goed in haar opgenomen. Tijdens het lezen verscheen, als een Fata Morgana, het paleis van koning Salomo omringt door palmen, olijfbomen en roze oleanders voor mijn ogen. Noort schept een heel goed beeld van die tijd. We lezen onder andere over de positie van vrouwen, de verhoudingen tussen arm en rijk en hoe men tegen gehandicapten en vreemdelingen aankeek.
Toen Zissel en Jabin tieners waren, kreeg Lydia een baby, een gezond jongetje, Menachem. Een rijke dame beviel omstreeks dezelfde tijd van een doodgeboren kind. Door een gemene list werden de baby’s verwisseld. Het lot bracht Zissel, Lydia en Jabin naar Sion, waar de wijze koning Salomo zijn oordeel uitsprak over de zaak. Het verhaal is gebaseerd op het Bijbelverhaal over het Salomonsoordeel, 1 Koningen 3 vers 16-28. Een verhaal wat mij vroeger als kind ooit eens een nachtmerrie heeft bezorgd. In mijn droom liep het verhaal heel anders af, de koning hakte de baby met een zwaard doormidden….. Selma Noort heeft het verhaal over de wijze koning tot een sprookje verwerkt. De boodschap is hetzelfde gebleven, maar het verhaal is nu kindvriendelijk geworden.
De cover van het boek, gemaakt door Martijn van der Linden, is echt prachtig mooi. De kleuren zijn sprekend en het tafereeltje is romantisch, geheimzinnig en oosters. Het maakte mij nieuwsgierig. Wie zijn deze twee kleine figuurtjes in het midden van het meer? Toen ik het boek oppakte raakte ik meteen betoverd; dit verhaal moest ik lezen! De illustraties (potloodtekeningen) in het boek zijn gemaakt door de schrijfster zelf. De tekeningen van slangen, gekko’s en reigers zijn heel natuurgetrouw gemaakt. Net als in het verhaal voel je ook hier de liefde die Selma Noort voor de natuur heeft.
Zissel’s stiefvader, de Steenhouder, was een goed mens. Op zijn sterfbed sprak hij deze woorden tot Zissel: ‘Je zwakte kan je kracht zijn’ (blz 72). Door haar reigerpootje en het feit dat Zissel niet kon spreken, had het meisje geen gemakkelijke jeugd. Uiteindelijk zorgde de handicaps ervoor dat ze als een genezeres werd aangezien. Haar gebarentaal wekte de interesse van koning, die haar uit nieuwsgierigheid in zijn paleis uitnodigde. Tijdens deze corona tijd kreeg, dankzij Irma Sluis, gebarentaal in de media veel aandacht. Voor kinderen die niet kunnen spreken of aan hun armen verlamd zijn, is het leuk dat Zissel de held van het verhaal is. Zissel’s boodschap aan deze kinderen is dat ze zich niet belemmerd moeten voelen door hun handicap. Je bent wie je bent en je kunt alles worden wat je wilt! Meer: https://www.hebban.nl/spot/boeken-met-een-ster/nieuws/koningskind-selma-noort-2

Een verrassende kijk op het Salomonsoordeel.

Koningskind neemt je in volle vaart mee naar tijden van weleer om je, tot de allerlaatste bladzijde, niet meer los te laten. Gelaagd, exotisch, beeldend sprookje voor jongeren (12+) én voor volwassenen.