Oorlogszone Zoo de Berlijnse dierentuin en de Tweede Wereldoorlog

Dierenparken en de tweede wereldoorlog hebben mij altijd weten te fascineren. Het probleem is alleen dat relatief weinig schrijvers deze twee onderwerpen hebben weten samen te brengen. De meeste boeken over dierenparken laten de tweede wereldoorlog kort de revue passeren, maar treden nooit in detail over de gang van zaken tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Een klein aantal boeken hebben zich hier wel aan gewaagd en dit boek is een mooie toevoeging aan dit illustere gezelschap.

Het boek behandelt het oorlogsgeweld aan de Duitse zijde. Waar we meestal weinig medelijden hebben met het Duitse rijk en de gevolgen van de door hun ontketende oorlog, weet dit boek een menselijk en hartverscheurend beeld te geven van de gevolgen voor het dierenpark en zijn bewoners. Niet enkel het fysieke geweld van de talloze bombardementen wordt besproken maar ook het politieke aspect wat zijn weerslag had op het bestuur en de dagelijkse gang van zaken.
De meeste boeken bejubelen de dierverzorgers die zich in de bezette landen kranig weten te weren tegen de bezetters en koste wat kost hun levende have beschermen. In Berlijn bleek dit niet anders te zijn. Er wordt een beeld geschetst van mensen met passie voor dieren die hun eigen leven keer op keer op het spel zetten om tot het laatste moment voor de dieren te zorgen.
Ikzelf wist weinig over de Berlijnse dierentuin en zijn geschiedenis en heb door middel van dit boek een goed beeld voorgeschoteld gekregen. Niet enkel de oorlogsperiode komt aan bod maar ook de ontstaansgeschiedenis en herbouw na de oorlog worden behandelt. Meerdere keren werd ik verrast door de kleine details die verteld werden (ooit afgevraagd hoe het Heck-rund aan zijn naam kwam?). Ook de gruwelen van de oorlog zelf komen weer pijnlijk duidelijk naar voeren en laten beseffen hoe vreselijk die periode wel niet geweest moet zijn.

Zoals in de titel vermeld staat heb ik echter ook een paar punten van kritiek.
-Het meest storende punt vond ik het feit dat achterin het boek 27 pagina met foto's staan (die overigens zeker meerwaarde hebben), terwijl in de tekst geen enkele afbeelding te vinden is. Wellicht is dit een bewuste keuze van de schrijver, maar wat mij betreft is het een gemiste kans. Zo worden verschillende gebouwen in detail beschreven in de tekst en blijkt er achteraf ook een foto in het boek te staan die het verhaal zou hebben kunnen complimenteren. Andere voorbeelden zijn de zoo flakbunker die uitgebreid besproken wordt, maar zonder de foto achterin het boek een stuk minder indrukwekkend uit de verf komt.
-Een ander punt was een hoofdstuk dat behandelde hoe andere dierenparken de oorlog hebben weten doorstaan. Dit stuk vond ik vrij summier en heb ik in andere boeken (die ook een specifiek park behandelde) sterker gezien. In een enkel geval voelde ook sommige stukken van de rest van het verhaal enigszins gehaast, maar nergens was dit storend en wellicht zelfs wenselijk daar anderen boeken nog wel eens verdrinken in details die er niet toe doen.
- Tot slot heb ik nog maar een punt wat niet perse kritiek is en wellicht zelfs wat zegt over de kwaliteit van het boek. Ik had binnen vrij korte tijd het boek uitgelezen. Dit kwam enerzijds door de fascinerende verhalen en schrijfstijl, maar anderzijds ook doordat het een vrij dun boekje is. Het boek telt 100 pagina's waarvan een kwart bestaat uit foto's. Het is uiteraard ook maar de vraag hoeveel informatie er (nog) beschikbaar is, daar het complete archief verloren zou zijn gegaan tijdens de oorlog. Daar staat dan wel weer een nette prijs tegenover.

Al met al zou ik het boek aanraden voor de echte liefhebbers van het onderwerp. Het verhaal leest plezierig en geeft een goed beeld van het park en de zware periode tijdens de oorlog. Aangezien weinig schrijvers zich aan dit onderwerp wagen is dit in mijn ogen een mooie toevoeging.

zeer leerzaam!!

Het boek leest vlot, maar ik las al beter werk van deze auteur. De foto's konden m.i. beter gekozen en beter verdeeld worden over het boek. Het bevat 'nice to know'- zaken, maar je moet al echt geïnteresseerd zijn in de materie. Anders lees je beter andere dingen over WO II.

Geschreven bij Oorlogszone Zoo

De boeken van auteur Kevin Prenger lees ik altijd met veel plezier dus werd het weer eens tijd om van deze auteur een boek te lezen. Het werd het boek Oorlogszone Zoo. In dit boek wordt je als lezer meegenomen in de wereld van de dierentuin en in het bijzonder de Zoo van Berlijn. Een Zoo in oorlogstijd, hoe gek het ook mag klinken maar daar sta je niet zo bij stil en hoor je ook bitter weinig van. Het is natuurlijk naïef om te denken dat een Zoo gespaard blijft bij oorlogsgeweld. Een mens kijkt vaak alleen naar het menselijk leed.

Oorlogszone Zoo geeft de lezer dan ook een goed beeld hoe de Zoo’s ook te lijden hebben gehad en zoals eerder vermeld handelt dit boek grotendeels over Berlijn. Het ontstaan van de Zoo wordt belicht, de politieke gebeurtenissen, ja zelfs een vorm van slavernij ( mensen tentoonstellen omdat ze anders zijn), het oorlogsgeweld, de vernietiging van de dieren en uiteindelijk de wederopbouw. Het komt allemaal voor en het verhaal wordt onderbouwd met wel overwogen foto’s. Tezamen komt dat heel goed binnen en besef je dat er veel meer leed was dan het menselijke. Het boek vertelt ook het verhaal van mensen, dierenverzorgers etc. die hun eigen leven waagden voor het welzijn en veiligheid van de dieren. Bijzonder is toch wel het verhaal van nijlpaard Knautschke.

De auteur vertelt in het boek ook van andere Zoo’s die getroffen werden door het Oorlogsgeweld. Vele in Duitsland, maar ook ons eigen Nederland, zelfs tot in Japan, we leren echter ook dat de Londense Zoo er betrekkelijk goed vanaf kwam. Het zullen er waarschijnlijk heel veel geweest zijn. Met overal dezelfde gevolgen : heel veel dierenleed. Het boek bevat niet al te veel pagina’s, waarschijnlijk omdat weinig naslagwerk is van de Zoo’s in oorlogstijd. Je hebt bij het lezen wel het gevoel dat de auteur met de info die wel voorhanden was een goede research heeft gedaan. In weinig pagina’s kom je als lezer dan ook heel veel te weten, het boek is dan ook zeker educatief.

Samengevat : Een compact boek, maar met een compleet beeld van het oorlogsgeweld in de Zoo en de wederopbouw ervan. Boek is dan ook zeker een aanrader voor die gene die geïnteresseerd zijn in de Tweede Wereldoorlog. Deze veelal onbekende informatie dragen er toe bij om een volledig beeld te vormen van deze verschrikkelijke oorlog. Zo ook dit boek van Kevin Prenger heb ik met veel plezier en interesse gelezen. Op naar de volgende !