Levensdraden Een wereldgeschiedenis door het oog van de naald

Op uiterst meeslepende wijze voert Clare Hunter de lezer in dit boek mee op een reis door de geschiedenis van naaldwerk; verschillende culturen, gezindten, politieke stromingen, arm of rijk, jong of oud, man of vrouw, er is door de eeuwen heen door vele handen en in verschillende omstandigheden veel geborduurd.

Als eerste besteedt ze ruim aandacht aan Het Tapijt van Bayeux, dat het verhaal vertelt van de Slag bij Hastings in 1066. Een meterslang verslag - achtenvijftig afbeeldingen - over de schending van de eed van trouw aan Willem de Veroveraar door Harold II van Engeland. De beeldende borduurwerken zijn als een documentaire van het middeleeuwse leven in Engeland met wollen draden geborduurd op linnen en bevindt zich nog altijd in Musée de la Tapisserie te Bayeux, Normandië. Van wie de handen zijn geweest die aan dit tapijt hebben gewerkt kan alleen maar gespeculeerd worden. De voortdurende pogingen om techniek en gebruikte materialen 'uit te pluizen' hebben onderzoekers nooit verder kunnen brengen dan aannames en speculatie.

Met grote bevlogenheid vertelt Hunter niet alleen over het borduurwerk zelf, maar ook over de werkomstandigheden. Dagenlang kromgebogen boven een raamwerk zitten, vaak bij slecht licht, maakten het werk zwaar. Borduurwerk was niet alleen ter versiering bedoeld, maar was tevens het visueel maken van symbolische voorstellingen en symbolen, Bijbelse taferelen, het 'schrijven' van geheime boodschappen of een daad van boetedoening.

Van Frankrijk brengt de auteur ons naar het Schotland van de zestiende eeuw en beschrijft ze de handel en wandel van Mary Stuart, die zich tijdens haar gevangenschap in Tutbury Castle, ter afleiding heeft beziggehouden met borduren. 'Maria's borduurwerk was echter meer dan een afleiding, het was haar autobiografie.'

Van Agnes Richter, een Victoriaanse naaister die in een psychiatrische instelling werd opgesloten, is een geborduurd inrichtingsjasje bewaard gebleven, door het jarenlange dragen gevormd naar haar lichaam. Dit artefact laat onderzoekers nog altijd voor een raadsel staan over de bedoeling van de van oorsprong zeer bedreven naaister. Woorden en letters zijn schots en scheef - zowel aan de binnen- als aan de buitenkant - op de stof gezet. Jammer genoeg is het borduurwerk door het dragen zó versleten geraakt dat ontcijferen ervan nog altijd niet is gelukt.

De kernwoorden als aanduiding voor de gestructureerde hoofdstukken - zoals onder andere macht, zwakte, protest, bescherming, identiteit, verbinding, waarde, kunst en stem - laten zien hoe divers het borduren in de loop der tijd is gebruikt en ingezet.

Dat borduren niet alleen door vrouwenhanden werd gedaan, bewijst het ontstaan van The Disabled Soldiers' Embroidery Industry. Mannen die volledig arbeidsongeschikt terugkeerden uit de loopgraven ten tijde van de Eerste Wereldoorlog kregen naai - en borduurpakketten aangeboden om verveling tegen te gaan. Het bleek dat dit therapeutisch heel goed werkte.

Clare Hunter, zelf ook beoefenaar van vele textiele werkvormen, heeft me met haar enthousiasme en gevoelvolle proza, gedurende heerlijke leesuren meegevoerd langs vele verschillende vormen van naaldkunst. Ze wist me te raken met de diverse ontroerende verhalen, deels geschiedkundig, deels haar persoonlijke verhalen. Dat ze buiten naald en draad ook heel behendig is met haar pen bewijst ze met dit magnifieke verslag van al die onbekende verhalen over een zeer diverse hobby die een mens creatief kan laten zijn. Zelfs wanneer je geneigd bent om het 'naaldje' erbij neer te gooien.

Lees, geniet en verbaas je!!!

Zo af en toe kom je een boek tegen die je gelijk intrigeert. Dit had ik met Levensdraden van Clare Hunter. De cover is prachtig en de subtitel Een wereldgeschiedenis door het oog van de naald maakt mij nieuwsgierig. Op welke wijze zal de auteur het verhaal voortborduren in het boek?

Het boek vertelt een grote geschiedenis die teruggaat naar onder andere 1066 de Slag om Hastings. Ze weet op een beeldende manier deze geschiedenis te vertellen waarbij beeldende borduurwerken de lezer het verhaal in trekt.

De reis strekt zich verder uit over de geschiedenis, waarbij ze op een indrukwekkende wijze politieke stromingen, seksen, status of verschillende culturen aan de orde stelt. Ze weet deze items te verweven door het verhaal met haar naald en wollen draden.

Elke hoofdstuk raakte mij als lezer en nam me mee naar gevangenschappen, boetedoeningen en protesten. Maar ook de Eerste en Tweede Wereldoorlog en de protesten van moeders in Argentinië komen aan bod.

Clare Hunter is een textielkustenaar die haar ambacht met haar kennis over deze geschiedenis als verhaal borduurt op papier. Dit resulteert tot een prachtig verhaal die niet alleen met theorie maar ook met naald en draad de lezer weet te boeien en te intrigeren.

Levensdraden is een boek die je met aandacht moet lezen. Ik las het verhaal niet zomaar weg, maar moest het telkens even wegleggen en tot me door laten dringen. Maar wie geïnteresseerd is in geschiedenis zal genieten van dit prachtige boek. Het is een fascinerend boek, die ik niet snel vergeten zal.

voor iedereen die geïnteresseerd is in geschiedenis, in handwerk is dit een onmisbaar boek

Mooi boek! Gaf herkenning.

Heb het kado gegeven

Een uitzonderlijk goed vertaald boek over de naaldkunst in historisch perspectief. Het onderwerp moet wel je interesse hebben, maar dan is het geweldig!