Life On The Edge

Geschreven bij Life on the Edge

Interessant maar enigzins technisch boek, dat laat zien dat steeds meer wordt aangetoond dat diverse biologische verschijnselen gebruik maken van kwantum fyisica, zoals de photosynthese bij planten en microben, de werking van enzymen en het richtingvinden van trekvogels. Dit ondanks het nog steeds wijdverbreide misverstand dat kwantumcoherentie niet mogelijk is bij warme, natte systemen zoals organismen. Dat misverstand wordt veroorzaakt door de manier waarom men bij de kunstmatige laboratoriumexperimenten decoherentie voorkomt door deeltjes af te schermen van molekulaire ruis en die ruis minimaliseert door een extreem lage temperatuur te handhaven. Dat is in de biologie natuurlijk niet mogelijk, maar het blijkt dat het leven de molekulaire ruis juist benut voor het in stand houden van coherentie, op de grens van coherentie en decoherentie.

Het leven is het enige fysische verschijnsel dat een georganiseerde complexiteit bezit vanaf het kwantumniveau, helemaal door de wereld van de thermodynamica heen, tot op het niveau van klassieke fysische systemen, en is daarmee in staat de kwantumeffecten naar het macroniveau over te hevelen, een beetje á la het Schrodinger's Kat gedachtenexperiment. Schrodinger komt trouwens regelmatig ter sprake, als iemand met een vooruitziende blik wat betreft het leven op aarde.

Kwantumbiologie is een zeer nieuwe wetenschap, en een deel van dit boek is (nog) speculatie, maar het is allemaal erg veelbelovend. Men betoogt dat, gezien de steeds grotere rol die kwantumeffecten bij levende organismen blijken te spelen, het waarschijnlijk is dat dit ook in het brein gebeurt, en zodoende misschien een bijdrage kan leveren aan een antwoord op de vraag hoe geest en lichaam interacteren en hoe vrije wil mogelijk is. Wie weet door een soort gecontroleerde decoherentie van kwantummogelijkheden. Dit is immers een niet-causaal proces. Ook Stuart Kauffman heeft hier over geschreven, vanuit het perspectief van complexiteitstheorie. Het leven is een enorm creatief en inventief proces, en als er een manier is om kwantumeffecten op deze manier te benutten zal het dat zeker al lang hebben gedaan.

Wat een ontzettend gaaf boek! Zelf heb ik een sterke achtergrond in biologie en totaal niet in natuurkunde, maar ik vond het een super goed te volgen boek en het heeft mijn kijk op de simpelste dingen in de wereld veranderd. De auteurs leggen beide vakgebieden simpel doch compleet uit, waardoor de boodschap voor mensen van alle achtergronden goed te begrijpen is. Zeker een aanrader dus!