Mama's laatste omhelzing over emoties bij dieren en wat ze ons zeggen over onszelf

Mama’s laatste omhelzing door Frans de Waal

Toevalligerwijs las ik een tijdje geleden Zijn we slim genoeg om te weten hoe slim dieren zijn? van Frans en dit boek sluit er bij aan. Je hoeft het niet eerst te lezen hoor maar het past wel.
Het eerste gaat over intelligentie bij dieren, dit boek gaat over dieren en hun emoties.

Stiekem kan ik al verraden dat beide boeken een soort van zelfde conclusie hebben: het feit dat wij denken dat dieren minder kennen/kunnen/voelen dan wij ligt vaak aan onze eigen tegenzin/onwetendheid/afkeuring in plaats van aan de dieren zelf. Het is natuurlijk ook wat: toegeven dat dieren net als wij denken en voelen. Want kennis geeft niet alleen macht maar ook verantwoordelijkheid. Wie na het lezen van dit boek nog smakelijk, zonder schuldgevoel, vlees kan eten is een specialleke zullen we maar zeggen…

Mama’s laatste omhelzing bevat naast een beschrijving van deze ontroerende omhelzing tussen Mama en Jan nog talloze voorbeelden die je doen glimlachen en een traan wegpinken, die je verbazen én die herkenbaar zijn. Dieren houden ons vaak een spiegel voor. De zogezegde oorlogszuchtigheid van chimpansees valt bijvoorbeeld in het niet bij onze vernietigingsdrang. De overeenkomsten tussen ons en andere dieren zijn zo groot en talrijk; het enige verschil lijkt wel dat zij oprechter en eerlijker zijn. Hoewel ze ook wel in staat zijn tot misleiding (om stiekem te kunnen paren bijvoorbeeld) en doen alsof (om het beste eten te bemachtiging of gewoon als spel).

Naast primaten komen er ook olifanten, ratten, honden, papegaaien en nog veel meer dieren aan bod. Het boek is super actueel qua informatie, kennis en verwijzingen. De Waal schuwt geen kordate taal of relevante terechtwijzingen. Dat maakt dat dit boek niet alleen vlot leest en super boeiend is maar ook heel bevlogen en geëngageerd aanvoelt.

Ik heb van elke pagina dubbel en dik genoten. Ik hoop dat Frans over een paar jaar een vervolg schrijft want met de huidige technieken (qua DNA, scans, MRI’s,…) gaat zijn kennis met grote stappen vooruit, denk ik. Ik blijf graag op de hoogte en hoop dat zijn boeken er toe zullen bijdragen dat we onze kijk op de mens en andere dieren grondig gaan aanpassen. En ons bovenal iets minder superieur, uitroeiend en kwetsend gaan gedragen. Frans doet ons nog meer van dieren houden en daar hou ik van.

Aanrader. Prettige schrijfstijl met veel voorbeelden uit de praktijk en een erg interessant onderwerp.

Het is heel verraderlijk om te filosoferen over de inhoud van dit prachtig vertelde verhaal onderverdeeld in diverse informerende verhalen over emoties bij dieren van Frans de Waal met ondertiteling: over emoties bij dieren en wat ze ons zeggen over onszelf. De boodschap in dit boek is heel helder en duidelijk verwoordt en verbeeldt in diverse illustraties, en als je er voor openstaat... lees dit boek.

Sinds de stichting Wakker Dier en Partij voor de Dieren worden we in Nederland er steeds meer van bewust dat dieren (en trouwens alle zielen op de hele aarde) en mensen één pot nat zijn. Af en toe haten we elkaar en kibbelen we er op los, maar al met al hebben we elkaar sociaal gezien broodnodig en verstaan wij de kunst van om onze wederzijdse innig verweven band al (flik)flooiend te bevestigen. Make Love No War werkt uiteindelijk toch het best in de evolutie voor alle organismes.

Na het lezen van dit boek houd je nog meer van mens én dier en leer je nog bewuster en meer respectvol met elkaar en jezelf om te gaan. Frans de Waal erkent de gevoelens van wezens, die hun emoties niet in woorden kunnen uitdrukken en pleit voor transparantie omtrent dierenzaken als vleesindustrie en dierproeven. “Het is aan de samenleving om te beslissen wat voor soort relaties we met dieren zullen hebben en welk gebruik we willen toestaan, maar het is van essentieel belang om de dieren uit de obscuriteit te halen.”