Menselijke gebreken voor gevorderden

Dit leerzame en confronterende boek gaat over de minder leuke kanten van mensen; hun neiging om alles persoonlijk op te vatten, hun zelfverlakkerij, hun ijdelheid, kortom de lulligheid van hun miezerige egotripjes.

Deze gepeperde woorden zijn afkomstig van de zo vriendelijk ogende hoogleraar in de psychologie Roos Vonk. Gelukkig is haar boodschap met veel humor verpakt en erg toegankelijk geschreven. Dit maakt ‘Menselijke gebreken voor gevorderden’ tot een boek dat iedereen op zijn nachtkastje zou moeten hebben, nee, een boek dat iedereen eigenlijk uit zijn hoofd zou moeten leren.

Het wordt hoog tijd dat we met zijn allen eens een toontje lager gaan zingen, meent Vonk, want al die opgeblazen ego’s maken de wereld niet mooier. Het enige wat mensen sympathiek maakt is hun vermogen om zichzelf te vergeten; mensen zijn alleen te pruimen als ze helemaal opgaan in hun hobby of hun werk of als ze verdiept zijn in een spel of een boek. Jammer genoeg duren dit soort momenten nooit lang en voor je het weet is er bij iedereen weer een strategisch ‘ik’ in de weer dat zich tekort gedaan voelt en zich wil laten gelden.

Vonk verwijst naar tientallen psychologische experimenten die binnen de wetenschap zijn gedaan. De resultaten van deze onderzoeken zijn ontluisterend. Voorbeeldje: als iemand constateert dat er een morele misser is begaan, erkennen we dit alleen als we die fout zelf niet net hebben gemaakt. Hebben we zo'n fout wel gemaakt, dan beschouwen we de opmerking als irritant en betweterig.

Hoezo wij? denkt de oplettende lezer nu misschien, ik ben zo niet. Maar dit is precies het punt van Roos Vonk: als je jezelf wilt leren kennen dan heeft het geen enkele zin om heel diep over jezelf te gaan zitten nadenken. Het is ook geen kwestie van gedachte-experimenten (hoe zou ik in die en die situatie reageren?) laat staan van luisteren naar je ‘diepste gevoel’. Zelfkennis krijg je enkel door naar het gedrag van anderen te kijken en domweg aan te nemen dat jij precies hetzelfde bent.

Natuurlijk zijn er nuanceverschillen, maar de processen die onze beslissingen en voorkeuren bepalen verlopen grotendeels onbewust en volgens wetmatigheden waaraan niemand zich kan onttrekken. Onwillekeurig worden we allemaal geleid door zelfbedrog bijvoorbeeld. Uit zelfbescherming weet onze onbewuste ‘spindoctor’ er altijd wel weer een positieve draai aan te geven als het een beetje tegenzit. ‘Ach ik wilde die baan eigenlijk toch al niet,’ denkt menigeen als hij afgewezen wordt bij een sollicitatie. Niet per se om de ander een rad voor ogen te draaien maar om zijn eigen gekwetste ego weer op te krikken.

Iedereen doet dit, benadrukt Vonk. Alleen zal niemand die bij zichzelf te rade gaat sporen aantreffen van dit zelfbedrog. Je zult het ook niet gaan zien als je extra goed kijkt. Dat komt omdat bewustwording van waarnaar je onbewust verlangt en wat je onbewust doet, eenvoudigweg niet mogelijk is. Onze hersenen zijn hiertoe nu eenmaal niet in staat, aldus Vonk, we kunnen alleen iets leren door naar anderen te kijken en aan te nemen dat jij geen haar beter bent.

Hoewel het overduidelijk haar bedoeling is de lezer veel illusies armer te maken, waarschuwt ze ook om niet al te hard te oordelen over anderen en ook niet over jezelf. Het idee dat mensen ofwel oprecht zijn ofwel de kluit belazeren is naïef. We moeten dit sprookje van goed versus fout zo langzamerhand echt gaan ontgroeien, meent Vonk, en ruimte laten voor twijfel en nuance. Er zit niets anders op dan te accepteren dat het gedrag van anderen en van onszelf vaak niet eenduidig en consistent is.

Haar boek staat boordevol praktische tips en mooie oneliners. Soms worden een aantal dingen wel erg stellig beweerd. Daar hadden wel wat meer vraagtekens bij mogen worden gezet, maar dat kan de lezer zelf natuurlijk ook doen.

Als je tot nog toe weinig weet over menselijke gebreken of weinig hebt meegemaakt, zou het iets kunnen toevoegen.
Ik vind het op een betweterige manier geschreven en vrij oppervlakkig qua inhoud.
Op het moment dat je denkt en nu gaat het beginnen is het verhaaltje op en wordt een nieuw voorbeeld beschreven.

Een echte eye opener en een echte aanrader.
Het boekje leest heel makkelijk en je hekent jezelf erin, maar ook andere mensen.
Echt een boekje war je wat mee kunt en je wordt je echt bewust van je eigen gedrag!

Zoals de titel aangeeft over gedrag van mensen en van jezelf. Inzichtgevend en dat maakt je blij.

Ik heb meerdere boeken over de psychologie en neurowetenschap gelezen en ik vond het steeds fijn om Roos Voonks boek te lezen. Omdat al dat kennis lekker beknopt is omschreven met gevoel van humor dat zorgt ervoor dat het langer blijft steken. En, niet onbelangrijk, de stijl en woorden dat worden gebruikt maakt het een plezier op zich om te lezen. De pagina's zagen wel eruit als in een glossy, maar dat vond ik juist leuk.

Grappig en heel herkenbaar

Positieve punten van dit artikel zijn: goede kwaliteit en voordelige koop.

Zonder meer een goed boek, zowel confronterend als inspirerend waar het gaat om menselijk gedrag. Zuiver en feitelijk, vanuit onderzoek, nauwelijks interpreterend en hier en daar een mening van de auteur, duidelijk filterbaar. Zoals een dermatoloog de huid kan beschrijven, zo beschrijft Roos Vonk de mens. En waar ze interessant wordt, stopt ze. Waar ze interessant wordt is waar ze haar mening geeft over het verleggen van grenzen en niet alleen maar 'je gevoel volgen'. Inmiddels is bekend dat gevoel en denken bij mensen ingesleten met elkaar verward worden. Daar lijkt te ontluiken waar het nog meer om te doen zou kunnen zijn in menselijk gedrag. Ik ben benieuwd naar een volgend boek. Psychologie is een vorm en beschrijft de mens onvolledig, wilde ik er nog aan toevoegen. Mijn versie is één keer gelezen en komt op de tweedehandsmarkt van bol.com. Van harte aanbevolen!

Erg herkenbare cases. Leuk en vlot geschreven. Ben niet verder dan blz 130 gekomen.
De schrijfstijl verveelde me op een gegeven moment, maar dat kan aan mijn wispelturigheid liggen.

Korte en goed leesbaar je kunt het boek in elke volgorde lezen
Zeker een aanrader voor een ieder die meer inzicht wil krijgen om op een andere manier naar jezelf en naar andere te kijken.