Naschokken Luisterboek Tooltip Luisterboeken beluister je met de bol.com Kobo app.

Geschreven bij Naschokken

In haar debuut Naschokken pluist Owusu op gevoelige en onderzoekende wijze de ervaringen uit die haar hebben gevormd en losgerukt van al het vertrouwde. Wat betekent thuis voor iemand die als kind de wereld heeft afgereisd vanwege het werk van haar vader, en wat is identiteit voor iemand die zich door haar taal en huidskleur niet gemakkelijk bij een groep kan aansluiten? Dit zijn de vragen die Owusu tracht te beantwoorden door haar leven uit te stippelen als een complexe plattegrond van ervaringen die allemaal met elkaar in verband staan. Ze laat de lezer kennismaken met haar vader, die ze op haar dertiende verliest aan kanker, haar moeder die haar verlaat wanneer ze nog maar twee is, haar zusje Yasmeen en halfbroertje Kwame, over wie ze zich op oudere leeftijd probeert te ontfermen, haar stiefmoeder en al haar familieleden die haar gedurende haar leven een tijdelijk thuis hebben geboden.

De traumatische gebeurtenissen in haar leven beschrijft ze als aardbevingen, met de daarop voorafgaande voorschokken, de heftigste hoofdschokken en de daardoor veroorzaakte naschokken. Ze beschrijft ook de breuklijnen, de zwakke plekken, die in haar leven de meeste opschudding hebben veroorzaakt. De kwetsbaarheid die ze toont in het zoeken naar een manier om verder te gaan nadat haar wereld op zijn kop is gezet, is bewonderenswaardig en geeft het boek een hoopvolle toon.

Owusu schrijft associatief; een bepaalde observatie kan meteen een herinnering oproepen, waar de lezer direct in wordt meegenomen. De schrijfstijl sluit dus heel goed aan bij de inhoud van het boek, dat kan worden omschreven als een opeenvolging van verstrengelde herinneringen. Ze benadrukt elementen van verhalen die hun sporen hebben achtergelaten in haar ontwikkeling, en als lezer heb je in de loop van het verhaal steeds meer begrip voor de persoon die deze gebeurtenissen heeft overleefd en ze nu moet verwerken. De geschiedenis van de landen die haar hebben gevormd beschrijft ze op een makkelijk te volgen en samenvattende wijze, terwijl ze wanneer ze inzoomt op het mens-zijn een poëtischere vertelstem aanneemt. Zo schrijft ze over verhalen: ‘We dragen ze inwendig met ons mee. Ze stuiven om ons heen als koperkleurige stofwolken die soms alles aan het oog onttrekken.’ De dappere manier waarop Owusu uit deze stofwolken stapt om ze van alle kanten te onderzoeken is voor alle lezers, hoe verschillend hun verhalen ook mogen zijn, een inspiratie.

Geschreven bij Naschokken

Naschokken van Nadia Owusu.

In het boek (350 bladzijdes) beschrijft Nadia haar memoires van haar geboorte tot ongeveer haar 29 ste levensjaar. De hoofdstukken zijn niet helemaal chronologisch gerangschikt.
Er zijn ook korte hoofdstukken over allerlei eigenschappen van aardbevingsverschijnselen.
Deze aardbevingen spelen een belangrijke rol in haar lichaam, alsof zij een seismograaf ingebouwd heeft. Ze heeft letterlijk en figuurlijk aardbevingsverschijnselen meegemaakt.
In het voorwoord vertelt Nadia dat ze naar waarheid schrijft, maar dat haar geheugen onderhevig is aan vlagen van verbeeldingskracht. Anderen kunnen zich de gebeurtenissen anders herinneren.
Ze wendt zich rechtstreeks tot de lezer en vertelt haar verhaal.
Sommige hoofdstukken ( aardbeving, registratieformulier) zijn zakelijk geschreven.
Nadia heeft in veel verschillende landen gewoond, maar nergens voelde ze zich echt thuis.
In Ghana het land van haar vader, behoorde ze tot de elite, in de ommuurde leefgemeenschap van de VN werd ze (redelijk) beschermd en genoot ze alle voorrechten van de Westerse maatschappij, in Engeland was ze niet echt zwart, maar zeker niet wit. Ect.
De enige plek waar ze zich echt thuis bij voelde, was bij haar vader.
De hoofdthema’s zijn identiteit, familie en verbondenheid.
Het is geen boek waar je blij van wordt.
Maar het is wel heel goed geschreven en het verruimt je blik op de wereld.
Niet alleen door de historie van verschillende landen en volkeren, maar ook door de gevoelens van mensen en wat voor impact het kan hebben als mensen ontworteld zijn.
Het zou op de literatuurlijst van opleidingen voor sociale beroepen zeker niet misstaan.

Geschreven bij Naschokken

Naschokken is het debuut van Nadia Owusu. Zij is een Amerikaanse schrijver met een Armeens-Amerikaanse moeder en een Ghanese vader. In Naschokken vertelt ze haar persoonlijke verhaal aan de hand van herinneringen vanaf haar vroegste jeugd.

Nadia is geboren in Tanzania. De moeder van Nadia verlaat het gezin met twee jonge kinderen en vertrekt naar Amerika, waar zij met haar nieuwe partner weer een gezin sticht. Nadia en haar zusje Yasmeen blijven achter bij hun vader. Deze werkt bij de VN en reist de hele wereld over. Hij brengt zijn dochters daarom onder bij zijn zus in Engeland. Als vader een nieuwe partner heeft, gaan de zusjes bij hen in Rome wonen en krijgen ze er een halfbroertje bij. Later wonen ze in Oeganda, Ethiopië, op een kostschool in Engeland en weer in Rome. Als haar vader overlijdt blijven de kinderen bij hun stiefmoeder wonen. Op haar 18e gaat Nadia in Amerika studeren en is ze op zichzelf aangewezen.

Door het vele verhuizen en haar gemengde afkomst voelt Nadia zich nergens thuis en zoekt ze naar haar identiteit. Ze worstelt ermee dat haar moeder haar op jonge leeftijd in de steek heeft gelaten en bovendien de kinderen niet wilde hebben na het overlijden van hun vader. Deze afwijzing heeft grote invloed op haar leven en de relatie met haar moeder. Nadia koestert een ideaalbeeld van haar vader, die goed voor zijn kinderen heeft gezorgd en ze gestimuleerd heeft om zich te ontwikkelen. Met zijn dood verliest ze haar enige houvast in haar instabiele jeugd. Ze heeft conflicten met haar stiefmoeder en geen contact met haar eigen moeder. Ze voelt zich afgewezen en onthecht, waardoor ze getraumatiseerd is. Dit leidt jaren later uiteindelijk tot een depressie. Als zij zich in haar blauwe schommelstoel afsluit van de wereld, beseft ze dat het tijd is om het verleden onder ogen te zien.

Haar verhaal is niet chronologisch opgebouwd, maar springt van herinnering naar herinnering, afgewisseld met de periode dat zij op het dieptepunt van haar inzinking is. Ze observeert zowel zichzelf als haar familieleden met scherpe blik en spaart zichzelf zeker niet. Haar trauma en de oorzaken hiervan worden laag voor laag afgepeld tot de kernvraag: wie ben ik en waar hoor ik thuis. Dit gebeurt op een heel natuurlijke manier en in een ongedwongen schrijfstijl, waardoor de lezer makkelijk wordt meegenomen in haar verhaal. Haar persoonlijke geschiedenis wordt aangevuld met aspecten uit de wereldgeschiedenis, zoals kolonialisme en genocide.

Als een metafoor voor haar leven gebruikt ze een aardbeving. Verschillende termen die hiermee te maken hebben komen terug in de opbouw. Ook is de titel Naschokken hieraan ontleend.
Het belangrijkste thema in dit boek is identiteit. Ook familie, afkomst, racisme, verlies, eenzaamheid en depressie zijn thema’s die een grote rol spelen. De thema’s zijn vervlochten in het verhaal en keren herhaaldelijk terug.

Naschokken is een eerlijk geschreven verhaal over een zoektocht naar identiteit aan de hand van een veelbewogen leven. Het is een indrukwekkend debuut wat nog lang tot nadenken stemt.

Geschreven bij Naschokken

Een mooi en eerlijk verhaal waarin Nadia opzoek gaat naar haar identiteit. Wie is ze maar vooral ook bij wie hoort ze? Haar stamboom is dan ook een tikkeltje internationaler dan die van de meeste van ons. West-Afrikaanse/ Europese/ Amerikaanse roots aangevuld met een Oost-Afrikaanse stiefmoeder, de duidelijk afwijzing van haar moeder en de zweversbestaan eigen aan de diplomatie maken het er niet eenvoudiger op om een eenduidig antwoord te vinden op haar vragen. Toch zijn sommige emoties of situaties herkenbaar daar we allemaal, hetzij in een eenvoudigere vorm, deze zoektocht maakte als jongvolwassen. De metafoor tussen een aardbeving en haar emoties is een treffende vergelijking. En het feit dat Nadia zichzelf niet spaart en haar 'fouten' benoemt, maakt haar een sympathieke vertelster. Dit boek is zeer zeker de moeite om te lezen. Je empathie en inlevingsvermogen zullen achteraf zeker een boost krijgen.

Geschreven bij Naschokken

Nadia Owusu schrijft over haar leven met prachtige zinnen, treffende metaforen en kleurrijke beschrijvingen. Naast het boeiende verhaal dat ze weergeeft, is haar boek gewoon al de moeite voor de taal die gebruikt tijdens het vertellen van haar verhaal. Wat ik verder heel interessant vind in Naschokken, is dat ze ook veel geschiedenis verwerkt in wat ze vertelt (geschiedkundige gebeurtenissen in enkele Afrikaanse landen waar ze woonde, 9/11...). Ze weet geschiedkundige gebeurtenissen naadloos te verweven met haar eigen verhaal en zo een rijk verhaal te creëren waaruit iedereen iets kan bijleren.

Naast de geschiedenis die ze verwerkt in haar boek, kiest ze ook voor heel wat interessante en relevante thema’s. Ze heeft het over identiteit, racisme, moederschap, depressie, familie, privilege, politiegeweld, trauma, aanranding…. Met al deze onderwerpen kreeg ze in haar leven al te maken en ze vertelt hierover op een open en eerlijke manier. Alle thema’s worden verbonden door de metafoor van een aardbeving, wat zorgt voor een mooie rode lijn doorheen het boek.

Geschreven bij Naschokken

Deze auteur van gemengde afkomst (Ghanees-Armeens) vergelijkt haar leven met de verschillende stadia van een vulkaanuitbarsting. Voor de verschillende onderdelen van haar boek gebruikt ze ook de gangbare terminologie van de vulkaanwetenschap. Het is waar: haar leven is een opeenvolging van momenten die haar hele bestaan overhoophalen en later nog blijven beïnvloeden. De schrijfster zegt: “Mijn hartslag is een aardbeving. Ik ben een aardbeving.” En “Mijn eigen en mijn seismische schokken kunnen in mij niet van elkaar gescheiden worden.”
Ze worstelt met haar verleden als dochter van twee mensen uit heel verschillende culturen, als kind dat moet opgroeien zonder moeder. Ze verliest bovendien heel jong haar vader. Ze heeft het heel moeilijk om haar eigen plaats te vinden, om vriendschappen uit te bouwen, om genegenheid te geven en te krijgen. Het feit dat ze een beetje overal ter wereld gewoond heeft, maar zich nergens ter wereld helemaal thuis voelt, speelt natuurlijk ook een rol in haar gevoel van onmacht om zich helemaal goed te voelen op een bepaalde plaats. Ze heeft problemen om zich emotioneel te binden.
De rode draad van het boek is dat ingrijpende gebeurtenissen die je als kind meemaakt, een rol zullen blijven spelen in de rest van je leven. Je moet die ballast met je blijven meeslepen, zeker als bijkomende negatieve voorvallen, situaties en ontmoetingen je niet de kans lijken te geven je leven op de rails te krijgen. Dergelijke trauma’s kan je nooit uit je leven wissen.
Het verhaal is niet rechtlijnig geschreven, maar wel opgebouwd uit fragmenten van verschillende periodes in haar leven. De ene herinnering volgt de andere op. Dat geeft het boek een zekere vorm van Schwung, je gaat als lezer telkens meer willen weten. Het is moeilijk het boek neer te leggen.
Als je denkt dat dit boek een triest verhaal vertelt, dan vergis je je: ook al heeft de schrijfster een hoop negatieve dingen meegemaakt in haar leven, ze verstaat de kunst om een vrolijke en optimistische toon te hanteren. En door het inzicht in zichzelf en haar mentale problemen, toont ze dat ze sterker uit haar worsteling met haar identiteit gekomen is.
Dit debuut is zeker indrukwekkend en verdient het om gelezen te worden door een ruim publiek.

Geschreven bij Naschokken

Met dit debuut heeft Owusu een prachtig en meeslepend verhaal geschreven. Met eerlijkheid, liefde en respect beschrijft ze haar verleden. Ze schrijft over de impact die het verlies van haar moeder op jonge leeftijd op haar heeft. En over het ontworteld zijn door alsmaar op een andere plek te moeten wonen. De eeuwige zoektocht naar verbondenheid, ook in haar familie, waar ze moet leren leven met een stiefmoeder, een stiefvader en nieuwe broertjes en zusjes. Het constant zoeken naar een plek in de maatschappij, en dat ze misschien wel, juist door haar eigen ontworteldheid, ziet dat het voor vele een strijd is om zich staande te houden in de huidige wereld.
Aardbevingen staan als metafoor voor haar leven. Hiermee bedoeld ze dat de grote schok/beving duidelijk is maar dat de naschokken vaak een dieper en blijvend effect hebben. Dat geldt ook voor alles wat zich nu op wereldwijde schaal afspeelt. Er lijkt een aardschok door de mensheid te gaan omdat iedereen dacht dat het zo goed op orde was maar misschien heerst er weer meer chaos door de naschokken dan ooit. Door het lezen van dit memoir word je je daar als lezer heel erg bewust van. Grote complimenten voor dit indrukwekkende boek, wat door en jong en oud gelezen zou moeten worden.

Geschreven bij Naschokken

Deze recensie is eerder verschenen op Koukleum.nl.

De korte inhoud van het boek maakte mij nieuwsgierig, waardoor ik deze niet alledaagse biografie zeker wilde lezen. Het boek bleek ook te luisteren te zijn bij Kobo Plus, dus ik heb een groot deel geluisterd, terwijl ik aan het lezen was. Dit bevordert mijn concentratie en ik moet eerlijk bekennen dat ik die bij dit boek wel nodig had. Ik vroeg me een aantal keer af waar het boek heen zou gaan.

Je merkt dat Owusu haar vader echt op een voetstuk heeft gezet. Haar moeder heeft haar en haar zusje verlaten toen ze twee was. En dat heeft duidelijk sporen achtergelaten. Haar Armeens-Amerikaanse moeder begint een nieuwe relatie en ook hierdoor voelt Nadia zich onbelangrijk. Haar vader is Ghanees, maar doordat hij voor de VN werkt moet hij regelmatig op andere plekken op de wereld werken, waardoor ze regelmatig moeten reizen en hierdoor voelt Nadia zich nergens echt thuis. Je merkt dat ze een hechtingsprobleem heeft. Als haar stiefmoeder op een bepaald moment verteld dat haar vader niet aan een hersentumor gestorven is, maar aan AIDS stort de wereld van Nadia helemaal in en beginnen de problemen voor Nadia. In het boek beschrijft ze de verschillende stukken dan ook aan de hand van een aardbeving bijvoorbeeld Hoofdschokken, Naschokken, Breuklijn enz. Deze facetten behelzen iedere keer weer een ander stuk van haar leven. Maar ik had soms het gevoel dat het meer een klaagzang was dan dat ze ook aan de goede dingen wilde denken. Hierdoor vond ik het niet prettig lezen.

Het verhaal had geen chronologische volgorde en hierdoor kwam ik ook niet echt in het verhaal. Wel was de schrijfstijl van Owusu toegankelijk. Ze schrijft op een eenvoudige manier, waardoor je je wel in haar kunt verplaatsen, maar doordat het verhaal niet echt doorloopt maar het steeds fragmenten zijn kreeg ik niet echt een band met haar, waardoor het verhaal mij niet wist te raken.

In het boek omschrijft ze ook een periode dat ze in een blauwe stoel zit en mijmert over haar leven. Op dat moment had ik vooral het gevoel dat ze zich zielig voelde omdat ze geen vaste roots had, ze zich nergens thuis voelde en ze zich in Amerika moest verdedigen omdat ze zwart is en niet blank. Dit vond ik zelf erg vreemd om te lezen want ze schrijft wel overal Zwarte man of Zwarte jongen met hoofdletter. Dat geeft mij het gevoel dat ze het zwart zijn wel belangrijk vindt. Dus dat gaf mij zo’n tegenstrijdig gevoel.

Het boek wordt typerend weergegeven in onderstaande quote:

Ik schrijf mezelf andermans aardbeving in. Ik leen delen van hun leed en sla ze op in mijn lichaam. Soms noem ik die delen medeleven. Soms noem ik ze ontheiliging.

Deze quote geeft mij het gevoel dat ze graag wegkwijnt in medelijden en als ze niet genoeg heeft aan haar eigen leed, ze hier ook het leed van iemand anders voor wil gebruiken. En dit typeert denk ik ook het boek. Het is alsof ze wil zeggen dat ze het heel zwaar heeft gehad omdat ze in meerdere landen heeft gewoond. Ze een elite opvoeding gehad heeft en hierdoor veel voordelen gehad heeft, maar natuurlijk ook omging met kinderen van een andere stand. En zich daar wellicht niet echt bij thuis voelde en zich hierdoor ook nergens thuis voelt.

Geschreven bij Naschokken

Met Naschokken schreef Nadia Owusu (1982) een indringende ontwikkelingsroman over de impact van verschillende ontwrichtende ervaringen, waarbij haar gecompliceerde jeugd tegen het licht houdt. Haar verhaal is niet chronologisch; ze hangt het op aan het moment dat ze 28 is, de instorting nabij en ze in willekeurige flashbacks de lezer deelgenoot maakt van de vele traumatische gebeurtenissen die haar vertrouwen in het leven hebben bepaald.
Owusu is geboren in Tanzania, als dochter van een blanke Armeens-Amerikaanse moeder een zwarte Ghanese vader. Door de biraciale genen wordt ze in Afrika gezien als wit, maar in Europa en Amerika gaat ze door voor Zwart (met een hoofdletter).

Wanneer ze twee jaar oud is loopt haar moeder ineens uit haar leven. Vanwege het werk van haar vader, in dienst van de VN, verhuist het gezin regelmatig – inmiddels is haar Baba hertrouwd met Anabel – en woont Nadia tevens een paar jaar bij haar tante in Engeland, waar ze op school voor het eerst in haar leven tegen discriminatie aanloopt.

Zeven is ze wanneer er in Armenië een desastreuze aardbeving plaatsheeft; precies op de dag dat haar moeder hen in Rome komt opzoeken. Deze aardbeving ziet ze als de leidende metafoor in haar jonge leven, dat getekend is door verlating, ontworteling en het gevoel dat ze zich nooit ergens heeft thuis gevoeld. Een denkbeeldige seismometer in haar hoofd zal haar waarschuwen voor naderend gevaar.

Tot overmaat van ramp overlijdt Baba, haar anker, wanneer ze dertien is, waarna zij en haar zusje bij hun stiefmoeder blijven wonen. De relatie met Anabel hapert met grote regelmaat en op haar achttiende vertrekt Owusu – ontworteld en ontheemd – naar de VS, waar ze studeert en 's avonds en 's nachts alle zeilen bij moet zetten om met allerlei baantjes de eindjes aan elkaar te knopen. Ze belandt hierdoor in een vicieuze cirkel. Falen in het één zal onherroepelijk leiden tot het falen in het andere. Depressies, paniekaanvallen en 'scheuren die dieper werden en uitgroeiden tot geulen en uiteindelijk tot een allesverterende afgrond' leiden.

Het vinden van een blauwe schommelstoel – Baba zat altijd in een bijna identiek exemplaar – triggert haar tot introspectie en ze overloopt de voorbije achtentwintig jaar die veelvuldig door elkaar zijn geschud. Een week lang brengt ze haar dagen door op haar veilige blauwe-stoelen-eiland, op zoek naar de reden van de pijn die aan haar vreet. Waar ze eerst een leven leidde op macro niveau reduceert ze op de stoel haar bestaan als het ware tot een microkosmos, die haar beter in staat stelt om de zere plekken te analyseren. Slapeloosheid, automutilatie, waanvoorstellingen en het voortdurende gevoel dat anderen haar pijn doen, vechten om voorrang en als een ononderbroken film flitst haar aan haar geestesoog voorbij.

Owusu stelt zich kwetsbaar op in haar autobiografische herinneringen, die zowel intiem, actueel als urgent zijn. De worsteling en knagende vragen over waar ze thuishoort als je zo veel verschillende culturen in je meedraagt, in zo veel landen hebt gewoond en meerdere talen spreekt. Invoelbaar zijn de grote verliezen die ze heeft geleden. Haar zoektocht naar een juiste identiteit, hebben haar gecompliceerde bestaan getekend en overhoop gegooid. Als klap op de vuurpijl is ze ook nog getuige van de aanslagen op de Twin Towers.

Het gelaagde verhaal schuurt, maar het proza is helder en soms heel strak geformuleerd, afgewisseld met prachtige, lyrische zinnen. De aardbeving als metafoor heeft ze daar doorheen gevlochten. Ze doorloopt de fasen die horen bij rouw, tot de naschokken tot stilstand komen en ze zich gelouterd voelt. Ze (ver)oordeelt niet, zoekt altijd naar redenen voor het gedrag van de ander jegens haar.

Het grote gevaar met dergelijke verhalen is dat het wel eens te veel van het goede kan worden, maar Owusu laat het nergens over-the-top gaan, laat zich niet verleiden om in de slachtofferrol te kruipen en blijft op zeer realistische wijze vertellen.