Sophie, koningin der Nederlanden biografie van Sophie van Würtemberg (1818-1877) op basis van brieven en dagboeken

Een boek dat wat betreft structuur oogt als een historisch academisch boek en ook in de slechtste academische tradities geschreven is. Iets nieuws onder de zon is het echter niet, maar een slappe recycling van wat reeds gepubliceerd was. Ondertussen wordt de lezer lastig gevallen met aannames die niet bewezen worden en waarvan de auteur zelf vaak het tegendeel had kunnen weten indien zij de moeite had genomen om alle pretenties waar te maken: alle brieven van koningin Sophie te bestuderen die in archieven bewaard worden. Ze schuwt de manipulatie ook niet: gekleurde autobiografische herinneringen worden gepresenteerd als (nieuw ontdekte) “dagboeken”.
Met het herlezen van Histoire de ma Vie (ingeleid door C.A. Tamse) en Vreemelinge in Den Haag (geselecteerd en ingeleid door S.W. Jackman en Hella Haasse), twee publieksboeken niet voor niets twintig jaar gelezen hoge oplagen hadden en in ook goedkope edities herdrukt werden, krijgt de lezer een veel beter beeld van koningin Sophie. Daar krijgt de lezer ook de juiste waarschuwingen van deskundige historici in welke historische context de brieven en autobiografische herinneringen geplaatst moeten worden en welk doel koningin Sophie waarschijnlijk had met het opschrijven van al haar leed. Deze auteur komt niet verder dan een anachronistische mening uitwerken en eerder gepubliceerd van met name Tamse en oude hagiografische boeken uitmelken zonder maar één keer de persoon van koningin Sophie werkelijk tot leven weten te brengen. Dit nauwelijks gedocumenteerde en slecht geschreven boek is een miskoop voor zowel historici als geïnteresseerden in het koningshuis die weinig van koningin Sophie weten.
Overigens ontkent de uitgever, per email erop aangesproken, ook niet dat het gaat om recycling van autobiografische herinneringen in plaats van dagboeken en de auteur geen nieuw (archief)onderzoek heeft gedaan. Onomwonden is toegegeven dat het geen volwaardige biografie is, maar een boek voor het “grote publiek”.

Een leuk boek, dat wel degelijk is gebaseerd op nieuwe bronnen. In een bespreking hierboven wordt beweerd dat het boek zwaar leunt op werk van Tamse etc. Dit klopt ten dele: de schrijfster heeft het tweede deel van Sophie's Histoire gebruikt en vertaald, Tamse heeft slechts het eerste deel gepubliceerd. Dit is dus allemaal nieuw materiaal, al is het vreemd dat mevrouw Hamer spreekt van dagboekfragmenten, terwijl het toch echt gaat om een ACHTERAF door Sophie geschreven autobiografische schets. Ook blijft jammer dat een fatsoenlijk notenapparaat ontbreekt. Waarom is dit toch telkens het geval bij dit soort boeken? Een boek wint toch alleen maar aan geloofwaardigheid als er een goede verantwoording in opgenomen wordt? Mevrouw Hamer doet hiermee zichzelf tekort....

Er staan overigens een paar slordige fouten in het boek....ik ga ze niet allemaal opnoemen, maar Willem II las boeken van Dumas en van Eugene Sue... controleert u zelf maar wat de schrijfster in haar boek van de naam van deze laatste schrijver heeft gemaakt....

Al met al is het boek een aanrader. En veel beter dan hetgeen er de laatste tijd uit is gekomen over de 19de eeuwse Oranjes.

Ik heb het boek in vrijwel één adem uit gelezen. Zeer boeiend hoe een eigenzinnig lid van het Koningshuis tot leven komt. Hoe wetenschap en leesbaarheid verenigd kunnen zijn. Aan de hand van unieke niet eerder voor publicatie gebruikte bronnen, waaronder die uit het Koninklijk Huisarchief, wordt deze vrouw in essentie getekend vanaf haar jeugd aan het hof in Württemberg tot haar overlijden in Den Haag.