Maak je organisatie fit verbeteren zonder reorganiseren

Maak je organisatie FIT wijkt af van de meeste andere managementboeken. Die gaan vaak ófwel over organisatiekunde (hoe wordt de organisatie goed-beter-best) ófwel over leiderschap (het kant-en-klaar recept voor uitblinkend leiderschap). Auteur Arjan Eleveld kiest precies voor het gebied daar tussenin: hoe maakt een leider zijn organisatie succesvol? Hoewel dit boek uiteindelijk misschien over leiderschap gaat, is het succes van de organisatie het belangrijkste onderwerp - leiderschap moet daarvan in dienst staan. Bij Eleveld gaat het erom wat leiders kunnen doen (en laten) om de organisatie slagvaardiger en fitter te maken.
Kortom, leiderschap en organisatiebelang gaan hand in hand. Geen gek uitgangspunt in deze tijd waarin organisaties genoodzaakt zijn zichzelf te verbeteren om te overleven. En waarin leiders – of het nu gaat om topmannen of afdelingshoofden – de organisatiebelangen niet meer mogen offeren voor hun persoonlijke succes.
En wat leert die manager van vandaag dan uit Maak je organisatie FIT? Ten eerste hoe je kunt verbeteren zonder te hoeven reorganiseren. De klassieke reorganisaties, compleet met 'cultuurveranderingstrajecten', verwijst Eleveld onverbiddelijk naar de prullenbak. Zonde van de tijd en het geld. Daarvoor in de plaats biedt hij een alternatieve benadering via het FIT-model, dat een centrale rol inneemt binnen het boek.
FIT is een acroniem voor drie sleutelbegrippen: Focus, Involvement en Trust. Deze drie elementen vormen de bouwstenen voor een fitte organisatie. Als op zichzelf staande begrippen misschien geen novum, maar de wijze waarop de auteur de begrippen invulling geeft en met elkaar verbindt is wel nieuw. Arjan Eleveld combineert de recente managementliteratuur met zijn eigen praktijkervaring (twintig jaar management- en advieservaring, de laatste tien jaar als algemeen directeur van adviesorganisatie LTP), en dit levert een origineel resultaat op. Bedrijfskundige en psychologische inzichten worden mooi met elkaar verenigd. Hoewel het de grondigheid van een serieus managementboek heeft, komt het nergens droog of theoretisch over. Dit is te danken aan het feit dat de auteur schijnbaar uit de losse pols met praktijkvoorbeelden en anekdotes strooit. Zo legt hij op de ene pagina uit wat 'het psychologisch contract' inhoudt, terwijl hij een bladzijde verderop een anekdote vertelt over een gesprek dat hij voerde met de schoonmaker in het trappenhuis. 'Maak je organisatie FIT' is daarom ook op die manier een boek dat op een kunstige wijze een tussenvorm heeft gevonden – namelijk dat van een grondig managementwerk en tegelijkertijd de persoonlijke zoektocht van de auteur om in zijn werkleven van alledag zo goed mogelijk leiding te geven aan de organisatie. Juist dat persoonlijke relaas gekoppeld aan boeiend beschreven managementkunde maakt dit boek zo bijzonder.

Bas Kok