Sterke mannen, slimme vrouwen het spel van macht en leiderschap

Laatst kreeg ik een interessant boek onder ogen: ‘Sterke mannen, slimme vrouwen. Het spel van macht en leiderschap.’ Het boek gaat over de verschillende vormen van macht op de weg naar succesvol leiderschap. De auteurs, Monic Bührs en Elisa de Groot, zijn specialisten op het gebied van recruitment van vrouwelijke managers. Hoewel het boek gericht is op carrièretijgers bij grotere organisaties, is het een relevant boek voor elke persoon, zowel man als vrouw, die zijn eigen talenten meer wil laten zien.

De auteurs lichten vijf niveaus van macht toe. Egomacht, presteren en dat laten zien, is daarvan de bekendste. Deze staat op dit moment in een slecht daglicht: Had de bankencrisis voorkomen kunnen worden als mannen minder hun egomacht hadden laten zien? Eigenschappen die als ‘vrouwelijk’ worden gezien zoals samenwerken en reflectie, hadden voorafgaand aan de crisis vaker ingezet mogen worden. Succesvol managen is echter een combinatie van vertrouwen op de kracht van anderen en het geloven in je eigen kracht. De andere hoofdstukken gaan bijvoorbeeld over het vragen van hulp, het aangaan van bondgenootschappen en het reflecteren op de eigen macht.

De laatste twee niveaus van macht, reflecterend en dienend, vond ik wat zweverig. Een goede leider is in het reine met zichzelf en bewust van zijn of haar omgeving. Leiderschap moet je uitstralen. Het lijkt ook iets te zijn wat je pas later bereikt. Eerst komen de prestaties, dan het netwerken en tot slot de (persoonlijke) groei.

’Sterke mannen, slimme vrouwen’ staat vol met concrete to-do’s om je assertiever en socialer op te stellen op de werkvloer. Met direct korte en lange termijn resultaat! Het is vooral de wil om de egomacht te gebruiken die bij vrouwen nog vaak ontbreekt. Echter, ook de andere niveaus van macht stellen je in staat succesvoller te zijn op de werkvloer.

In hoofdstuk zes wordt nog een keer extra aandacht besteed aan de ongeschreven regels op de werkvloer. Deze gaan nog steeds vooral over egomacht (en zijn daarom aan vernieuwing toe).

Sterke mannen, slimme vrouwen leest makkelijk weg. Het boek begint met het beschrijven van vijf verschillende vormen van macht: hulp vragen, bondgenootschap, prestaties (egomacht), reflectie en zelfkennis en dienend leiderschap. Vrouwen zijn beter in macht door hulp vragen en reflectie en zelfkennis en mannen zijn beter in prestaties en bondgenootschap. Voor de laatste machtsvorm, het dienend leiderschap is het nodig om alle voorgaande machten te kunnen hanteren.

Na de bespreking van de vijf verschillende machtssoorten gaan de schrijvers in op de ongeschreven regels die in iedere organisatie leven. Deze regels zijn bepalend voor je carrièreverloop binnen een organisatie. De schrijvers lichten de regels toe aan de hand van de eerder besproken machtsvormen. Alle ongeschreven regels, behalve een, zijn toe te schrijven aan egomacht. Dit heeft als gevolg dat het voor mannen, over het algemeen, makkelijker is om hun carrière kansen te vergroten, dan voor vrouwen.
De vraag die dan ook terecht gesteld wordt is of je deze regels moet blijven hanteren. Uitgangspunt zou moeten zijn dat alle vijf machtsvormen, afhankelijk van een situatie, even waardevol zijn. Egomacht is niet het antwoord op alle mogelijke situaties. En door het blijven hanteren van die ongeschreven regels, lijkt dat wel zo.

De laatste twee hoofdstukken gaan over het alternatief. Waar moeten we naar toe? Inclusiveness en leiderschapsontwikkeling. Inclusiveness betekent includeren. Hiermee wordt een organisatie bedoeld die alle menselijke kwaliteiten evenveel waardeert. Gedecideerd optreden is dan net zo belangrijk als bescheidenheid. Creativiteit is net zo belangrijk als stabiliteit. En mensgerichtheid is van even groot belang als gerichtheid op technieken en modellen. Leiderschap en inclusiveness zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Leiders moeten om tot inclusiveness te komen in staat zijn om echt te luisteren en de eigen mening op te schorten en om respect te hebben voor verschillen.

De titel lijkt mannen tegenover vrouwen te zetten, maar niets is minder waar. De schrijvers gaan voor de combinatie. Het beschouwt mannen en vrouwen apart van elkaar met hun eigen specifieke machten, die elkaar uiteindelijk vinden in de laatste macht: dienend leiderschap. De verschillende soorten macht hebben stuk voor stuk een eigen waarde. In de ene vorm zijn mannen beter en in de andere zijn vrouwen beter. Inclusiveness wordt in dit boek gezien als middel voor de toekomst. Met andere woorden om te komen tot dienend leiderschap heb je zowel mannelijke als vrouwelijke kwaliteiten nodig.

Sterke mannen, slimme vrouwen is een stevig boek, ook qua omvang, de inhoud staat als een huis. Macht en leiderschap heeft me altijd geïntrigeerd, vanaf de eerste dag dat ik bij een multinational ging werken. Als pas afgestudeerde snapte ik niet goed wat er om me heen gebeurde, ik zag vaak de logica achter bepaalde beslissingen en bondgenootschappen niet.
Er zijn veel boeken geschreven over man/vrouw verschillen, en veel boeken over macht in organisaties. Dit boek combineert beide en is een handboek voor het analyseren van onduidelijke situaties waarbij macht een rol speelt. Je kunt de 5 niveaus van macht gebruiken om je eigen rol te verduidelijken, of om te kijken welk niveau van macht de ander hanteert. Elk hoofdstuk heeft een paragraaf met de valkuilen van het niveau van macht en een paragraaf met hoe je dat niveau toepast. Door per situatie te kijken welk niveau van macht passend is, stijgt je persoonlijke effectiviteit.
De toevoeging ‘’ Wat kan de organisatie ermee” aan het eind van elk hoofdstuk is een waardevolle aanvulling voor (HR) managers en organisatie adviseurs.

Prettig leesbaar boek dat op een boeiende manier de vijf verschillende soorten macht uiteenzet. Hoe mannen en vrouwen dit verschillend inzetten en wat valkuilen zijn. Praktisch, herkenbaar en voorzien van tips.

Eenvoudige, duidelijke omschrijving, gerichte aanpak, informatief, leest snel.

In het boek worden aan de hand van voorbeelden en citaten de 5 verschillende machten uitgelegd. Wat is het, maar ook hoe kun je het gebruiken en in welke valkuilen kun je terecht komen?

Makkelijk geschreven en zet aan tot nadenken.